Temel Parçacıklar > Parçacık Nesilleri

Parçacık Nesilleri Toparlayacak olursak; kuarklarla leptonlar, kütleleri açısından aralarında üç sınıfa ayrılıyorlar ve herhangi birinin yükü; +2/3, -1/3, 0 veya -1 olabiliyor Bu durumda; üç farklı ağırlık sınıfındaki parçacıklardan, olası dört farklı yüke sahip birer tanesini bir araya koyarak bir gruplandırma yapılabilir ve böylelikle dörder elemanlı, kütle dışında aynı özelliklere sahip üç grup elde edilebilir:

I Yukarı kuark (+2/3), aşağı kuark (-1/3), elektron nötrinosu (0) ve elektron (-1)
II Tılsım kuark (+2/3), garip kuark (-1/3), muon nötrinosu (0) ve muon (-1)
III Üst kuark (+2/3), alt kuark (-1/3), tau nötrinosu (0) ve tau (-1)

Bu üç gruba, 'parçacık nesilleri' deniyor ve gözlemlenen o ki; evrendeki görünür maddenin tümü, bu nesillerin en hafifi olan I neslin üyeleri tarafından oluşturuluyor Çünkü diğer nesil parçacıklar, oluştukları takdirde hızla bozunarak, bir alt neslin parçacıklarına dönüşüyor ve sonuç olarak ancak, I nesile ulaştıklarında kararlılığa kavuşuyorlar Dolayısıyla, üst iki nesil parçacıkların, evrenin ilk aşamalarında büyük miktarlarda oluşmuş, fakat zamanla bozunarak I nesil parçacıklara dönüşmüş olması gerekiyor Nitekim laboratuvarlardaki, evrenin oluşumunun o erken aşamalarına benzer koşulların yaratıldığı yüksek enerjili parçacık çarpışmalarında yeniden oluşturulabiliyorlar
Yine de bu durumda denilebilir ki: "I ve en hafif neslin üyelerinden, yalnızca kütle açısından farklı ve daha ağır olan bu parçacıklar; madem ki nadiren oluşup, nadiren gözlemlenebileceklerdi, oluştuklarında çabucak bozunup I nesle dönüşeceklerdi ve etrafımızda gördüğümüz kararlı maddenin yapısında yer almayacaklardı; o halde üst nesillere ne gerek vardı?" Bu sorunun yanıtı henüz yok Bu yüzden; üst nesil üyelerinin temel parçacık olmayıp, iç yapılara sahip karmaşık parçacıklar olmaları olasılığının var olduğu da düşünülüyor

Kuarkların leptonlardan farklı olarak, bir başka çeşit yükü daha var Buna 'renk yükü' deniyor Karşıtlarını bir an için unutacak olursak; kuarkların elektrik yükü iki farklı (+2/3, -1/3) değer alabilirken, renk yükleri üç farklı değer alabiliyor Bu farklı renk yükü değerlerine; kırmızı, yeşil ve mavi renk yükü deniyor Karşıt parçacıklar renk yükü olarak; karşıtı oldukları parçacığın renk yükünün karşıtını taşıyor Yani 'karşıt kırmızı', 'karşıt yeşil' veya 'karşıt mavi' gibi
Bu renk yükü isimlendirmesinin tabii, bildiğimiz ışık veya renklerle hiçbir ilgisi yok Bu isimlendirmeye yol açmış olan benzerlik şu: Farklı renk yüklerine sahip üç kuark bir araya geldiklerinde, ortaya nötür renk yükü çıkıyor Tıpkı; mavi, yeşil ve kırmızı temel renklerin bir araya gelmesi halinde, renksiz veya 'nötür' sayılan beyaz ışığın oluşması gibi
Bu aşamada şu saptama yapılabilir: Bir temel parçacıkla bu temel parçacığın karşıtı hep; aynı kütleye, spine ve yaşam süresine sahipler Fakat elektrik yükleri işaret değiştirirken; kuarklarda renk yükleri de, örneğin 'mavi' ile 'karşıt mavi' gibi, birbirlerinin karşıtı oluyor
Kuarklarla leptonlar, boyutları kesin olarak bilinmemekle beraber, birer nokta gibiler Örneğin; kuarkların hepsinin ve leptonlardan birisi olan elektronun yarıçapı, kesinlikle 10-18 metrenin altında Bilindiği kadarıyla hepsi de, iç yapıları olmayan temel parçacıklar Ancak bunun böyle olmaması, özellikle üst nesil parçacıkların, daha temel parçacıklardan oluşuyor olmaları olasılığı hala var
Fakat; boylarına boslarına bakmaksızın, belki de birbirlerininkine bakarak; aralarında etkileşimlere girip, birbirlerine karşı kuvvet uyguluyorlar Evrendeki yapılaşmalar da, bu etkileşimlerden doğuyor zaten