05-25-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Omuz Ağrıları
OMUZ AĞRILARI
OMUZ ANATOMİSİ
Omuzda üç eklem vardır Glenohumeral eklem, akromioklaviküler eklem, skapulotorasik eklem Ana omuz eklemi 2 kemikten oluşur Kol kemiği (humerus) ve kürek kemiği (skapula) Omuzdaki diğer eklem köprücük kemiği ile kürek kemiği arasındadır ve akromioklaviküler eklem olarak adlandırılır
Bu eklemlerin kemik uçları kıkırdak ile kaplıdır Omuz eklemini oluşturan kol kemiğinin yuvarlak başı ile kürek kemiğinin glenoid denilen eklem yüzeyleri geniş hareket açıklığı boyunca eklem kıkırdağı ile kaplıdır Bu eklem bir top-yuva eklemidir Büyük bir top küçük yuva arasındaki uyumsuzluk labrum denilen halka biçiminde bir esnek kıkırdak ile giderilir Kürek kemiğinin omuz ekleminin üstünü örten ve köprücük kemiği ile eklem yapan çıkıntısına akromion denilir Akromioklaviküler eklem hareketi çok az, küçük yüzeyli bir eklemdir

Omuzdaki iki eklemi kapsül kapatır Kapsül çevresinde bağlar, kemikleri birbirine bağlayarak sabitliği sağlar Özellikle akromioklaviküler eklemde sabitlik tamamen bağlar tarafından sağlanır Sabitlik için omuz kuşağı kaslarının tendonları ile pazu (biceps) adalesinin uzun başının tendonu çok önemli fonksiyona sahiptir

Kürek kemiğinden kaynaklanan 4 kısa adalenin tendonları birleşerek omuz eklemini üst-ön-arkadan çevrelerler Omuz fonksiyonlarından önemli kısmını gerçekleştiren bu tendon yapıya rotator manşon (rotator cuff) adı verilir Rotator manşon kürek kemiğinin acromion adı verilen çıkıntısı ile omuz başı arasındaki 1-1 5 cm lik aralıkta uzanır Rotator manşon üzerinde acromionla arasında bursa (subacromial bursa) denilen bir kesecik bulunur Bu kesecik son derece yumuşak çeperlidir ve içinde ürettiği kayganlaştırıcı sıvı ile rotator manşonun direkt kemikle ilişkisini keser ve kaygan-yumuşak-güvenli bir yatak sağlar Ayrıca kürek kemiği ile sırt arasındaki eklem skapulatorasik eklem adını alır ve omuz eklem kompleksi içinde mütalaa edilir

Tüm bu yapılar birlikte geniş omuz hareketlerini hep birlikte sağlarlar
DONUK OMUZ (FROZEN SHOULDER, OMUZ PERİARTRİTİ)
Omuzun hareketsiz hale gelmesidir Kesin sebebi belli değildir Çeşitli sebeplerle ağrı, omuz hareketlerinde kısıtlılık ile başlayıp zamanla omuzun hareket edememe durumudur Kolumuzu başımızın üstüne kaldıramayız, sırtımıza götüremeyiz, elbise giymekte zorlanırız ve omuz hareketleri ağrılıdır Omuz eklemi dışında vücudumuzun başka bir bölgesinde görülmez
SEBEPLERİ NELERDİR?
Omuz bölgesinde yumuşak doku lezyonları, tendinitler, bursitler, şeker hastalığı, kalp krizi, boyun fıtığı ve kireçlenmeleri, kırık, omuz çıkığı, travmalar, omuzun uzun süre hareketsiz kalması başlıca sebepleridir, fakat bunların dışında çok farklı sebeplerle de gelişebilir Omuz eklemi etrafındaki kapsülün ve çevresindeki dokuların elastik özelliğini kaybedip kalınlaşması ve sertleşmesidir Ağrıdan dolayı omuz daha az hareket ettiğinden zamanla sertleşme ilerler ve omuz eklemi hareket edemez hale gelir Basit zedelenmeleri takibende başlayabilir Bu durumun kireçlenme ile ilişkisi yoktur fakat olabilecek diğer hastalıklara karşı araştırılmalıdır Boyun bölgesinde fıtık ve kireçlenme gibi omuz çevresindeki sinirlere baskı hastalıklarda sık görülür Şeker hastalıklarda sık görülür ve tedavisi daha zordur Yine ağrı eşiği düşük hassas kişilerde daha sık görülür Çoğu zaman bir sebebe bağlı değildir
HASTALIK NASIL SEYREDER?
Hastalık 3 dönemden oluşur
1 dönem başlangıç dönemidir ağrı ve hareketlerde hafif kısıtlılık vardır Hareket kısıtlılığı giderek artar Ağrı özellikle geceleri fazlalaşır Bu dönem 2-9 ay sürer
2- donma dönemi: ağrı nispeten azalmıştır hastalar kollarını daha rahat kullanabilirler fakat omuz hareketleri tama yakın donmuştur Bu dönem 4-9 ay kadar devam eder ağrı nispeten azalmıştır
3- çözülme dönemi: yavaş yavaş düzelme olur Bu süre 12-24 ay arasında değişmektedir
Kadınlarda görülme sıklığı daha fazladır (%70 kadınlarda görülür)
Genellikle 40-65 yaşlarda görülür, ancak daha erken ve geç de görülebilir
Hastaların % 10-20 si diyabetlidir Aşırı zorlama, tekrarlayan hareketler, çarpma-düşme gibi sebeplerle başlayabilir
Kolu aşırı kullanmak, aşırı fiziksel aktivite, yarışmalı sporlar, ev hanımları, baş üzeri seviyede çalışanlar (repetitif strain disorder, tekrarlayıcı travma bozukluğu)
Bazı hastalıklar (nörolojik hastalıklar, hipertiroidi, parkinson, depresyon gibi)
Röntgen bulguları genellikle normaldir, tendon ve bursa kalsifikasyonları röntgende görülebilir, boyun radyografileri mutlaka değerlendirilmelir Ultrason ve MR bazı hastalarda ayrıntılı bilgi verebilir
TEDAVİ
Hastalığın dönemine göre tedavi farklılık gösterir Hastalık zaman içinde düzelme eğilimindedir, tedavi bu süreci kısaltmak amacını taşır Bir defa tedavi edildikten sonra omuz hareket açıklığı korunmalıdır
>Ağrı kesici ve anti enflamatuar ilaçlar
>Kas gevşeticiler
>Soğuk veya sıcak tedavisi
>Omuz içi enjeksiyonlar (lokal anestezikler veya steroidler kullanılabilir) erken dönemde pek çok hastada enjeksiyondan sonra dramatik bir iyileşme olur
>Fizik tedavi ve egzersizler omuz hareketlerinin tekrar kazanılmasını sağlar Uzun tedavilere rağmen hastalık iyileşmezse cerrahi müdahele de gerekebilir Cerrahi müdahele yapılsa bile uzun süreli rehabilitasyon programları uygulanmalıdır
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|