Osgood -Schlatter Hastalığı

OSGOOD - SCHLATTER HASTALIĞI




Çocukluk çağında sık rastlanan bir diz ağrısı sebebidir Diz kapağının alt ucundan, kaval kemiğine (tibia) yapışan patellar tendon ve yapışma yerinde ağrı ve hassasiyet olmasıdır Hastalık erkeklerde kızlardan 3 kat daha fazla görülür Erkek çocuklarda 11-15 yaşlarında, kızlarda 8-13 yaşlarında sık görülür Tek taraflı veya çift taraflı olabilir Büyüme döneminde gevşek olan kemik- tendon yapışma yerinin uyluk ön bükümündeki kasların (kuadriseps, dizi doğrultucu kas) ani kasılması ile bu bölgedeki periost (kemiği çevreleyen zarlar) tüberositas tibiadan (kaval kemiğinin uç-önündeki çıkıntı) ayrılır





Hareketle artan, dinlenmeyle azalan bir ağrı vardır Patellar tendon kalınlaşmıştır Bu bölgede basmakla ağrı vardır Dizin tam bükülmesi ve tam doğrultulması (fleksiyon, ekstansiyon) ağrıya sebep olur
Tedavi



Kendini sınırlayıcı bir hastalıktır 3 aylık hareket kısıtlaması şikayetleri geçirir 3 ay spor yasaklanır Sıcak ve soğuk uygulamalar yapılabilir Bu tedaviden sonuç alınamazsa kortikosteroid enjeksiyonu yapılabilir Cerrahi müdahale oldukça risklidir ve ciddi komplikasyonlara (patella alta, genu rekurvatum, kondromalazi vs) yol açabilir 15 yaş civarında kendiliğinden iyileşir




DİZ EGZERSİZLERİ



1) Yaklaşık 30 cm yüksekliğinde bir basamak üzerine çıkın, dizleri gergin tutarak 3 sn bekleyin ve inin





2) Topuklar yerde, parmaklar yaklaşık 5 cm yüksekliğinde bir basamakta (kalın bir kitap da olabilir) olmak üzere, basamak üzerinde parmak ucuna çıkılır ve inilir



3) Topuklarınız yere tam değecek şekilde bir iskemleye oturun (yere tam olarak değmesini sağlamak için ayaklarınızın altına bir destek koyabilirsiniz) Bu şekilde bir dizinizi düz-leştirerek bacağınızı yukarı kaldırın, 5 sn bacağınızı bu şekilde tutun ve yavaşça indirin Aynı hareketi öbür bacakla da tekrarlayın Bu hareketi yaparken bacağınızın yere paralel olmasına özen gösterin



4) Bir duvara yarım metre uzakta durun ve sırtınızı tam olarak duvara yaslayın Sırtınızı duvardan ayırmadan dizleriniz 90 derece bükülecek şekilde çömelin Bu pozisyonda 5'e kadar sayın ve sırtınızı duvardan ayırmadan dizlerinizi gererek doğrulun Bu hareketi yaparken fazla çömelme-meye dikkat edin Yardımcı olarak altınıza bir iskemle koyabilirsiniz



5) Yüzüstü yere uzanın Bir bacağınızı dizinizi bükmeden ve kalçanızı fazla zorlamadan yukarı kaldırın



6) Bir bacağınız dizden bükük, diğeri düz olarak sırt üstü yere uzanın Düz olan bacağınızı yerden bir karış yüksekliğe kaldırıp bu pozisyonda yaklaşık 10 sn tutun, indirin Aynı hareketi öbür bacakla da tekrarlayın



7) Yüzüstü yere uzanın Ayaklarınızın altına rulo şekline getirilmiş birkaç havluyu destek olarak koyun Bu pozisyonda sırayla dizlerinizi gererek ayaklarınızı desteğe bastırın



8) Sırt üstü yere uzanın Dizlerinizin altına rulo şekline getirilmiş birkaç havluyu destek olarak koyun Ayaklarınızı yukarı kaldırırken dizlerinizi desteğe bastırın



9) Aynı hareketi ayak bileklerinize ağırlık koyarak ve ayaklarınızı tek tek kaldırarak tekrarlayın




KONDROMALAZİ EGZERSİZLERİ





Egzersiz -1 : (izometrik quadriseps)

Resimdeki pozisyonda olduğu gibi uzanılır, bir kanepe yada koltuğa yaslanarak da yapılır Sol bacak bükülür, diğer bacak düz olarak uzatılır ve baldır ön kasları sıkılır sıkmaya 10-20 sn devam edilir 5-10 defa tekrarlanır diğer taraf için de ( gerekliyse ) yapılır

Egzersiz-2 : (quadriseps kuvvetlendirme)
Aynı pozisyonda sağ bacak düz olarak havaya doğru kaldırılır ( 5-10 cm ) 5-10 sn tutulur Bırakılır ve 5-10 defa tekrarlanır

Egzersiz -3 :( iliotibial bant ve baldır germe )

Oturma pozisyonunda sol bacak uzatılır, sağ diz bükülür, sağ ayak sol dizinde soluna konulur Sonra sol dirsekle sağ diz sola doğru zorlanır ve gövde sağa doğru döndürülüp 10-20 sn germe yapılır

Egzersiz -4 : (iliotibial bant germe)

Şekilde görüldüğü gibi sağ bacak sol bacak önünde çaprazlanır, eller bir arada tutularak alabildiğince öne doğru eğilinir Sol baldırın dışındaki zorlanma hissedilmelidir 10-20 sn germe sürdürülecek ve 5-10 defa tekrar edilecek

Egzersiz-5 : ( harmstring germe )

Diz ve kalça 90 derece bükülür Daha sonra sol bacak, baldır arka kaslarında zorlanma hissedilinceye kadar düzleştirilir 5-10 kez tekrarlanır

Egzersiz -6 : ( kalça iç kaslarını kuvvetlendirme )
Oturma pozisyonunu bir lastik top dizler arasına sıkıştırılır, 5-10 sn tutulur 5-10 kez tekrarlanır

Egzersiz-7 : ( kalça açıcı kasları kuvvetlendirme )
Sağ diz hafif bükülmüş olarak ayakta durulur Sonra sağ bacak 30 derece kadar açılır, 2-3 saniye tutulur, yavaşça kapatılır Kalça ve dizin dönmesine izin vermeyin

Egzersiz-8:( kalça ve baldır germe )

Sağ diz kıvrılarak oturulur Sol diz havaya kaldırılır Sol ayak tabanı yere oturtulur Sonra, sol diz karşı tarafa doğru gerilir, 20 sn tutulur

Egzersiz-9:( baldır germe )
Şekildeki pozisyonda bir duvara yaslanılır Duvardan uzak olan baldırda germe oluşturacak şekilde öne doğru yaylanılır, 10-20 sn bu şekilde durulur, 5-10 defa tekrarlanır


DİZİN ÖN BÖLGESİNDE AĞRI (PATELLOFEMORAL AĞRI SENDROMU)




Patellofemoral ağrı ( PFA ) diz kapağı kemiği ile uyluk kemiği arasındaki eklemden kaynaklanan ağrıdır Diz ağrılarının en sık rastlanan sebeplerinden biridir PFA da diz kapağının altında ve çevresinde ağrı ve çıtırtı vardır Diz kapağında şişme görülebilir Patellar kondromalazi adı ile de adlandırılır Daha çok genç ve orta yaşlılarda görülür, hastalar genellikle atletik yapılı kişilerdir İleri yaşlarda gonartrozun bir bileşeni olarak görülür Uzun süre oturduktan sonra, ayağı kalkıldığında ve yürümekle ağrı ortaya çıkar ( sinema belirtisi ) Tekrar oturmakla ağrı geçer Merdiven inmek ve çıkmak zorlaşır Eğer diz kapağı alttaki kemiğe doğru bastırılarak hareket ettirirse hasta şiddetli ağrı duyar
Ağrı kesiciler, soğuk ve sıcak uygulamalar kısmen yarar sağlar En ideal tedavi, uzun süre yapılacak egzersiz programlarıdır Ağır sporlardan ve zorlayıcı aktivitelerden kaçınmak gerekir Ayrıca, yumuşak tabanlı ayakkabılar, ayak destekleri dize gelen darbeleri enaza indirir

Egzersizler :



Egzersiz -1 : (izometrik guadriseps)

Resimdeki pozisyonda olduğu gibi uzanılır, bir kanepe yada koltuğa yaslanarak da yapılır Sol bacak bükülür, diğer bacak düz olarak uzatılır ve baldır ön kasları sıkılır sıkmaya 10-20 sn devam edilir 5-10 defa tekrarlanır diğer taraf için de ( gerekliyse ) yapılır

Egzersiz-2 : (quadriseps kuvvetlendirme)

Aynı pozisyonda sağ bacak düz olarak havaya doğru kaldırılır ( 5-10 cm ) 5-10 sn tutulur Bırakılır ve 5-10 defa tekrarlanır

Egzersiz -3 :( iliotibial bant ve baldır germe )

Oturma pozisyonunda sol bacak uzatılır, sağ diz bükülür, sağ ayak sol dizinde soluna konulur Sonra sol dirsekle sağ diz sola doğru zorlanır ve gövde sağa doğru döndürülüp 10-20 sn germe yapılır

Egzersiz -4 : (iliotibial bant germe)

Şekilde görüldüğü gibi sağ bacak sol bacak önünde çaprazlanır, eller bir arada tutularak alabildiğince öne doğru eğilinir Sol baldırın dışındaki zorlanma hissedilmelidir 10-20 sn germe sürdürülecek ve 5-10 defa tekrar edilecek

Egzersiz-5 : ( harmstring germe )
Diz ve kalça 90 derece bükülür Daha sonra sol bacak, baldır arka kaslarında zorlanma hissedilinceye kadar düzleştirilir 5-10 kez tekrarlanır

Egzersiz -6 : ( kalça iç kaslarını kuvvetlendirme )
Oturma pozisyonunu bir lastik top dizler arasına sıkıştırılır, 5-10 sn tutulur 5-10 kez tekrarlanır

Egzersiz-7 : ( kalça açıcı kasları kuvvetlendirme )
Sağ diz hafif bükülmüş olarak ayakta durulur Sonra sağ bacak 30 derece kadar açılır, 2-3 saniye tutulur, yavaşça kapatılır Kalça ve dizin dönmesine izin vermeyin

Egzersiz-8:( kalça ve baldır germe )
Sağ diz kıvrılarak oturulur Sol diz havaya kaldırılır Sol ayak tabanı yere oturtulur Sonra, sol diz karşı tarafa doğru gerilir, 20 sn tutulur

Egzersiz-9:( baldır germe )
Şekildeki pozisyonda bir duvara yaslanılır Duvardan uzak olan baldırda germe oluşturacak şekilde öne doğru yaylanılır, 10-20 sn bu şekilde durulur, 5-10 defa tekrarlanır