Merkür

MERKÜR

Merkür Roma'lılar tarafından, Roma mitolojisinde, tanrıların, ayağına hızlı habercisi olan Merkür'e izafeten isimlendirilmiştir Bunun nedeni, diğer gezegenlere oranla çok hızlı hareket etmesi olsa gerek Çok eski çağlardan beri, en azından Sümerliler tarafından (MÖ 3milenyum) tanınmaktadır Yunanlılar tarafından sabah göründüğünde Apollon ve akşamları göründüğünde Hermes (tanrıların habercisi) olarak iki ayrı adla tanınmaktadır Bununla birlikte yunan astronomları aynı cisim olduğunun farkındadırlar Hatta Heraklitus, Merkür ve Venüsün o zamanki inancın aksine, dünyanın değil de güneşin etrafında döndüğüne inanmaktadır
Güneş'e en yakın ve Pluto'dan sonra en küçük 2 gezegendir Çapı dünyanınkinden %40 ufak ve ayınkinden %40 büyüktür Jupiterin uydusu Ganimede'den ve Satürn'ün uydusu Titan'dan bile daha küçük ancak kütlesi bu iki uydudan da büyüktür
Merkür'ün yörüngesi birhayli eksantrik olup güneşe en yakın noktada güneşe uzaklığı 46 milyom km iken en uzak noktada 70 milyon km'ye varır 19Yüzyıl astronomları, Merkür'ün hareketini çok dikkatle gözlemişler, ancak gözlemlenen ve hesaplanan arasındaki, küçük ama ihmal edilemez farkları Newton fiziği ile açıklayamamışlardır Einstein'ın Rölativite Teorisi'nin erken kabul görmesinde, Merkür'ün yörüngesel hareketini açıklayabilmesi çok etkili olmuştur
1962 yılına kadar Merkürün her zaman aynı yüzünün güneşe dönük olduğu sanılaktaydı Bu astronomide birbiri çevresinde dönen cisimlerde zaman zaman rastlanan bir durum olup "orbital/rotational resonance 1:1" olarak ifade edilir Ancak 1965 yılında gerçekleştirilen doppler radar tekikleriyle orbital/rotasyonal bir rezonans olduğu fakat bunun oranının 2:3 olduğu anlaşılmıştır Güneş sitemi için bu oran tek örnektir Yani Merkür güneş etrafında iki kez döndüğünde kendi etrafında da 3 kez dönmüş olur
Merkür hakkındaki bilgilerimizin büyük bölümünü 1975 ve 1974 yılları boyunca Mariner-10 uzay aracının 3 kez Merkür'ün yakınından geçerek yaptığı gözlemlere borçluyuz Güneş'e yakınlığı nedeniyle Hubble Uzay Teleskopu ile çok sağlıklı gözlemler yapılamamaktadır

Yüzeyi ay yüzeyine çok benzer, yüzlerce km uzunlukta ve kilometrelerce yükseklikte sarp kayalıklar, uçurumlar ve kanyonlar ve çok sık ve değişik büyüklükte kraterlerden ve kraterler arası düzlüklerden oluşmaktadır Kraterlere meteorların neden olduğu diğer uzun ve yüksek engebelerin de soğuyarak büzüşme sonucunda ortaya çıktığı sanılmaktadır Kraterler arasında düzlükler yaygın olarak bulunmakta, bazı kraterlerin içlerini katılaşmış lav göllerinin düzleştirdiği, edinilen fotograflardan izlenebilmektedir Merkür yüzeyindeki 90 Kelvinle 700 Kelvin arasındaki aşırı ısı değişiklikleri başka hiçbir gezegende görülmez Venüs yüzeyi biraz daha sıcak olmakla birlikte son derece stabildir
Daha önceleri tümünün katı olduğu sanılan 1800 - 1900 km yarıçapında (dünyanınkinden daha büyük) demirden oluşmuş bir çekirdeğe sahiptir Çok zayıf da olsa gezegenin bir manyetik alanının olması (dünyanın malanının %1i kadar) , çekirdeğin bir bölümünün halen erimiş halde bulunduğunu düşündürmektedir Çok ince bir atmosfere sahiptir Bu atmosferi, güneş rüzgarlarının yüzeyden kopardığı atomlar oluşturur Ancak sıcaklık çok fazla olduğundan atomalrın bir bölümü uzay boşluğuna yayılarak gezegeni terkeder Bu nedenle Venus ve dünyanın stabil atmosferlerinin tersine Merkür'ün ince atmosferi bir taraftan dolarken diğer taraftan boşalır Merkür Sayısal Değerler Kütle (kg) 3303e+23 Kütle (Dünya = 1) 55271e-02 Ekvatoryal yarıçap (km) 2,4397 Ekvatoryal yarıçap (Dünya = 1) 38252e-01 Yoğunluk (gm/cm^3)* 542 Güneşe uzaklık (km)* 57,910,000 Güneşe uzaklık (Dünya = 1)* 03871 Rotasyon süresi (gün) 586462 Orbital süre (gün) 87969 Orbital Hız (km/sn)* 4788 Orbital eksantriklik 02056 Eksen eğimi (derece) 000 Orbital eğim (derece) 7004 Equatoryal yer çekimi (m/sn^2) 278 Equatorial kaçış hızı (km/sn) 425 Görünür geometrik beyazlık 010 Magnitude (Vo) -19 OrtYüzey ısısı 179°C MaxYüzey ısısı 427°C MinYüzey ısısı -173°C Atmosfer bileşimi Helyum Sodyum Oksijen Diğer
42%
42%
15%
1%