Akciğer ödeminin Nedenleri?

Akciğer ödeminin nedenleri?

Bazı durumlarda kalp pompa görevini gereği şekilde yerine getiremez ve sol karıncık (ventrikül) akciğerlerden aldığı kanı yeterince pompalayamaz (sol kalp yetmezliği) Sonuç olarak, sol kulakçık (atrium) içinde basınç artar ve bu basınç artışı geriye yansıyarak akciğer toplardamarı (venleri) ve kapillerlerdeki basıncı artırır ve basınç yeteri kadar yüksekse kapiller duvarından hava keselerine sıvının itilmesine yol açar
Ventrikül (karıncık) ve atrium (kulakçık) hakkında: Bkz: kalbin anatomisi

O halde hangi durumlar akciğer ödemine neden oluyor onları görelim;

1 Kalbe bağlı akciğer ödemi

Koroner arter hastalığı

Bu hastalıkta kalbimize kan sağlayan atardamarlar aterosklerozdan dolayı daralır (Bkz: ateroskleroz) Daralan damarın tıkanması kalp krizi oluşturur ve bu durumda bu damar tarafından beslenen kalp kası hasar görür Hasarın miktarına bağlı olarak da kalp, kasılma görevini yeterince yapamaz veya hiç yapamaz Sonuç, hasarlanan kalp kasının olması gerektiği gibi kan pompalayamamasıdır Kalbin kalan kısmı bunu telafi etmeye çalışsa da, bunu etkili olarak yapması güçtür veya ekstra iş yükü nedeniyle yorulur Normal olarak, ventriküller her bir kasılmayla içerdikleri kanın yüzde 50-60’nı pompalarlar Ancak pompalama işlevi zayıfladığında bu rakam %20-30’a kadar düşebilir Bu durumda ileriye gönderilmesinde güçlük oluşan kanın geriye doğru basıncı yükselir ve içerisindeki sıvıyı kapiller duvarından hava keselerine geçmesine zorlayacak şekilde geriye akciğerlere doğru birikir

Kardiyomiyopati

Kalp kasındaki problemler kardiyomiyopati olarak adlandırılır Bazı durumlarda genetik geçiş görülse de, genellikle kardiyomiyopatinin bilinen bir nedeni yoktur Daha az yaygın olan nedenler arasında infeksiyonlar (miyokarditler), alkol kullanımı, kokain veya bazı tür kemoterapi (kanser ilaçları) ilaçlarının toksik etkileri sayılabilir Kardiyomiyopatiler çoğunlukla sol ventrikülün kasılma gücünü zayıflatır

Kalp kapak hastalıkları

Kapak hastalıkları sıklıkla romatizmal kalp hastalığı sonucu gelişir ve kalbin sol tarafındaki mitral ve aort kapaklarını tutar (Bkz: kalbin anatomisi) Mitral kapak hastalığı veya aort kapak hastalığında, kan akımını düzenleyen kapaklar ya yeterince açılmazlar (stenoz=darlık) veya tam kapanmazlar (yetmezlik) Her iki durumda da darlık veya yetmezlik önemli boyutlarda ise sol ventrikül veya sol atrium içindeki basınç yükselir Artmış basınç sol atriuma ve sonrasında akciğerlerinizde sıvı toplanmasına yol açacak şekilde geriye yansır

Yüksek kan basıncı (hipertansiyon)

Tedavi edilmemiş veya kontrol altında olmayan yüksek kan basıncı, sol ventrikül kas yapısında bir kalınlaşmaya yol açar ve koroner arter hastalığını hızlandırır Ayrıca tedavisiz veya kontrolsüz hipertansiyon ileride kalp yetmezliğine neden olabilir

2 Kalbe bağlı olmayan akciğer ödemi (ARDS: Adult respiratory distress syndrome)

Akciğer ödemi her zaman kalp hastalığı nedeniyle olmayabilir Kalpten kaynaklanan nedenlerde sıvı, geriye doğru bir basınç artışından dolayı hava keselerine sızıyordu Kalp ile ilgili olmayan ödemde ise sıvı, kapillerlerin daha geçirgen veya sızdırmaya eğilimli olmaları nedeniyle sızar

Nedenler:

• Akciğer enfeksiyonları (pnömoni)
• Belli toksinlere maruz kalma: zehirli hayvan ısırığı, klor, amonyak veya nitrojen dioksid solunması gibi
• Ciddi allerjik reaksiyonlar (anaflaksi)
• Bazı ilaçlara, belli yiyeceklere veya böcek sokmalarına karşı gelişen ciddi allerjik reaksiyonlar
• Sigara: Çocuklar ve yaşlılar yangınlardan yada diğer sebeplerden kaynaklanan dumanın solunmasıyla ortaya çıkan akciğer hasarına karşı özellikle duyarlıdır Sigara, hava keseleri ile kapillerler arasındaki zarı tahrip ederek sıvının akciğerlere geçişine yol açan kimyasalları içerir
• Aşırı dozda alınan ilaçlar
• Yüksek irtifa: Dağcılar ve yüksek irtifada yaşayan veya buralara seyahat edenler “yüksek irtifa akciğer ödemi” (HAPE) gelişme riskine sahiptirler Bu durum genellikle 2500 metrenin üzerinde meydana gelir Bu durum, yüksek irtifaya alışmadan yüksek irtifalarda egzersize başlayan kayakçıları da etkileyebilir Baş ağrısı, uykusuzluk, sıvı birikmesi, öksürük ve nefes darlığı başlıca belirtilerdir Uygun tedavi yapılmazsa, HAPE öldürücü olabilir
• Diğer: Ciddi yaralanmalar (travma), sistemik infeksiyon (sepsis), şok, bazen büyük cerrahiler sonrasında Belirtiler genellikle asıl hastalık veya travmadan 24-72 saat sonra ortaya çıkar
  

Ne zaman tıbbi yardıma başvurulmalıdır?

Ani akciğer ödemi hayati tehlikesi olan son derece ciddi bir durumdur Aşağıdaki akut (yeni başlamış) belirti ve bulgulardan herhangi birine sahip bir hastanın derhal acil yardıma baş vurması gerekir:

• Nefes darlığı veya boğulma hissi
• Hışırtılı, hırıltılı, zorlu, iç çekerek soluma
• Öksürükle birlikte pembe köpüklü balgam olması
• Ciddi soğuk terleme
• Baş dönmesi
• Deride mavi-gri renk değişikliği
• Kan basıncında ciddi düşme
  

Bu durumda hastaneye araç kullanarak gidilmemelidir Bunun yerine 112 veya acil tıbbi yardım aranmalıdır