12.Sınıf Konu Anlatımı-Aguateca

Aguateca Medeniyeti

Düşman saldırısından kaçan bir Maya hükümdarı ve maiyeti, geride hayatlarına dair ipuçları veren çarpıcı parçalar bırkmışlardı Şimdiye dek yalnızca resimlerde görebildiğimiz tören maskelerinin ilk örnekleri de bunların arasında



Aguateca’da kazılara başlamadan önce, bazı soyluların hem sanatçı hem de kâtip olarak hizmet verdiğini Maya metinleri sayesinde biliyorduk Aguateca’da gün ışığına çıkardığımız her ev, sanatçı ve kâtiplerin çalışmalarından kalıntılar barındırıyordu Orman örtüsünü bozmamak için ağaç kökleri çevresinde çalışırken, farklı boylarda 18 adet taş baltadan oluşan bir setin bulunduğu bir ev keşfettik Aşınma analizleri bu baltaların taş yontmakta kullanıldığını gösteriyor Artık bu alet takımının saltanat anıtları yontan bir heykeltıraşa ait olduğunu düşünüyoruz Bir kâtibin araç gereçlerinin bulunduğu bir evde, mozaik aynalardan kalma 300’ü aşkın pirit parçası da günümüze dek korunmuştu Çertten yapılma tabak, havaneli ve kumtaşından kare kap boya maddelerini ezmek için kullanılıyor, elde edilen boya daha sonra büyük olasılıkla seramik kavanozda saklanıyordu Deniz kabuğundan oyulmuş beş santim boyundaki bir maymun kafası, üzerindeki deliklerden muhtemelen bir giysiye tutturulmuştu Maya kozmolojisinde maymun kâtiplerin tanrısıydı Mısır dibekleriyle aynı binada bulunan seramik buhurdana ise bir başka tanrının yüzü işlenmiş Son yangının enkazı altında paramparça olmuş bu buhurdan, tahminen ayinlerde kullanılıyordu



Günümüzde silahlı bir savaşçıyı betimleyen dikili bir taş anıt gördüğümüzde, genellikle savaşta yaşamını yitirmiş birinin abidesine bakıyor oluruz

Eski Maya Uygarlığı'nda durum böyle değildi; dimdik ayakta duran ve bazılarının yüksekliği tüm ihtişamıyla sekiz metreyi aşan oyma monolitler, yani dikilitaşlar, bir düşman karşısında son kazandığı zaferin belgelenmesini isteyen yerel hükümdarın buyruklarıyla hünerli sanatçılar tarafından yapılırdı

Hükümdarın tasviri, en göze çarpıcı biçimiyle başlığındaki ve elinde tuttuğu asa ya da silahtaki simgeler aracılığıyla makamının gücünü yansıtırdı Savaştaki ustalığı, genellikle son fethinden elde ettiği ganimetler olan kafatasları ya da küçültülmüş kafaların asılı olabildiği bir kuşakla tamamlanan zırhında vurgulanırdı Öteki tüm dikilitaşların yüzeylerini kaplayan Maya hiyeroglif yazılarında, doğumu, soyağacı, tahta çıkması ve yakın zamanlarda rakiplerini ezip geçtiği başarıları ayrıntılı biçimde anlatılıyordu Bir hükümdar, saltanat süresinin uzunluğuna bağlı olarak, daha yaşarken efsaneleşmeyi garantiye almak için yönetimi altındaki birkaç yere, birden fazla dikilitaş diktirebilirdi



Çıkarıldıktan sonra nispeten yumuşak olan ve zamanla sertleşen kireçtaşı, Mezo-Amerika'da en çok bulunan malzemeydi ve dikilitaş yapımında sıklıkla kullanılırdı Oymacılar jadeyit ya da obsidiyen baltalar ve keskilerden yararlanırdı Maya uzmanlarına göre dikilitaşlar boyanıyordu; kuşkusuz bu, hükümdarın tebaası üzerindeki görsel etkisini en üst düzeye çıkaran bir unsurdu