XVIII. Yüzyıl Islahatları

**Şengül Şirin** · 05-19-2009

XVIII Yüzyıl Islahatları

XVIII Yüzyıl Islahatlarının Genel Niteliği

XVIII

Yüzyıl ıslahatlarında Osmanlı Devlet adamları, gerilemenin nedenlerini araştırıp, bunlara çareler bulma yoluna gitti

Bu yüzyıl ıslahatları, XVII

yüzyıl ıslahatlarına göre daha köklü, sonuç bakımından daha olumludur

Yapılan ıslahatlarda, ilk defa neden-sonuç ilişkisi kuruldu

XVIII

yüzyıl ıslahatarı, daha öncekilerde olduğu gibi kişilerle sabit kalmayıp devlet politikası haline getirildi

Avrupa’nın teknik ve askeri üstünlüğü kabul edildi

Yapılan ıslahatlar genelde, askeri alana yönelikti

XVII

yüzyılın aksine Batı’daki gelişmelerden yararlanıldı

Lale Devri Islahatları (1718-1730)

Lale Devri; 1718′de imzalanan Pasarofça Antlaşması ile başlayan ve 1730′da çıkan Patrona Halil İsyanı ile son bulan dönemin adıdır

Lale Devri ıslahatlarının en önemlisi, 1727 yılında Osmanlı Devleti’nde kullanılmaya başlanan matbaadır

Matbaanın kullanılmaya başlamasından sonra, Üsküdar’da Dar-üt Tıbat-ül Amire adıyla devlet matbaası kuruldu

Çeşitli semtlerde kütüphaneler, Yalova’da kağıt imalathanesi açıldı

Avrupa’yı yakından tanımak amacıyla Avrupa’ya ilk elçiler bu dönemde gönderildi

Kumaş imalathaneleri açıldı

Yeniçeri Ocağı’ndan Tulumbacı Ocağı adıyla ilk defa bir itfaiye bölüğü kuruldu

Çiçek aşısı ilk kez kullanıldı

Patrona Halil İsyanı

Lale Devri’nde yapılan ıslahatlar, ulemanın ve yeniçerilerin çıkarlarına ters düşmüştü

Lale Devri ile birlikte artan lüks yaşantı, halkın tepkisine yol açmıştı

Sadrazam Damat İbrahim Paşa, İran seferine gitmek istememişti

Patrona Halil ve Muslu Beşe ismindeki iki Arnavut önderliğindeki bir grup 1730′da isyanı başlattılar

Vergilerden şikayetçi halk ve İran Seferi’ne katılmak istemeyen yeniçeriler de isyana katıldı

Saraya giden asiler, padişah III

Ahmet’ten Damat İbrahim Paşa’nın kafasını istediler

Sadrazam kendilerine teslim edilince onu idam ettiler

Asiler, padişah III

Ahmet’i tahttan indirerek yerine I

Mahmut’u geçirdiler

Patrona Halil İsyanı ile Lale Devri sona erdi

I Mahmut Dönemi Islahatları

Yabancı uzmanlardan yararlanarak askeri alanda ıslahatlar yaptı

Aslen Fransız olan Humabaracı Ahmet Paşa’nın yardımıyla Osmanlı ordusunun Topçu ve Humbaracı sınıflarında düzeltme yaptı

Humbaracı Ahmet Paşa orduyu, takım, bölük, tabur ve alay gibi birimlere ayırdı

Subay yetiştirmek amacıyla ilk defa Kara Mühendishanesi açıldı

III Mustafa Dönemi Islahatları

İlk önce maliyeye düzen verdi

Lüzumsuz devlet masraflarını keserek hazineyi rahatlattı

Sadrazam Koca Ragıp Paşa’nın tavsiyesi üzerine, Topçu Ocağı’nın başına Baron de Tot isminde bir Macar getirildi

Baron de Tot, topçu ocağı ve tophaneyi düzenledi

Osmanlı ordusunda sürat topçuları ismiyle yeni bir sınıf oluşturdu

III

Mustafa, maliyeyi düzletmek için “Esham-ı Tahvilat” ismiyle borçlanma senetleri çıkardı

Deniz Mühendishanesi açıldı

I Abdulhamit Dönemi Islahatları

Sadrazam Halil Hamid Paşa’nın yardımları ile orduda ıslahatlar yaptı

Topçu, humbaracı ve lağımcı ocaklarında yeni düzenlemeler yapıldı

Yeniçeri sayımı yapılarak ulufe sahteciliği önlenmek istendi

1773 yılında Mühendishane-i Bahr-i Hümayun açıldı

III Selim Dönemi Islahatları

Dönemin ünlü devlet adamlarına yapılacak ıslahatlar konusunda rapor hazırlattı

Ordu ve maliye işlerine öncelik vererek ıslahatlara başladı

Yeniçeri Ocağı’na el sürmeden Nizam-ı Cedid Ocağı’nı kurdu

1795 yılında Mühendishane-i Berr-i Hümayun açıldı

Nizam-ı Cedid ordusunun masraflarını karşılamak amacıyla İrad-ı Cedid hazinesi oluşturuldu

Avrupa’ya sürekli elçiler gönderildi

Nizam-ı Cedid ıslahatlarına karşı olanlar, Yeniçerilerin de desteğini alarak, 1807 yılında Kabakçı Mustafa İsyanı’nı çıkardılar

05-19-2009	#1
Şengül Şirin	XVIII. Yüzyıl Islahatları XVIII Yüzyıl Islahatları XVIII Yüzyıl Islahatlarının Genel Niteliği XVIII Yüzyıl ıslahatlarında Osmanlı Devlet adamları, gerilemenin nedenlerini araştırıp, bunlara çareler bulma yoluna gitti Bu yüzyıl ıslahatları, XVII yüzyıl ıslahatlarına göre daha köklü, sonuç bakımından daha olumludur Yapılan ıslahatlarda, ilk defa neden-sonuç ilişkisi kuruldu XVIII yüzyıl ıslahatarı, daha öncekilerde olduğu gibi kişilerle sabit kalmayıp devlet politikası haline getirildi Avrupa’nın teknik ve askeri üstünlüğü kabul edildi Yapılan ıslahatlar genelde, askeri alana yönelikti XVII yüzyılın aksine Batı’daki gelişmelerden yararlanıldı Lale Devri Islahatları (1718-1730) Lale Devri; 1718′de imzalanan Pasarofça Antlaşması ile başlayan ve 1730′da çıkan Patrona Halil İsyanı ile son bulan dönemin adıdır Lale Devri ıslahatlarının en önemlisi, 1727 yılında Osmanlı Devleti’nde kullanılmaya başlanan matbaadır Matbaanın kullanılmaya başlamasından sonra, Üsküdar’da Dar-üt Tıbat-ül Amire adıyla devlet matbaası kuruldu Çeşitli semtlerde kütüphaneler, Yalova’da kağıt imalathanesi açıldı Avrupa’yı yakından tanımak amacıyla Avrupa’ya ilk elçiler bu dönemde gönderildi Kumaş imalathaneleri açıldı Yeniçeri Ocağı’ndan Tulumbacı Ocağı adıyla ilk defa bir itfaiye bölüğü kuruldu Çiçek aşısı ilk kez kullanıldı Patrona Halil İsyanı Lale Devri’nde yapılan ıslahatlar, ulemanın ve yeniçerilerin çıkarlarına ters düşmüştü Lale Devri ile birlikte artan lüks yaşantı, halkın tepkisine yol açmıştı Sadrazam Damat İbrahim Paşa, İran seferine gitmek istememişti Patrona Halil ve Muslu Beşe ismindeki iki Arnavut önderliğindeki bir grup 1730′da isyanı başlattılar Vergilerden şikayetçi halk ve İran Seferi’ne katılmak istemeyen yeniçeriler de isyana katıldı Saraya giden asiler, padişah III Ahmet’ten Damat İbrahim Paşa’nın kafasını istediler Sadrazam kendilerine teslim edilince onu idam ettiler Asiler, padişah III Ahmet’i tahttan indirerek yerine I Mahmut’u geçirdiler Patrona Halil İsyanı ile Lale Devri sona erdi I Mahmut Dönemi Islahatları Yabancı uzmanlardan yararlanarak askeri alanda ıslahatlar yaptı Aslen Fransız olan Humabaracı Ahmet Paşa’nın yardımıyla Osmanlı ordusunun Topçu ve Humbaracı sınıflarında düzeltme yaptı Humbaracı Ahmet Paşa orduyu, takım, bölük, tabur ve alay gibi birimlere ayırdı Subay yetiştirmek amacıyla ilk defa Kara Mühendishanesi açıldı III Mustafa Dönemi Islahatları İlk önce maliyeye düzen verdi Lüzumsuz devlet masraflarını keserek hazineyi rahatlattı Sadrazam Koca Ragıp Paşa’nın tavsiyesi üzerine, Topçu Ocağı’nın başına Baron de Tot isminde bir Macar getirildi Baron de Tot, topçu ocağı ve tophaneyi düzenledi Osmanlı ordusunda sürat topçuları ismiyle yeni bir sınıf oluşturdu III Mustafa, maliyeyi düzletmek için “Esham-ı Tahvilat” ismiyle borçlanma senetleri çıkardı Deniz Mühendishanesi açıldı I Abdulhamit Dönemi Islahatları Sadrazam Halil Hamid Paşa’nın yardımları ile orduda ıslahatlar yaptı Topçu, humbaracı ve lağımcı ocaklarında yeni düzenlemeler yapıldı Yeniçeri sayımı yapılarak ulufe sahteciliği önlenmek istendi 1773 yılında Mühendishane-i Bahr-i Hümayun açıldı III Selim Dönemi Islahatları Dönemin ünlü devlet adamlarına yapılacak ıslahatlar konusunda rapor hazırlattı Ordu ve maliye işlerine öncelik vererek ıslahatlara başladı Yeniçeri Ocağı’na el sürmeden Nizam-ı Cedid Ocağı’nı kurdu 1795 yılında Mühendishane-i Berr-i Hümayun açıldı Nizam-ı Cedid ordusunun masraflarını karşılamak amacıyla İrad-ı Cedid hazinesi oluşturuldu Avrupa’ya sürekli elçiler gönderildi Nizam-ı Cedid ıslahatlarına karşı olanlar, Yeniçerilerin de desteğini alarak, 1807 yılında Kabakçı Mustafa İsyanı’nı çıkardılar