Şengül Şirin
|
Kuzey Afrika Çıkarması
Kuzey Afrika Çıkarması
8 Kasım 1942'de İngiliz ve ABD güçlerinden oluşan bir görev kuvveti Fas ve Cezayir kıyılarına bir çıkarma yaptı 6 Ağustos 1942 günü başlayan İngiliz taarruzu karşısında (II El Alameyn Savaşı), geri çekilmek zorunda kalan Rommel, bu çıkartma Harekâtı sonucu iki ateş arasında kalmış oluyordu
General Montgomery komutasındaki İngiliz 8 Ordusunun ileri Harekâtı, Rommel'in döşemiş olduğu onbinlerce mayın dolayısıyla ağır aksak ilerleyebiliyor
Böylece İngiliz 8 Ordusu, 13 Aralık 1942'de Tobruk’a ulaşabiliyor 1943 yılının ocak ayı sonunda ise Libya tümüyle Rommel’in kontrolünden çıkmıştır Artık Kuzey Afrika’da durum tümüyle ABD ve Ingilizlerin kontrolü altındadır
İtalya Cephesi
Müttefikler, Kuzey Afrika’daki Alman askeri varlığını ortadan kaldırdıktan sonra İtalya'ya yöneldiler İtalya'ya bir çıkarma yapılmasından önce Sicilya adasındaki Alman askeri gücünün de kırılması gerekmiştir
Sicilya çıkartması 10 Temmuz 1943 günü, "Husky Harekâtı" kod adıyla başlatılmış ve adanın güney doğu sahillerine yapılmıştır
3 Eylül 1943'de Müttefikler İtalya yarımadasına çıkartma yaptılar İtalya topraklarına Müttefik çıkarması iki noktadan yapılmıştır General Montgomery’nin 8 Ordusu, Sicilya’dan hareketle dar Messina boğazını geçerek İtalyan çizmesinin parmak ucuna çıkmıştır
İkinci çıkartma operasyonu olan Salerno çıkartması ise, Salerno'nun güneyindeki iki plaja, bir İngiliz, bir Amerikan kolordusu tarafından yapılmıştır Çıkartmanın üçüncü gününde Müttefik haraketı durdurulmuş, ancak ilerleyen günlerdeki takviyeler ve ağır bombardımanlar sonucu sağlam bir köprü başı oluşturulabilmiştir
Aynı gün İtalya, Müttefiklerle bir mütareke imzaladı, fakat bu mütareke Salerno çıkarmasına kadar gizli tutuldu
Çıkartma birlikleri esas hedefleri olan Napoli'ye Harekâtın üçüncü haftasında ulaşıyorlar
22 Ocak 1944'te Müttefikler Roma’nın 40 km güneyinde, Anzio’ya bir çıkartma daha yapıyorlar
Çok çetin çatışmalarla geçen İtalya savaşları, 29 Nisan 1945'te İtalya topraklarındaki Alman birliklerinin müttefiklere teslim olmasıyla sona ermiştir
Doğu Cephesi Kursk
Kursk Muharebesi (Almanya'nın verdiği kod adı: Unternehmen Zitadelle / Hisar Harekâtı), II Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde, Alman kuvvetlerinin Kursk çıkıntısına karşı 1943 Temmuz ve Ağustos aylarında giriştikleri genel taarruzdur Bugüne kadar yapılmış en büyük tank çarpışmaları ve bir günde en fazla kayıp verilmiş hava çatışmaları bu muharebede gerçekleşmiştir
Almanların Doğu Cephesi'nde gerçekleştirdiği son stratejik taarruzdur Sonucundaki Sovyet zaferi, Doğu Cephesi'nde inisiyatifi Sovyetlere vermiştir ve savaşın sonuna kadar da öyle kalmıştır
Kursk çıkıntısı, Almanların Stalingrad'daki yenilgisi sonrasındaki Sovyet taarruzu ve Alman karşı saldırısı sonucu oluşmuştu Almanlar, çıkıntıyı kuzey ve güney kanatlarından keserek cepheyi kısaltmayı ve Kızıl Ordu birliklerini çembere alarak yeni bir büyük zafer elde etmeyi umuyorlardı Ancak Sovyetlerin, Hitler'in planları hakkında iyi bir istihbaratı vardı Bu ve Almanların yeni silahları, özellikle de Panter tankını bekleyerek taarruzu sürekli ertelemeleri Kızıl Ordu'ya derin bir savunma hattı oluşturmak ve karşı saldırı için stratejik rezervleri uygun yerlere konuşlandırmak için yeterli zamanı verdi
Almanlar derin savunma hatları içinde tamamen yorulduktan sonra Sovyetler kendi karşı saldırılarını yaparak 5 Ağustos'ta Orel ve Belgorod'u ve 23 Ağustos'ta da Harkov'u geri alarak Almanları geniş bir cephede geri attılar
Sovyetler daha önce kış harekatlarında başarı elde etmişlerse de bu, Sovyetlerin savaştaki ilk başarılı stratejik yaz harekatıydı Bu stratejik operasyon daha sonra harp akademileri derslerinde yer aldı Kursk Muharebesi, bir Yıldırım savaşının düşman hatlarını yaramadan yenilmesiyle sonuçlanan ilk muharebedir
Bagration Harekâtı
Normandiya çıkartmasından 16 gün sonra ve Almanya'nın Rusya'ya savaş ilan ettiği günün üçüncü yıldönümünde, Alman hatlarının merkez bölümünde, 22 Haziran 1944 günü, geniş kapsamlı bir Kızıl Ordu taarruzu başlatılmıştır Stalin, Harekâtın kod adı olarak prens Bagration’un adını seçmiştir Napolyon savaşları sırasında, çağın en üstün taktik kumandanlarından biri sayılan Bagration, 1812 de Napolyon ordularına karşı Borodino’da verilen savaşta ölmüştü

Alman esirler (Moskova, 17 Temmuz 1944)
Ruslar, 124 tümende 1,2 milyon asker, 5 200 tank, 30 bin top ve 6 bin uçağı bu cepheye sürmüşlerdir Almanlar bu saldırıya, eksik kadrolu 63 tümende 350 bin dolayında adam, 900 tank ve 10 bin topla göğüs germek durumundadırlar Taarruzun ilk günü bitmeden Alman hatları iki cephede yarılıyor ve 53 Kolorduyla birlikte Vitebsk kenti kuşatılıyor Aynı gece Luftwaffe, Ukrayna’daki Poltava Amerikan üssüne bir hava akını düzenliyor 44 B-17 ağır bombardıman uçağı pistde imha ediliyor Üsteki yarım milyon galonluk akaryakıt da havaya uçuyor
Alman 53 Ordu’sunun yarı mevcudunu oluşturan 5 tümen için 25 Haziranda Hitler, çekilme emrini veriyor ama 28 Hazirana gelindiğinde 53 Kolordu’dan geriye pek bir şey kalmamıştır 53 Kolordu’nun 5 tümeninden sadece biri, ağır kayıplarla tuzaktan kurtulabilmiştir
Aynı gün mareşal Rokossovski emrindeki Rus kuvvetleri Minsk’in hemen güney doğusundaki Bobruisk kentini ve dolayısıyla Alman 9 Ordusu’nu kuşatırlar Kuşatma altındaki bu ordudan sadece 15 kişi kurtulabilecektir, 70 bin tutsak alıyor Kızıl Ordu
2 temmuz 1944 de Rokossovski’nin öncü birlikleri, Minsk’in 60 km batısında, Varşova bağlantısını sağlayan kara ve demiryolunu kesiyorlar Kızıl Ordu birlikleri bir haftada 225 km yol kat ederek Alman tümenleri, kolorduları arasından geçip Merkez Ordular Grubu’nun geri bağlantısını kesmiştir
Merkez Ordular Grubu’ndan arta kalan 4 Ordu 3 temmuzda Berezina nehrinde kalan tek köprüden batıya geçerek imha olmaktan kurtulur Nehri geçmişlerdir ama Berezina Savaşı Alman 4 Ordu’su için çok ağır kayıplarla sağlanabilen bir geçiş olmuştur Ne var ki Berezina nehrinin batısında tutunmak da mümkün olamaz Zaten aynı gün Minsk’in Rusların eline geçmesiyle de 4 Ordu kuşatılmış duruma düşmüştür Havadan ikmal girişimleri de başlar başlamaz başarısızlığa uğruyor 11 temmuz 1944 günü, 4 Ordu’dan sağ kalanlar da teslim oldular
12 Kolordu komutanı general Müller, direnmenin intihardan farksız olacağını anlayarak elindeki tüm kuvvetlerle 8 temmuz 1944 de teslim olmuştur Berezina bataklıklarını geçip uçsuz bucaksız ormanlarda birkaç kola ayrılan 27 Kolordu, çemberden çıkmak için çabalamaktadır şimdi 13 temmuzda Vilna kenti Rus'ların eline geçer ve kenti savunan Alman tümeni imha edilir
Tam bir bozgundur Merkez Cephede yaşananlar Üç haftadan kısa bir sürede Kızıl Ordu’nun başardığı bu dev kıskaç Harekâtıyla Merkez Ordular Grubu, neredeyse tümüyle savaş dışı kalmıştır Almanlar 55 tümenlerini kaybetmişlerdir 200 bin asker ve subay ile 22 general Bazı kaynaklarda ise Alman kayıplarının 400 bini bulduğu belirtilmektedir
________________
|