Su Sertlikliklerinin Sınıflandırılması

SU SERTLİKLERİNİN SINIFLANDIRILMASI

Su sertlikleri bulundukları yerin Jeolojik yapılarına göre değişir Yüzey suları, yer altı sularından daha yumuşaktır Su sertlikleri 10ppm CaCO3 den takriben 1800 ppm CaCO3 kadar değişiklik gösterir

Suların sertlik dereceleri şöyle sınıflandırılabilir:
0 – 75 ppm CaCO3 yumuşak
76 – 150 ppm CaCO3 orta sert
151 – 300 ppm CaCO3 sert
300 den yukarısı ppm CaCO3 çok sert

DURULMA İŞLEMLERİ

Durulma sularda süspansiyon halinde bulunan organik ve anorganik orjinli değişik büyüklükteki maddelerin çöktürülerek ayrılması sonucu suyun berraklaşması olayıdır Durulma işlemi su içerisinde bulunan değişik büyüklükteki maddelerin kendi ağırlıkları ile çöktürülmesi şeklinde yapılıyorsa buna mekanik durulma işlemi adını veriyoruz Dışarıdan herhangi bir çöktürücü madde ilavesiyle bir durulma yapılıyorsa buna da kimyasal durulma işlemi denir Durulma işlemi denir Durulma işlemi nehir ve göl sularının doğal olarak temizlenmesinde önemli rol oynamaktadırDiğer taraftan kullanma suları sanayi suları ve atık suların değerlendirilmesi için en çok kullanılan işlem durulma işlemidir Gerek içme ve gerekse sanayi sularının temizlenmesinde kullanılan basit mekanik durulma en ucuz ve en sade işlemlerden biridir Doğal sedimantasyon işlemi daha sonrada yapılacak temizleme işlemlerindeki yükü hafifleten ön bir işlem gözüyle bakılabilir Örneğin daha sonra yapılacak işlem kimyasal durulma işlemi olacaksa, ön durulma işlemi yapılmış suya ilave edilecek kimyasal madde ile durulma işlemine tabi tutulmamış suya ilave edilecek madde miktarı karşılaştırılacaksa ikinci durumdaki sarfedilen kimyasal madde oldukça fazla olacaktır Diğer bir avantajıda kimyasal durulmada kullanılan cihazda atılacak atıklarda, azalmış olacaktır Su içerisinde bulunan bir partikülün çökme ile durulma havuzunun dibine ulaşması belirli bir zaman alacaktır Bu zaman yatay bir havuzda akış hızını azaltarak, ya da akış süresini uzatarak veyahut havuzun derinliğini ayarlayarak suyun havuzu terketmesinden önce partikülün çökmesi sağlanabilir Bunun için en uygun havuzlar fazla derin olmayan havuzlardır Durulma havuzlarında bir partikülün çökme hızı hesaplanabilir

V = Q t V= Havuzun hacmi Q= Suyun debisi
T= suyun havuzda kalma süresi

Durulma işleminin yapılacağı havuzun hacminin hesaplanandan fazla tutulmasında bir sakınca (maliyet dışında) olmamasına karşın küçük tutulması uygun bir durulmanın yapılmasını gerçekleştiremezDurulma havuzları kesikli yada sürekli çalışan tipte olabilirler Bu tip havuzlarda su bir taraftan girip diğer taraftan aynı miktarda çıkarak içerisinde bulunan maddeleri havuz içerisine bırakır Havuzlar genellikle yatay ve dik açılı yapılırlar Durulma sırasında meydana gelen çamurun atılması için özel tertibatlar yapılmıştır

KİMYASAL DURULMA

Özellikle yeryüzündeki sular değişik miktarlarda süspansiyon halinde kaba büyük tanecikler halinde bulanıklık veren ve renk verebilen değişik tip kalloidal meddeleri ihtiva ederler Doğal sularda bulanıklığı meydana getiren başlıca maddeler farklı tipkolloidal killerdir Kullanma ve sınai atık sularının karışmasıyla meydana gelen kolloidler, yosunlar, bozunma ürünleri, bakteriler, bazı organik maddeler ve renk verici kolloidlerdir Bu kollaidlerden bazıları hidrofobik, bazılarıda hidrofilik özelliklerdir Bulanıklığı meydana getiren partiküllerin büyüklükleri çok farklı olabilmektedirKimyasal durulma işlemini dört kademeye ayırabiliriz:

-Kimyasal maddenin ilave edilmesi
-Hızlı bir karıştırma
-Flokasyon
-Çökme-Durulma

Katılan kimyasal maddelerin suyla hızlı bir şekilde ve tamamen karışması ikinci kademede gerçekleştirilir Üçüncü kademede ise dikkatli ve yavaş bir karıştırma yapılarak çekirdeklerin oluşumu sağlanır Dördüncü kademede büyüyen çekirdeklerin çökmesi ile durulma işlemi gerçekleştirilir Durulma işlemi sonucu suda kalmış olan az miktardaki çökelek daha sonra filtrasyon işleminde tamamen giderilir

FİLTRASYON

Toprak altına geçen sularda doğal bir filtrasyon olur Bizde bu olayı taklit ederek sularda bir filtrasyon işlemi gerçekleştirebiliriz Ençok kullanılan filtrasyon maddesi kum durDaha sonra antrasit, taşkömürü ve kiselgur olabilir Filtreleri çalışmaları bakımından hızlı süzen filtreler ve yavaş süzen filtreler olmak üzere iki gruba ayırabilirizSüzme işleminde suların arıtılması şu şekilde olur

l Doğrudan doğruya süzme: Bir kum tabakasından geçen suda kumlar arasındaki boşluktan daha büyük tanecikler varsa bu tanecikler kum yüzeyinde tutulur

2Durulma: Kum tabakasını birçok tabakalara sahip durulma havuzu gibi düşünebiliriz Süspansiyon halindeki taneciklerin birleşerek daha büyük tanecikler haline geçmesi ve filtrasyonla daha kolay ayrılması

3Biyolojik aktivite: Bu daha ziyade yavaş süzen filtrelerde önemlidir Ancak maliyetin yüksek olması nedeniyle geniş ölçüde kullanılamaz
__________________