Omurgasızlar |
05-17-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
OmurgasızlarOMURGASIZLAR Sölenterler Sölenterler, büyük bir kısmı denizlerde, bazıları da tatlı sularda yaşayan sucul hayvanlardır Sölenterler içerisinde tatlı su hidraları, denizanaları, deniz şakayıkları, deniz mercanları yer alır Vücutlarında bulunan özel hücrelerden fırlattıkları yakıcı ipliklerle avlarını uyuşturur ve daha sonra yutarlar Hayvanlar aleminde ilk defa bu canlılarda sindirim kanalı boşluğu gelişmiştir ve sindirim kanalında sindirim yapılmaya başlanmıştır Ağ şeklinde sinir sistemleri vardır Hem eşeyli hem de eşeysiz olarak çoğalırlar Solucanlar Solucanlar suda ve nemli yerlerde yaşarlar Çoğu parazittir Yassı, yuvarlak ve halkalı solucanlar olmak üzere üç gruba ayrılırlar Yassı solucanlar: İsimlerinden de anlaşılacağı gibi vücutları yassılaşmıştır Planarya, karaciğer kelebeği ve tenya yassı solucanlara örnektir Tenyalar: Vücutları, birbirine bağlı çok sayıda bölme bir boyun ve küçük bir baştan oluşmuştur Baş çekmen, çengel gibi kısımların bulunduğu tutunma organıdır Tenya çekmenlerle bağırsak duvarına vantuz gibi tutunur Boyun sürekli tomurcuklanarak yeni bölmeler oluşturur Üreme sistemleri çok iyi gelişmiştir Her bölmede hem erkek hem dişi organ bulunur Bir bölme içinde yüzlerce yumurta oluşur Sindirim sistemleri tamamen körelmiştir Hazır besinleri tüm vücut yüzeyleri ile emerek alırlar Üzerinde parazit olarak yaşadıkları canlıya zarar verirler Bağırsaklarında parazit olarak yaşadığı insanlarda iştahın azalmasına, zayıflamaya, kusma, ishal, mide bulantısı gibi rahatsızlıklara neden olurlar Sığır tenyası (silahsız tenya), domuz tenyası (silahlı tenya) , köpek tenyası ve balık tenyası gibi çeşitleri vardır Sığır tenyası; insan bağırsağına çekmenleri ile tutunur Burada yaşamını sürdürürken bölmelerinde yumurtalar oluşur Yumurtalar döllendikten sonra dışkı ile dışarı atılır ve otlarla birlikte sığırların bağırsağına geçer Sığır bağırsağında açılan yumurtadan çıkan tenya yavruları kan yolu ile sığırın kaslarına geçerek yerleşir Etrafı sağlam bir çeperle çevrilerek keseli lârvayı oluşturur Oluşan lâvralar iyi pişirilmeyen etlerin yenmesiyle insana geçer Köpek tenyasının ara konağı insan, son konağı kedi ve köpek gibi hayvanlardır Bu hayvanların bağırsağında yaşar ve yumurtaları dışkı ile dışarı atılır Hayvanların kıllarına veya sularla sebzelere bulaşır Sebzeler iyi yıkanmadan yenirse veya yemeklerden önce eller yıkanmaz ise yumurtalar insan bağırsağına geçer Bağırsakta açılan yumurtadan çıkan yavrular kanla vücudun değişik organlarına geçerek yerleşir ve büyür Bir çocuk başı büyüklüğüne erişebilir ve bulunduğu dokuyu tahrip ederek insanın ölümüne neden olabilir Tenyaların, gelişimlerini tamamlayabilmeleri için ara konağa gereksinimleri vardır Yaşamlarının bir döneminde insan ve omurgalı hayvanlar üzerinde keseli lârva oluştururlar Parazitin ara evresini üzerinde geçirdiği canlıya ara konak, ergin dönemini geçirdiği canlıya da son konak denir Tenyanın AdıAra KonakSon KonakSığır tenyasıSığırİnsan Domuz tenyasıDomuzİnsan Köpek tenyasıİnsanKöpek Balık tenyasıTatlı su böceği+Balıkİnsan |
|