Ago Paşa’nın Hatıratı

Ago Paşa’nın Hatıratı

(Refik Halit Karay)

Konu

Bir papağanın öğrendiklerinin başına neler getirdikleri…

Özet

Kitap kısa kısa hikâyelerden oluşmuştur Kitabın birinci hikâyesi ise kıtabın ismi olan “AGO PAŞA’NIN HATIRATI”dır Ago Paşa, herkesin isminden dolayı yanıldığı gibi bir insan değil aksine bir papağandır Zamanında bir kuşçu dükkânında eğitilmiştir Orada sahibi tarafından konuşmayı öğrenmiştir Ago Paşa’nın sahibi ona o zamanda neler yasak değilse onu öğretirdi ve o da bunu söylerdi İnsanlar da onu merakla dinlerlerdi Ama her şeyin bir sonu vardır Ve kuş bunu anlayamaz Bu sefer yine aynı şeyi söylemesine rağmen bu yasaklanmıştır Bunun üzerine bu sefer sahabi polislerle uğraşmak zorunda kalırO zaman sahibi onu tavan arasına saklarOlaylar geçtiğinde de ona bu sefer ne söylemesi gerekiyorsa onu öğretirdi Ona ilk önce “yaşasın padişahımız” öğretilmişti Bu yasaklanana kadar sahibi ve o mükemmel bir hayat sürmüşlerdi Ama bu cümle de yasaklandığında yine büyük bir tehlike yaşamışlardıDaha sonra “yaşasın hürriyet” öğretilmiştiYine ilk önceleri herkes şaşırmış,kuşun söylediklerine şaşıyorduSonra bu cümle yüzünden bu sefer “ittihat ve terakki cemiyeti”ne girmişlerdiOrada “yaşasın ittihat ve terakki” diyerek yüzlerce kişiyi başına topluyor ve onların verdiği şeyleri yiyorduGün geçti bu da yasaklanmıştıBu sefer “yaşasın şeriat” öğretilmiştiGörenler bu kuşun kendi dillerine uygun olduğunu düşünerek yine ona yiyecekler veriyorlardıSonra bu da yasaklanınca “yaşasın Mahmut Şefket Paşa” öğretilmiş ve bunu haykırıyorduBu yüzden Hareket Ordusu erkanından birine satılmıştıİlk önceleri orada da rahat içindeydiBir gramofondan: Kimdir onlar? Kimdir onlar? Hareket Ordusu! öğrenmişti Daha sonra sokaktan geçen bir lahana turşucusunun taklidini yaparak bunu Kimdir onlar? Kimdir onlar? Hareket Ordusu! Lahana turşusu! çevirmişti Sonra bunu dedi diye onu oradan atmışlardı Bu böyle devam etmişti Ago Paşa öğrendikleri yüzünden ne acılar çekmiş ve neler neler ile ödüllendirilmişti En sonunda yeni bir cümle öğrenmiştiBu “yaşasın Kuvayı Milliye”idiDaha sonra bu da yasaklandıArtık bunlardan iyice sıkılmıştıÇünkü ne öğrettiyseler önce onu rahat ettiriyor sonra cezalanmasına neden oluyordu

Ana Fikir

Herşeyi sadece zamanına göre değil biraz da ileri düşünerek yaşamalıyız

Şahıslar ve Olaylar

Ago Paşa:Öğrendikleri yüzünden başına gelmeyen kalmamış olan bir papağan

Yazar Hakkında Bilgi

REFİK HALİT KARAY; 1888′de İstanbul’da doğdu 18 Temmuz 1965′te İstanbul’da yaşamını yitirdi Vezneciler’de Şemsü’l-Maarif ve Göztepe’de Taş Mektep’te öğrenim gördü Özel ders aldı Galatasaray Lisesi ve Hukuk Mektebi’ni yarıda bıraktı Maliye Merkez Kalemi’ne katip olarak girdi 1908′de Servet-i Fünun’da ve Tercüman-ı Hakikat’te çalışmaya başladı Son Havadis adıyla bir gazete kurdu, 15 sayı yayımladı Fecr-i Ati Topluluğu’na katıldı Kalem adındaki mizah dergisinde de “Kirpi” takma ismiyle (müstear) siyasi mizah yazıları yazdı Mahmud Şevket Paşa’nın öldürülmesinden sonra Sinop, Çorum, Ankara ve Bilecik’te sürgün hayatı yaşadı 1918′de İstanbul’a döndü Robert Kolej’de Türkçe öğretmenliği yaptı Vakit, Tasvir-i Efkar ve Zaman gazetelerinde makaleleri yayımlandı Damat Ferit Paşa’nın dostluğu sayesinde, mütarekeden hemen sonra Hürriyet ve İtilaf Fırkası’na katıldı Posta ve Telgraf Umum Müdürü olarak görevlendirildi (1919) İzmir’in işgalinden sonra Anadolu Hareketiyle İstanbul Hükumeti arasında yaşanan telgraf krizinde İstanbul Hükumetini tuttu İstanbul’un düşman işgalinden kurtarılışının ardından 1922′de Beyrut’a kaçtı 1938′de affın çıkmasından sonra yurda döndü Ölünceye dek yazılarını sürdürdü