Asgari Geçim İndirimi

**Şengül Şirin** · 05-11-2009

ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ

Ülkemiz bütçesinin yaklaşık % 80 �ini vergi gelirleri oluşturmaktadır Toplam vergi gelirlerinin % 30 �u gelir ve kurumlar vergisi gibi dolaysız vergilerden, % 70 �i ise kdv ve ötv gibi dolaylı vergilerden sağlanmaktadır

Gelir üzerinden alınan vergilerin yarısından fazlasını ise ücretlilerin ödedikleri vergiler oluşturmaktadır Mevcut vergi sistemimizde, ücret geliri elde edenler, brüt maaşı üzerinden (işçi sigorta hissesi düşüldükten sonra) % 15 ile % 35 arasında gelir vergisi ödemektedirler
Şu anda 585 YTL olan brüt asgari ücret üzerinden yasal kesintiler düşüldüğünde net asgari ücret 419,15 YTL olarak hesaplanmaktadır

Ülkemizde vergi yasaları genelde siyasi iktidarın tercih ve talimatı üzerine masa başında mevzuatı iyi bilen meslektaşlarımız tarafından hazırlanır Bu çerçevede yeni çıkarılmış bir vergi kanununda eksiklik veya yanlışlık vardır diyemeyiz Önemli olan yeni kanunun uygulanabilir olup olmadığıdır

5615 sayılı Kanun ile uzun zamandır uygulanmakta olan ücretlilere vergi iadesi sistemine 31122006 tarihi itibariyle son verilmiş ve 01012008 tarihinde uygulanmak üzere �asgari geçim indirimi� adı altında yeni bir sistem getirilmiş bulunmaktadır 2008 yılı Ocak ayında başlayacak olan asgari geçim indirimi özel sektörde nasıl uygulanacaktır Sorunun temeli yeni indirim mekanizmasının yarı yarıya kayıt dışılığın olduğu bir sistemde çalışanlarının ücretlerine ne ölçüde yansıyacağındadır

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa eklenen 32 maddeye göre asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50�si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10�u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5�i esas alınarak hesaplanacaktır

Asgari geçim indirimi sisteminin 2008 yılı başından geçerli olmak üzere nasıl işleyeceğini şu anda uygulanan brüt asgari ücret tutarına uyarlayarak hesapladığımızda ücretlinin gelirinde azami 74,19 YTL artış meydana gelmektedir Aşağıdaki örnekte asgari ücretlinin eşinin çalışmadığı ve 18 yaşından küçük dört çocuğu olduğu varsayılmıştır

Asgari Geçim İndirimi Tutarının Tespiti

Matrah
Sayı
Oran
Tutar
Kendisi İçin

585,00

1

50,0%

292,5

Eşi İçin

585,00

1

10,0%

58,5

İlk 2 Çocul İçin

585,00

2

7,5%

87,75

Diğer İki Çocuk İçin

585,00

2

5,0%

58,5

497,25

Uygulanacak asgari geçim indiriminin asgari ücretlinin bordrosuna uygulanması halinde gelir vergisi matrahı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır

Gelir Vergisi Matrahı = Brüt Ücret � (SSK İşçi Primi + İşsizlik Primi + Asgari Geçim İndirimi)
Gelir Vergisi Matrahı = 585 � (81,90 + 5,85 + 497,25)
Gelir Vergisi Matrahı = 0

Eski ve yeni uygulamada ücret bordrosu ise şu şekilde olacaktır

Eski
Uygulama

Yeni
Uygulama

Brüt Ücret

585,00

SSK Primi İşçi Hissesi

81,90

İşsizlik Sigİşçi Hissesi

5,85

Gelir Vergisi Matrahı

497,25

0,00

Gelir Vergisi

74,59

0,00

Damga Vergisi

3,51

Kesintiler Toplamı

165,85

91,26

Net Ücret

419,15

493,74

SSK Primi İşveren Gissesi

114,08

İşsizlik Sig İşveren Hissesi

11,7

İşçinin İşverene Toplam Maliyeti

710,78

Net Ücret Artışı

74,59

05-11-2009	#1
Şengül Şirin	Asgari Geçim İndirimi ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ Ülkemiz bütçesinin yaklaşık % 80 �ini vergi gelirleri oluşturmaktadır Toplam vergi gelirlerinin % 30 �u gelir ve kurumlar vergisi gibi dolaysız vergilerden, % 70 �i ise kdv ve ötv gibi dolaylı vergilerden sağlanmaktadır Gelir üzerinden alınan vergilerin yarısından fazlasını ise ücretlilerin ödedikleri vergiler oluşturmaktadır Mevcut vergi sistemimizde, ücret geliri elde edenler, brüt maaşı üzerinden (işçi sigorta hissesi düşüldükten sonra) % 15 ile % 35 arasında gelir vergisi ödemektedirler Şu anda 585 YTL olan brüt asgari ücret üzerinden yasal kesintiler düşüldüğünde net asgari ücret 419,15 YTL olarak hesaplanmaktadır Ülkemizde vergi yasaları genelde siyasi iktidarın tercih ve talimatı üzerine masa başında mevzuatı iyi bilen meslektaşlarımız tarafından hazırlanır Bu çerçevede yeni çıkarılmış bir vergi kanununda eksiklik veya yanlışlık vardır diyemeyiz Önemli olan yeni kanunun uygulanabilir olup olmadığıdır 5615 sayılı Kanun ile uzun zamandır uygulanmakta olan ücretlilere vergi iadesi sistemine 31122006 tarihi itibariyle son verilmiş ve 01012008 tarihinde uygulanmak üzere �asgari geçim indirimi� adı altında yeni bir sistem getirilmiş bulunmaktadır 2008 yılı Ocak ayında başlayacak olan asgari geçim indirimi özel sektörde nasıl uygulanacaktır Sorunun temeli yeni indirim mekanizmasının yarı yarıya kayıt dışılığın olduğu bir sistemde çalışanlarının ücretlerine ne ölçüde yansıyacağındadır 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa eklenen 32 maddeye göre asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50�si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10�u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5�i esas alınarak hesaplanacaktır Asgari geçim indirimi sisteminin 2008 yılı başından geçerli olmak üzere nasıl işleyeceğini şu anda uygulanan brüt asgari ücret tutarına uyarlayarak hesapladığımızda ücretlinin gelirinde azami 74,19 YTL artış meydana gelmektedir Aşağıdaki örnekte asgari ücretlinin eşinin çalışmadığı ve 18 yaşından küçük dört çocuğu olduğu varsayılmıştır Asgari Geçim İndirimi Tutarının Tespiti Matrah Sayı Oran Tutar Kendisi İçin 585,00 1 50,0% 292,5 Eşi İçin 585,00 1 10,0% 58,5 İlk 2 Çocul İçin 585,00 2 7,5% 87,75 Diğer İki Çocuk İçin 585,00 2 5,0% 58,5 497,25 Uygulanacak asgari geçim indiriminin asgari ücretlinin bordrosuna uygulanması halinde gelir vergisi matrahı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır Gelir Vergisi Matrahı = Brüt Ücret � (SSK İşçi Primi + İşsizlik Primi + Asgari Geçim İndirimi) Gelir Vergisi Matrahı = 585 � (81,90 + 5,85 + 497,25) Gelir Vergisi Matrahı = 0 Eski ve yeni uygulamada ücret bordrosu ise şu şekilde olacaktır Eski Uygulama Yeni Uygulama Brüt Ücret 585,00 585,00 SSK Primi İşçi Hissesi 81,90 81,90 İşsizlik Sigİşçi Hissesi 5,85 5,85 Gelir Vergisi Matrahı 497,25 0,00 Gelir Vergisi 74,59 0,00 Damga Vergisi 3,51 3,51 Kesintiler Toplamı 165,85 91,26 Net Ücret 419,15 493,74 SSK Primi İşveren Gissesi 114,08 114,08 İşsizlik Sig İşveren Hissesi 11,7 11,7 İşçinin İşverene Toplam Maliyeti 710,78 710,78 Net Ücret Artışı 74,59