04-29-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Samipaşazade Sezai
SAMİPAŞAZADE SEZAİ
1860�ta İstanbul�da doğdu 26 Nisan 1936�da İstanbul�da yaşamını yitirdi "Sergüzeşt" romanının yazarı Babası Abdurrahman Sami Paşa'nın konağında özel öğrenim gördü 1880�de ağabeyi Suphi Paşa'nın başında olduğu Evkaf Nezareti Mektub-i Kalemi'ne memur olarak girdi Ertesi yıl Londra elçiliği ikinci katipliğine atandı İngiltere�de kaldığı 4 yıl boyunca İngiliz ve Fransız edebiyatlarını inceledi Elçilikteki görevinden İstifa edip İstanbul�a döndü İstişare Odasına memur oldu İlk romanı "Sergüzeşt" yüzünden göz hapsine alındığını düşünerek 1901'de Paris�e gitti Jön Türkler'e katıldı Meşrutiyet�in ilanına kadar Paris'te kaldı İttihat ve Terakki'nin Paris merkezinde görev yaptı Örgütün yayın organı olan "Şura-yı Ümmet" gazetesinde 2'nci Abdülhamit'in baskıcı rejimini eleştiren yazılar yazdı 1908�de 2'nci Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul�a döndü 1909'da Madrid Büyükelçiliği'ne atandı Birinci Dünya Savaşı başlayınca Madrit�ten İsviçre�ye geçti, savaşın sonuna kadar burada kaldı 1921�de emekliye ayrıldı ve İstanbul�a döndü Yaşamının son yıllarında kendisine, Büyük Millet Meclisi kararıyla "Hidamat-ı vataniyye tertibinden" maaş bağlandı Divan edebiyatına karşı çıkan Namık Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan gibi yazarların etkisiyle Batı edebiyatına yöneldi Alphonse Daudet'den esinlenerek yazdığı kısa öykülerle Batılı anlamda ilk gerçekçi ürünleri verdi 1874'te "Kamer" gazetesinde yayınlanan söylev türündeki ilk yazılarıyla adını duyurdu İlk kitabı 3 perdelik tiyatro oyunu "Şir" 1879'da basıldı İlk romanı olan ve kendisine büyük ün sağlayan "Sergüzeşt" Türk edebiyatında romantizmden gerçekçiliğe geçişin başarılı örneklerinden biri sayılır Bu romanda bir paşazade ile bir cariyenin aşk öyküsü anlatılıır
ESERLERİ
ROMAN:
Sergüzeşt (1889)
ÖYKÜ:
Küçük Şeyler (1892)
OYUN:
Şir (arslan, 1879)
SOHBET-ELEŞTİRİ-ANI:
Rumuzu�l- Edeb (1900)
İclal (1923)
|
|
|