04-28-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Öykünün (Hikayenin) Öğeleri
Öykünün dokusu içinde yer alan öğeler dört öbekte toplanabilir
a) Öyküde (hikayede) Olay ve Durum :
Yazarın öyküde anlattıklarına olay ve durum denir İnsan yaşamıyla ilgili her konu bir olaydır Öyküdeki her olay, insanın eyleme dönüşmüş tutkuları, özlemleri, düşleri veya istekleridir Öyküde her olay giderek bir soruna dönüşür; yazar okuyucunun ilgisini bu sorun üzerinde odaklaştırmaya çalışır
b) Öyküde (Hikayede) Anlatıcı:
Öyküyü anlatan kişi (yazar), çeşitli anlatım yöntemleri kullanabilir Anlatıcı, anlattıklarını kendi benine indirgeyerek anlatabilir Bu durumda çevresindeki kişileri, bu kişilerin duygu ve düşüncelerini anlatıcının gözüyle görürüz Bu yönteme “birinci kişili anlatıcı” denir Kimi zaman yazar öyküden kendisini çıkarır; bir gözlemci gibi davranır Öykü ile okuyucu arasına girmez Buna da “üçüncü kişili anlatıcı” denir
c) Öyküde (Hikayede) Kişi ve Karakterler :
Yazınsal ürünlerin temel amacı insanı anlatmaktır Bu yüzden insansız bir öykü düşünülemez Öykü kişileri genellikle tek boyutlu olarak ele alınır; kişilik özelliklerine ayrıntılı olarak değinilmez
e) Öyküde (Hikayede) Zaman ve Mekan :
Öyküdeki olaylar belli bir yerde ve zamanda geçer Olay ve durum, yer ve zaman öğesinden bağımsız düşünülemez Olay değiştikçe yer ve zamanda da değişmeler olur
|
|
|