İtalyan Edebiyatı |
04-28-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
İtalyan EdebiyatıRönesans hareketi İtalya’da doğmuştur Rö-nesansın ilk büyük temsilcileri olan Dante, Petrer-ca ve Boccacio 14 yüzyılda halk dilini yazı dili haline getirmişler ve İtalyan edebiyatının oluşumunu sağlamışlardır 15 yüzyılda Hümanizma akımı güçlenmiş, eski Yunan ve Latin klasikleri yeniden incelenmiştir 16 yüzyıl İtalyan edebiyatında Ariosto, Tasso gibi destan şairleri etkili olmuş; sonraki dönemlerde Batılı akımlar bu edebiyatı etkilemiştir Bu edebiyatın önemli sanatçıları:
Yapıtlarının kahramanı, çocuk yaştayken sevdiği, sonradan başkasıyla evlenen, 24 yaşında da ölen Beatrice’dir Şiirlerinde insan kişiliğini ve tutkularını başarıyla anlatmıştır Aristo felsefesine bağlıdır Itaiyancayı yazı dili yapmıştır En ünlü yapıtı, İlahi Komedya’dır Bu yapıtta Latin şiiri Vergilius’la birlikte, sevgilisi Beatrice’i bulmak için ahirete yaptığı düşsel yolculuğu anlatır Yeni Hayat’ta Beatrice için yazılmış aşk şiirleri vardır Bunu Lanzoniere (Türküler) adlı yapıt izler Dante’nin eserleri: İtalyanca eserleri: İlahi Komedya (La Divinie Commedia) Canzoniere Convivio Vita nuova II Fiore Latince eserleri: Quaestio de aqua et terra Monarchia De Vulgari eloquentia Epistulae Eclogae Petrarca Şiirlerinde, sevgilisi Laura’ya olan aşkını anlatmıştır Halk dilini kullanan sanatçının şiirleri lirik ve insancıl nitelikler taşır Sone biçimini en iyi uygulayan sanatçılardandır Latince ve İtalyanca şiirler yazmıştır Lirik şiirlerinde aşkın her türlü görünüşü üzerinde durmuş, İtalyanca şiirlerini “Türküler” adlı kitapta toplamıştır Dante‘nin etkisinde kalan Petrarcasone, balad, terza rima gibi nazım biçimlerini çok kullanmıştır Diğer bir eseri ise Trionfi (Zaferler )’dir Giovanni Boccaccio Dünya edebiyatında, küçük öykü türünün ilk yazarıdır Dinsel konuları değil, doğrudan insanı anlatmış; günlük olayları işlemiştir En ünlü yapıtı, yüz hikayeden oluşan Decameron‘dur Bu yapıtta, veba salgını sonucu bir villaya sığınan kadın ve erkeklerin birbirlerine anlattığı öyküler vardır Rönesans ( yeniden doğuş ) dönemi 15 ve 16 yüzyılları kapsar Rönesans süreci, insanın dinsel baskı ve dogmalardan kurtularak kendine dönüşünün bir ifadesidir Bu dönemde Özgürleşme özlemleri, toplumsal ve kültürel uyanış, edebiyat, bilim ve sanatlardaki gelişme kiliseye geri adım attırmıştır Yunan edebiyatı ve Latin edebiyatı ürünleri Avrupa’daki ulusal dillere çevrilmiştir Ariosto Rönesans devri edebiyatının en önemli sanatçılarından biri olan Ariosto, destan türünde başarı göstermiştir En ünlü eseri yapma bir destan olan Çılgın Orlando’dur Bu destanda Charlemagne devrinde, Hıristiyanlarla Müslümanlar arasındaki savaşlar anlatılır Tasso Rönesans devrinde, destan türünün en başarılı sanatçılanndandır Eserlerinin konularını Ortaçağ’dan almakla birlikte, biçimsel açıdan Homeros’u taklit etmiştir En önemli eseri, I Haçlı Seferi’nde Kudüs’ün alınışını anlatan Kurtarılmış Kudüs adlı yapay destandır |
|