Ahmet Mithad

AHMED MİTHAD

1844'te İstanbul�da doğdu 28 Aralık 1912'de İstanbul'da yaşamını yitirdi İstanbul Mısır Çarşısı esnafından Hacı Sülayman Ağa'nın oğlu Babasını küçük yaşta kaybetti 1854'te Vidin'de bulunan ağabeyi Hafız Ali Ağa'nın yanına gönderildi Eğitimine burada başladı 1857'de ailesi ile birlikte İstanbul'a döndü Mısır Çarşısı�nda bir aktarın yanına çırak verildi Ağabeyinin yanında çalıştığı Mithad Paşa'nın yanına girdi Mithad Paşa 1861'da Niş Valiliği'ne atanınca ağabeyi ile birlikte Niş'e gitti Rüşdiyeyi orada bitirdi Rusçuk'da Tuna Vilayeti Kalemi'ne memur olarak girdi Çalışkanlığı ile Mithad Paşa'nın gözüne girdi Paşa ona kendi adını verdi Bu arada özel dersler alarak Fransızca'sını ilerletti 1866'da çevirmen olarak gittiği Sofya'da evlendi Tuna Gazetesi'nin başyazarı oldu 1869'da Mithad Paşa ile birlikte Bağdat'a gitti Vilayet matbaası ve resmi vilayet gazetesi Zevra'nın müdürlüğünü yaptı İlk kitabı olan Hece-i Evvel adlı ders kitabını burada yazdı 1871'da ağabeyi ölünce İstanbul'a döndü Tahtakale'deki evinin altına küçük bir matbaa kurarak kendi kitaplarını basmaya başladı Bir yandan da Basiret gazetesine yazılar yazdı 1872'da Namık Kemal ile tanıştı Devir ve Bedir isimli iki gazete çıkardı Bu gazeteler kapatılınca Dağarcık ve Kırkambar dergilerini yayınladı Bu dergilerde çıkan yazılar nedeniyle Namık Kemal, Ebüzziya Tevfik gibi yazarlarla birlikte Rodos'a sürgüne gönderildi 3 yıl kaldığı Rodos'ta Medrese-i Süleymaniye isimli bir okul açıp ders verdi 5 Murat'ın affıyla 1876'da İstanbul'a döndü 1876'da İttihat Gazetesi'ni yayınlamaya başladı Muhalif tutumunu yumuşatarak 2 Abdülhamit'e yakınlaştı Devletin resmi gazetesi Takvim-i Vakayi ve devletin basımevi olan Matbaa-i Amire'nin müdürlüğüne atandı Mithad Paşa davasında paşanın aleyhine tanıklık yaptı 1878'de Osmanlı Sarayı'nın desteğiyle Tercüman-ı Hakikat gazetesini kurdu 1888'de İsveç'te toplanan Müsteşrikler Kongresi'ne katıldı 1895'te Meclis-i Umur-ı Sıhhiye ikinci reisi oldu Aynı yıl Sabah gazetesinde yayınlanan "Dekadanlar" başlıklı yazısıyla Servet-i Fünun'u eleştirdi Sanat ve edebiyat çevrelerinin tepkisini çekti Yazarlığı bırakmak zorunda kaldı Ölümüne kadar Darülfünun'da dünya tarihi ve dinler tarihi dersleri verdi, hayır kurumlarında çalıştı
ESERLERİ:

ROMAN-ÖYKÜ:
Kıssadan Hisse (öykü, 1869)
Esaret (1870)
Hasan Mellah (1873)
Hüseyin Fellah (1873)
Dünyaya İkinci Geliş yahut İstanbul'da Neler Olmuş (1873)
Yeryüzünde Bir Melek (1875)
Felatun Bey'le Rakım Efendi (1875)
Karı Koca Masalı (1875)
Paris'de Bir Türk (1876)
Süleyman Musuli (1877)
Karnaval (1881)
Vah (1882)
Dürdane Hanım (1882)
Acaib-i Alem (fenni roman, 1882)
Cellad (1884)
Letaif-i Rivayat (25 kitaplık öykü dizisi, 1887)
Haydut Montari (1888)
Demir Bey yahut İnkişaf-ı Esrar (1888)
Gürcü Kızı yahit İntikam (1889)
Diplomalı Kız (1890)
Müşahedat (romanın romanı, 1891)
Hayal ve Hakikat (1892)
Taaffüf (Fatma Aliye ile, 1895)
Gönüllü (1896)
Amerika Doktorları (fenni roman, 1898)
Jön Türk (1910)

OYUNLAR:
Eyvah (oyun, 1871)
Açık Baş (oyun, 1874)
Ahz-ı Sar yahut Avrupa'nın Eski Medeniyeti (1874)
Zuhur-ı Osmaniyan (1877)
Çengi (1877)
Çerkeş Özdenler (1884)
Fürs-i Kadim'de Bir Facia yahut Siyavuş (oyun, 1884)

DİL KİTAPLARI:
Durub-ı Emsal-i Osmaniye Hekimiyatının Ahvalini Tasvif (1871)

TARİH:
Kainat (15 kitap, 1871-1881)
Üss-i İnkilab (2 cilt, tarih 1877-1878)
Tarih-i Umumi (2 cilt, 1878-1879)
Mufassal Tarih-i Kurun-ı Cedide (3 cilt, 1886-1888)
Tedris-i Tarih-i Edyan (1913)
Tedris-i Tarih-i Umumi (1913)

MAKALE-MEKTUP:
Menfâ (1877)
Zübdet-ül Hakayık (anı-belge, 1878)
Ekonomi-Politik (1879)
Müntehabat-ı Tercüman-ı Hakikat (3 cilt, 1883)
Arnavudlar ve Solyotlar (1888)
Müntehebat-ı Ahmed Mithad (3 cilt, 1889)
Halla-ü Ukad (mektuplar, 1890)

RUHBİLİM:
Nevm ve Hâlât-ı Nevm (1881)
İlhamat ve Tagligat (1885)