Harold Pinter |
12-26-2008 | #1 |
Şengül Şirin
|
Harold PinterHarold Pinter (d 10 Ekim 1930 - ö 24 Aralık 2008), 2005 Nobel Edebiyat Ödülüİngiliz oyun yazarı, senarist, şair, tiyatro yönetmeni, aktör İngiliz Tiyatrosunun 20 yüzyılın ikinci yarısındaki temsilcisi olarak görülür 10 Ekim 1930’da Londra’da Yahudi bir terzinin oğlu olarak dünyaya geldi 2 Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine 9 yaşında terk ettiği Londra’ya 12 yaşında geri dönebildi Savaş dönemindeki bombalamaların etkisini üzerinden hiçbir zaman atamadı Okulda özellikle Franz Kafka ve Ernest Hemingway’in kitaplarını okudu Londra’da Hackney Downs Dil Okulu’ndaki eğitimi sırasında okul tiyatrosunda Joseph ve Romeo gibi karakterleri canlandırma olanağı buldu ve kariyer olarak oyunculuğu seçti 1948’de Kraliyet Akademi Dramatik Sanatlar Okulu’na burslu olarak girdi ancak 2 sene sonra okulu bıraktı Askere gitmeyi reddettiği gerekçesiyle para cezasına çarptırıldı 1950’de ilk şiirlerini Harold Pinta takma adıyla yayınladı 1951'de Drama Okulu'na girdi Çeşitli tiyatro gruplarında oyuncu olarak çalıştıktan sonra oyun yazarlığına başladı 1957’de Bristol Üniversitesi’nin Tiyatro bölümü için Oda adlı oyununu dört günde tamamladı Bunu, aynı yıl yine Bristol Üniversitesi Tiyatro bölümü tarafından sahnelenen Doğum Günü Partisi adlı oyunu izledi Kapıcı (1957), Git Gel Dolap (1960), Yuvaya DönüşEski Günler (1971), Issız Topraklarda (1975), İhanet (1978) oyunları ile tanındı Oyunlarında genelde insanların gündelik konuşmalarının çözümlemesini yaptı İnsanlar üzerindeki baskıyı işledi İlk eserlerinde işçi sınıfına mensup insanların içinde bulundukları olumsuz koşullara, maddi zorluklara ve bunun ruhlarına yansımasına ve onların hayal kırıklıklarına değindi Pinter'ın oyunları soyadına atıfla Pinteresque (Pintervari) denilen kendine özgü bir tarz yarattı Genellikle bir odada geçen oyunlarında sessizliği, gizemi ve kısa konuşmaları kullanarak bir gerilim ve tehdit havası oluşturuyordu Erotik fanteziler, takıntılar, kıskançlık ve nefretten örülü diyaloglar kuruyordu Pinter, 29 tane oyun yazdım, artık diğer yazın türleri üzerine çalışacağımkaynak belirtilmeli] 74 yaşında oyun yazmayı bırakmıştır Pinter, film senaryosu da yazmış ve bazı edebi eserleri filme uyarlamıştır Hizmetçi, Kaza, Arabulucu filmlerinin senaryosunu yazdı John Fowles'ın Fransız Teğmenin Karısı adlı romanını (1982), ve kendi yazdığı İhanet'i sinemaya uyarladı 1978’de bir şiir kitabı yayınladı Son olarak, 2003’te savaş karşıtı şiirlerinden oluşan derlemesini yayımladı Irak’a karşı girişilen müdahaleyi eleştiren bu şiir seçkisi ile Wilfred Owen Şiir Ödülü’ne değer bulunmuştu 1973’te Şili Devlet Başkanı Allende’nin devrilmesinden sonra insan haklarıKosova krizinden Nato’nun müdahalelerini ülkedeki korku ve karışıklığı arttıracağı gerekçesiyle eleştirdi ve "Miloseviç'i Serbest Bırakın" kampanyasına katıldı Amerika'ya karşı Küba Dayanışma Partisi'nin üyesi oldu Amerika ve İngiltere'nin Irak'ı işgalini eleştirdi ve 2004'te İngiltere Başbakanı Tony Blair'e karşı başlatılan kampanyaya katıldı Harold Pinter, 1985 yılında meslektaşı Arthur Miller ile 12 Eylül baskısı altındaki aydınlara destek olmak için Türkiye'ye gelmiştirTürkiye ziyaretinin ardından bu coğrafyaya ait 'Bir Tek Daha' ve 'Dağ Dili' adlı iki oyun yazmıştır Sanatçı, 2004 yılında Hasankeyf'i korumak için Ilısu Barajı'na karşı bir kampanya da başlatmıştı Nobel ödülü alana kadar birçok ödülün sahibi olan Pinter, on dört üniversiteden onur derecesi almıştır Pinter iki defa evlendi İkinci eşi, roman ve tarih yazarı Lady Antonia Fraser'dir Pinter, 24 Aralık 2008 günü, uzun süre mücadele ettiği gırtlak kanseri nedeniyle yaşamını yitirdi Bazı oyunları sahibi (1965), diyerek[ konusunda aktif olmuştur 1999’da
[gizle] Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri V S Naipaul (2001) · Imre Kertész (2002) · J M Coetzee (2003) · Elfriede Jelinek (2004) · Harold Pinter (2005) · Orhan Pamuk· Doris Lessing (2007) · Jean-Marie Gustave Le Clézio (2008 (2006)
|
|