Melih Cevdet Anday

İstanbul'da doğan Melih Cevdet Anday'ın çocukluğu Kadıköy Bahariye'de geçti Ortaokula kadar İstanbul'da eğitim gördü Liseyi ise Ankara'da, Gazi Lisesi'nde tamamladı Lisede okuduğu sırada, Orhan Veli ve Oktay Rifat ile tanıştı
Liseyi bitirdikten sonra bir süre Hukuk Fakültesi'ne devam etti Daha sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'ne kaydoldu Ancak Devlet Demiryolları'nda memur olarak çalıştığı için öğrenimine devam edemedi Çalıştığı kuruluş tarafından sosyoloji öğrenimi görmek için Belçika'ya gönderildi
Ukde isimli şiiri 1936'da Varlık Dergisi'nde yayınlandı Bunun ardından şiirleri Ses, Yaprak, Yeditepe, Papirüs, Yeni Ufuklar, Yeni Dergi, Soyut, Ataç, Dönem, Yön gibi dergilerde yayınlandı Orhan Veli ve Oktay Rifat ile birlikte 1941 yılında Garip isimli şiir kitabını çıkardı
Hasan Âli Yücel'in tavsiyesi ile Milli Eğitim Bakanlığı Neşriyat Müdürlüğü'ne memur olarak atandı 1946 seçimleriyle birlikte bakanlığın el değiştirmesi sonrasında önce yeniden askere alındı, sonra Konya'ya atandı Ancak bu atama daha sonra geri alındı Anday, bir süre sonra bu görevinden ayrılarak İstanbul'a döndü

Melih Cevdet Anday'ın Ören'deki heykeli


1953-1954 yılları arasında Akşam Gazetesi'nin edebiyat ve sanat sayfasını hazırladı Fikirleri sebebiyle işten çıkarıldı Doğan Kardeş Yayınları'na geçti ve çeviriler yaptı Buradaki görevinden de aynı sebeple ayrılmak zorunda kaldı
1958'den itibaren Tercüman, Büyük Gazete, Yeni Tanin ve İkdam'da kendi adıyla ve çeşitli takma adlarla denemeler ve makaleler yazdı, tefrika romanlar yayınladı 1960'ta Nadir Nadi'nin desteğiyle Cumhuriyet'te köşe yazıları yazmaya başladı Bu gazetedeki yazılarını 1997'ye kadar sürdürdü
1956'da yayınladığı Yanyana isimli şiir kitabı, 142 maddeye aykırı olduğu gerekçesiyle 1964'te yasaklandı Anday gerek şiir kitaplarıyla, gerekse daha sonraları yöneldiği roman ve tiyatro alanlarındaki yapıtlarıyla bir çok ödül aldı
Anday, ayrıca İstanbul Belediye Konservatuarı Tiyatro Bölümü'nde diksiyon, özel bir tiyatro okulunda mitoloji dersleri verdi 1964-1969 yılları arasında TRT'de yönetim kurulu üyeliği, 1979-1980 yıllarında da Paris'te eğitim müşavirliği görevlerinde bulundu
Solunum ve böbrek yetmezliği tanısıyla Marmara Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi'ne kaldırılan Melih Cevdet Anday, 28 Kasım 2002'de 87 yaşında vefat etti

Takma Adları [değiştir]

Anday, eserlerinde kendi adı haricinde şu takma adları da kullanmıştır: Yaşar Tellidede, Niyaz Niyazoğlu, A Mecdi Velet, M C A, H Mecdi Velet, Yaşar Tellidere, Gani Girgin, Zater, Yaşar Tellioğlu

Eserleri

Şiir

• Garip (1941, Orhan Veli ve Oktay Rifat'la birlikte)
• Rahatı Kaçan Ağaç (1946)
• Telgrafhane (1952)
• Yanyana (1956)
• Kolları Bağlı Odysseus (1962)
• Göçebe Denizin Üstünde (1970)
• Teknenin Ölümü (1975)
• Sözcükler (1978, toplu şiirler)
• Ölümsüzlük Ardında Gılgamış (1981)
• Tanıdık Dünya (1984)
• Güneşte (1989)
• Yağmurun Altında (1995)
• Yalan
• Rahatı Kaçan Ağaç
• Şinanay

Şiir Çevirileri

• Annabel Lee - Edgar Allan Poe
• Atlının Türküsü - Federico Garcia Lorca
• Ben de - Langston Hughes
• Bir Zenci Kızın Türküsü - Langston Hughes
• Çayhane - Ezra Pound
• Gece Şehir Uyumuş - Aleksandr Blok
• Hürriyet - Paul Éluard
• Kanun - Wystan Hugh Auden
• Pan Öldü - Ezra Pound
• Şiir Sanatı - Paul Verlaine

Roman Çevirisi

• Buz Sarayı

• Babalar ve Oğullar ( 1983- [Turgenyev] )

Roman

• Zifaftan Önce (1957 - Murat Tek adıyla)
• Yağmurlu Sokak (1959 - Murat Tek adıyla)
• Dullar Çıkmazı (1962 - Murat Tek adıyla)
• Bir Gecede Üç Erkek (Murat Tek adıyla)
• Aylaklar (1965)
• Gizli Emir (1970)
• İsa'nın Güncesi (1974)
• Raziye (1975)

Şiir Üzerine Yazılar

• Anlamın Anlamı
• Çağlar Geçiyor
• Şiir Üzerine
• Şiirin Vazgeçilmez Üç Dönemi
• Şiirin Anlamı
• Uzun Şiir - Kısa Şiir
• Yarın Düşüncesi

Tiyatro Oyunu

• İçerdekiler (1965)
• Mikadonun Çöpleri (1967)
• Yarın Başka Koruda
• Dikkat Köpek Var
• Ölüler Konuşmak İster
• Müfettişler (1972)
• Ölümsüzler (1984)

Ödülleri

• 1970 TRT Roman Armağanı (Gizli Emir ile)
• 1973 TDK Çeviri Ödülü (Buz Sarayı ile)
• 1976 Yeditepe Şiir Armağanı (Teknenin Ölümü ile)
• 1978 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü (Sözcükler ile)
• 1981 İş Bankası Büyük Ödülü (Ölümsüzlük Ardında Gılgamış ile)
• 1984 Enka Sanat Ödülleri (Mansiyon - Ölümsüzler ile)
• 1991 TÜYAP Onur Ödülü
• 2000 Aydın Doğan Vakfı Şiir Ödülü

Kaynakça