Bios Güncelleme [Resimli Anlatım]

Uyarı!
Bu yazı ile oluşabilecek sorunlardan sitemiz sorumlu değildir, BIOS güncelleme ciddi bir iştir, gerekli teknik ve uygulama becerisi olmayan kişilere önerilmez

Evet şimdi hazırsak öncelikle BIOS nedir sorusunun cevabını arıyarak işe başlayalım
1 Adım
Nedir BIOS ?

Temel giriş/çıkış ünitesi (Basic Input/Output System) Bios genel olarak anakartımızın ünitelerinin ve kaynaklarının diğer donanım aygıtlarımızla olan ilişkilerini düzenleyen bir yönetim ünitesidir Bios sadece anakart kaynaklarımızla değil ,işletim sistemimizle de donanım aygıtlarının ilişkilerini düzenler (mesela driver IRQ Ayarları gibi) Bios'un saydığımız bu fonksiyonlarından dolayı BIOS'u silinmiş veya hasar görmüş bir makina açılamazPeki bu parça nerededir? BIOS ROM (Read only memory/Sadece okunabilir hafıza) belleğe yazılmıştırBios'un hassas konumundan dolayı buraya yazılmıştır diyebilirizBios makinanın her açılışında aktif hale gelir ve anakartımız üzerinde takılı bulunan (modem,ses kartı gibi)donanım aygıtlarımızın listesini işletim sistemimize bildirir Ve yine ince ayarları biz bios aracılığı ile yaparızMesela mousumuzun kullandığı portla çakışan bir başka portu bios yardımı ile kapatabilirizMakinamız başlatıldığında artık işletim sistemimiz iptal ettiğimiz bu parçayı görmiyecektirYine aynı şekilde bios aracılığı ile bir donanım bileşenimizin herhangi bir özelliğini açabiliriz yada aktifleştirebiliriz Biosla yapabileceğiniz bu işlemlerin kendi ihtiyaçlarımızı karşılaması için bios'umuzunda son teknolojiyi yakalamış olması lazım Yani daha güncel bios daha fazla işlem,donanım desteği

2 Adım
Neden BIOS Güncelleme?

Biosumuzu güncellemenin bir amacı olmalıİhtiyaçlarımızı karşılayan ve performansından memnun olduğumuz bir sisteme bios güncelleme yapmak boşa zaman kaybıdırHem son derece riskli bir işlem olan bios güncelleme sonucunda bilgisayarınızı bir daha açamayabilirsinizYeni bir ekran kartı yada harddisk aldınız fakat sisteminiz aldığınız hdd'yi olduğundan daha küçük değerde gösteriyorVeya ekran kartınızın performansıda gerçek performansının çok altındaTüm driverlarını güncellediniz ama sonuç yine aynıBu tip donanım sorunları ile karşılaşabiliriz özellikle fırtına gibi esen bu teknoloji rüzgarı karşısında sürekli sistemimizi güncel tutmamız lazımYapılabilecek tüm işlemleri yaptıktan sonra sonuca ulaşamadıysanız geriye tek çözüm yolu kalıyor BIOS UPTADESisitemimizin maximum performansla çalışmamızı sağlayacak bu işlemi dilerseniz şimdi daha yakından inceleyelim

3 Adım
Önce Anakartınızın Markası
Anakartınızı aldığınızda firmadan anakartınızın kutusunu ve diğer belgelerini de aldıysanız sorun yok Rahatlıkla anakartınızın markasını ve bios sürümünü bulabilirsiniz Asıl sorun bunların elinizde olmaması durumunda ortaya çıkıyorBiz bu işlem basamağımızda anakartınızın markasını ve bios sürümünü bilmiyormuş kabul edeceğiz

Size önereceğim ufak bir program sayesinde anakartınızı yakından tanıyabilirsiniz http://wwwhwinfocom adresinden çekeceğiniz bu küçük program sisteminiz ve donanım aygıtlarınız hakkında detaylı bilgi veriyor Hwinfo Programını indirip bilgisayarınıza kurun Çalıştırın ve motherboard sekmesine tıklayın Anakartınızın modelini ,kullandığı chipseti, bios türünü ve bios tarihini görüyoruz burada

Benim makinemin anakartı hakkında gerekli bilgileri görüyoruz burada Tomato marka, LX98-CT modeline sahip, İntel 82440Lx chipsetini kullanan , BIOS 'u American Megatrends (yani AMI BIOS) firması tarafından çıkarılmış

Piyasada bios üreten 3 firma varBunlar;


* Ami Bios
* Award Bios
* Phonix Bios

Piyasada en çok bulunan Bios çeşidi award bios'tur( Yeni teknoloji anakartlardan birini kullanıyorsanız sizinki de büyük bir ihtimalle award bios olamalı ) Bios güncelleme işleminde anakart markasından sonra bios markanızın bilinmeside son derece önemli

4 Adım
Anakart Üreticimizin Web Sayfasını Bulma
Anakartımızın ismini ve modeli öğrendikten sonra yapacağımız ilk iş anakart üreticimizin web sitesine ulaşmaZira anakartımızın en son bios sürümünü internet adresinden indireceğizWeb sitesine ulaşmada kullanacağımız en önemli kaynak arama motorları (wwwyahoocom, wwwinfoseekcom gibi) Arama motorlarından birine girelim ve anakartımızın markasını yazalım Büyük bir aksilik olmamışsa anakartımızın web sitesinin adresini bulduk herhaldeAşağıda bazı anakart üreticilerinin web sayfalarını göreceksiniz

Üretici Firma Web Adresleri
Asus: http://wwwasuscomtw/products/motherboard/biosh tml
GigaByte: http://wwwgigabytecomtw/support/mbbios_indexht m
Abit: http://wwwabit-usacom/english/download/bios update/mainhtm
MSI: http://wwwmsicomtw/support/bios/mainhtm
Soyo: http://wwwsoyousacom/686bioshtml
Intel: http://supportintelcom/support/motherboards/desk top/
IWill: http://wwwiwillusacom/support/ProductSupportasp ?SupportID=8
FIC: http://wwwficcomtw/techsupport/drivers/searchbi os1asp
SpaceWalker [Shuttle]: http://wwwspacewalkercom/english/downloadhtm
Tyan: http://wwwtyancom/support/html/bios_supporthtml
Tomato [Zida]: http://wwwzidacom/support/bioshtm

web adresini bulduktan sonra modelimize uygun bios sürümünü ve bize yardımcı olacak READMETXT dosyasını indiriyoruzMesela benim anakartımın modeli Create LX98-CT idi Tomato'nun web adresinden benim modelime bakıyorum ve son sürüm biosumu buradan indiriyorumAşağıdaki resimde anakartımın en son bios sürümünün internetteki konumunu görüyorsunuzMuhtemelen sizin bios sürümünüzde anakartınızın web sitesinde bu şekilde sizi bekliyor olmalıBuradan ben CTLX110EROM uzantılı dosyayı indirmem lazımSizde anakart modelinizin yanındaki dosyayı (yeni biosu) linke tıklayarak harddiskinize indirin



5 Adım
BIOS Markanıza Göre BIOS Guncelleme Programınızı İndirin
Anakart üreticinizin web sayfasından güncel biosumuzu 4Adımda indirmişdik Fakat daha yazma işlemine geçmedik Bu dosyamızı (yeni biosumuzu) nasıl yazdıracağız peki? İşte bu işlemi bize bios markanızın (AMI, AWARD) bios güncelleme programları yapacaklar Öncelikle anakartınızla birlikte size cd verildi ise bu cd'den bu programı bulabilirsiniz ama cd'den yoksunsanız bu programıda yine internetten indireceğiz Anakartınızın web sitesinde muhakkak mevcutturAnakartınızın sayfasından ,bios uptade ile bölümde olması lazım Buradan eğer bios markanız AMI ise amiflashexe isimli dosyayı, AWARD marka bir biosa sahipseniz awardflashexe isimli dosyayı indirin Tekrar hatırlatıyorum READMETXT dosyası 4adımda indirmediyseniz bu işlem basamağında muhakkak indirin Çünkü anakartınız ile ilgili özel ve ayrıntılı duruma göre size bios güncelleme işleminde yardım edecek dosya bu

Yine kendi anakart sitemden kaynak bir görünüm bu işlem basamağımızla ilgili



6 Adım
BIOS uptade için disket hazırlama
Güncel bios dosyamız bir, bios güncelleme programımız ikiİnternetten harddiskimize indirdiğimiz bu iki dosyamızı bir diskete kopyalamamız lazım Bios güncelleme işleminde bellekte çalışan program olmaması gerekiyor Bu yüzden güncelleme işlemini disket aracılığı ile yapacağız Bu dosyaları diskete kopyalamadan önce disketimizi disket sürücümüze yerleştirelim (Başlat)- (Programlar) - (MS-DOS Komut İstemi) 'ne tıklayın Çıkan pencerede " format a:/s "komutunu yazın Disketimizi açılıştan boot edilebilir şekilde formatladık Şimdi bu iki dosyamızı - Son sürüm Bios dosyamızı (award ise BIN uzantılı AMI ise ROM uzantılı dosyayı) ve güncelleme programımızı (amiflashexe, awardflashexe)- disketimize kopyalıyoruz Ve son olarak siteden indirdiğimiz READMETXT dosyasına birdaha göz atın,önemli yerleri bir kağıda not alın

Bilgisayarımızı bu disket ile açmamız gerekliBunun için;

Hazırladığımız disketi disket sürücünüze yerleştirinSistemimizi yeniden Boot ediyoruz,açılış esnasında DEL tuşuna basılı tutunÇıkan bios menüsünden ADVANCED BIOS FEATURES girin ve burada boot sırasında birinciliği disket sürücünüze verin Ve bu son ayarlamayı kaydedip bios'dan çıkın

7 Adım (!!!)
Asıl işleme giriyoruz
Umarım bu basamağa kadar kazasız belasız gelmişsinizdir Asıl işlem bu basamakta başlıyor

Dikkat bu adımın etkinliğine girmeden önce makinanizin işlem sırasında güç kesintisi ile karşılaşamaması için son kontrollerinizi yapın Zira bios güncelleme işlemi yapılırken olabilecek herhangi bir güç kesintisi bilgisayarınızı bir daha açamamanızı sağlıyabilir!!!

Bilgisayarımızı yaptığımız disketimiz ile açtıktan sonra dos ekran satırına;

* Award Biosunuz varsa
A:AWARDFLASH (1 BOŞLUK) xxxxxxxxBIN

Sizin indirdiğiniz bios güncelleme programının ismi AWARDFLASH EXE yerine AWDFLASHEXE, AWDfl701EXE yada farklı bir isimde olabilir Siz bu durumda AWARDFLASH değil sizdeki bios güncelleme programının ismini komut satırına yazıyorsunuz

xxxxxxx yerine anakartınızın sitesinden indirdiğiniz BIN yada ROM uzantılı dosyanın ismini yazıyorsunuz Mesela ben burada xxxxxx yerine CTLX110EROM yazmam lazım Sizde kendi güncel biosunuzun ismini yazıyorsunuz

* AMI Biosunuz varsa
A:AMIFLASH (1 BOŞLUK) xxxxxxxxROM

Sizin indirdiğiniz bios güncelleme programının ismi AMIFLASH EXE yerine AMIFL814EXE yada farklı bir isimde olabilir Siz bu durumda AMIFLASH değil sizdeki bios güncelleme programının ismini komut satırına yazıyorsunuz

xxxxxxx yerine anakartınızın sitesinden indirdiğiniz BIN yada ROM uzantılı dosyanın ismini yazıyorsunuzMesela ben burada xxxxxx yerine CTLX110EROM yazmam lazım Sizde kendi güncel biosunuzun ismini yazıyorsunuz

Eveet aynen bu şekilde yazın Ben kendi anakartım için bu işlemi yaparken şu komutu yazmalıyım,

A:AMIFLASH (1 BOŞLUK) CTLX110EROM

Bu komutu yazdıktan sonra bios güncelleme programımızın anaekranı ile karşı karşıya geleceğiz Burada her iki bios türü içinde güncelleme programı güncellediğimiz Biosun uyumsuz olduğu mesajını verebilir Eğer anakartımızın web sitesinden doğru dosyayı indirdiğinize inanıyorsanız, burayı herhangi bir tuşa basarak geçin, korkulacak birşey yok Birde eski bios sürümünüzü kaydedip kaydedilmeyeceğini soracak,burada muhakkak evet cevabını verin ve eski biosunuzun kaydedilceği dosyaya bir isim verin (oldbios mesela) Bios programınız eğer bu soruyu sormazsa siz muhakkak programın menülerinden araştırarak bu eski biosu kayıt işlemini mutlaka yapınız

Ama gerçekten yanlış dosyayı indirmiş ve komut dizinine bu dosyanın ismini yazmışsanız güncelleme işlemi sonunda

"file size does not match" şeklinde bir hata mesajı ile karşılaşacaksınız Bu mesajı aldıktan sonra kesinlikle bilgisayarınızı resetlemeyin, kapatmayın Bu durumda yapacağınız işlem ESC tuşu ile programdan çıkıp dos komut satırına
A:AMIFLASH (1 BOŞLUK) oldbiosROM
yada
A:AWARDFLASH(1 BOŞLUK) oldbiosBIN
yazarak eski bios sürümünüzü tekrar yüklemek olmalıdır

Umarım herşey yolunda gider ve bu komutu yazmak zorunda kalmazsınız Eğer herşey yolunda gitmiş ise " Flash Was Succesful " mesajını alırsınız Bu mesajdan sonra sisteminizi yeniden başlatın Biosa girip "Load Setup Defaults" girin,çıkan onayda Y tuşuna basıp geçin

Evet bu işlem basamağımızın son hamlesiydi Artık yeni sürüm bir bios'unuz var

1 - BIOS NEDİR ?
(3) BIOS adı “Basic Input / Output System” ( Temel Giriş / çıkış Sistemi) kelimelerinin baş harflerinin birleşmesiyle meydana gelmiştir ROM adını verdiğimiz “Read Only Memory” (Sadece Okunabilir Bellek) bir çip içine depolanmıştırEn son çıkan anakartların çoğu şimdilerde kullanıcılar tarafından kolayca güncellenebilen Flash BIOS olarak da bilinen EEPROM “Electrically Erasable Programmable Read-Only Memory” ( Elektrikle Silinebilir Programlanabilir Sadece Okunabilir Hafıza) kullanmaktadır (Daha önceki BIOS ların çipleri güncellenebilmek için anakarttan fiziksel olarak çıkartılır ve daha yenisi ile değiştirilirdi) Bilgisayarı ilk açtığımızda çalıştırılan ilk program BIOS durİlk olarak bilgisayarın donanımını tarar ve test eder (Bu işlem Power On Self Test veya POST olarak adlandırılır ) Daha sonra BIOS işletim sistemini yükler BIOS içindeki bilgiler bazı zamanlar CMOS diye de adlandırılan SETUP programı ile değiştirilebilirRun Time Service olarak adlandırılan aynı zamanda BIOS ‘un bir fonksiyonu olan komut kümesi bilgisayarın donanımını kontrol etme işleminde işletim sistemine ve uygulama programlarına yardım eder (2) BIOS ,bilgisayarın donanımı hakkında tüm bilgiye sahip olur ve bu donanımların birbirleri ile haberleşmeleri işlemini BIOS üstlenir (1) örneğin ses kartı, modem gibi parçaları üzerinde barındıran bir anakart aldığınızda, anakartınızın üzerine takılı olan aygıtların listesini işletim sisteminize BIOS verir Anakart üzerinden desteklenen bir donanımı iptal ettiğimizde ise (örneğin, BIOS'dan anakartın ses özelliğini iptal ettik) işletim sisteminiz bu aygıtı artık görmeyecektir Diğer taraftan, BIOS bir yazılım olduğundan, anakartın dengeli + performanslı çalışması için kullanıcılara ayar yapma olanağı sunuyor
Bu paragraftan çıkartacağımız sonucu ise şöyle özetlersek daha kalıcı olabilir: "BIOS, anakartınızın özelliklerini ve üzerine takılı olan donanımların çalışması için gereken parametreleri, kullandığınız işletim sistemine aktaran, minik bir işletim sistemidir" çeşitli BIOS üreten firmalar vardırBunlar: AWARD, AMI ve Phoenix BIOS Phoenix BIOS ile AWARD BIOS birleşerek, bazı anakartlarda ikisinin ortak ürünü olan BIOS'lardan kullanılmaya başlandı

P6-BXA Model Bir Anakart üzerindeki Bios
Güç Düğmesine bastıktan hemen sonra, BIOS devreye giriyor ve POST (Power On Self Test)denen kısa bir analiz-test yapıyor Bu analiz ile birlikte, üzerine takılı olan PnP (Tak ve çalıştır) aygıtları tanımaya olanak sağlıyor Bir aksilik olduğunda bunu size yazılı mesaj olarak ya da ses ile bildiriyor Tahmin edeceğiniz üzere, BIOS, -diğer anlamda- PC'nin boot etmesi için gereken bir sistemdir
2 - BIOS GÜNCELLEME NEDİR ?
(1) Tıpkı işletim sistemlerinde olduğu gibi BIOS'lar da hata içerebilir Eğer anakartınız bir donanım ile çalışmayı reddediyorsa, veya uyumsuzluk yapıyorsa, bu sorunları ve(ya) hataları BIOS güncellemeleri ile gidermek mümkün Kısacası BIOS güncellemesi, anakartınızın üreticisinin çıkardığı daha yeni BIOS sürümünü, kullandığınız BIOS ile değiştirmektir Ortada bir sorun yokken BIOS Güncellemek pek mantıklı değil Ama yeni özellikler gelmiştir, kritik sorunlar giderilmiştir, o zaman BIOS’u güncelleriz BIOS güncelleme sadece sorunları gidermek için yapılan bir işlem değil örneğin yeni bir işlemci çıktı, anakartımız teorik olarak bu işlemciyi destekliyor Ama işlemciyi taktığımızda, işlemcinin yanlış algılandığını görüyoruz Bu durumda BIOS ‘u güncelleriz ve yeni işlemcimizin tam olarak algılandığını görürüz Bu güncelleme işini, BIOS yazılımının türüne göre veya anakart üreticisine göre farklı farklı yazılımlar ile yapabilmemiz mümkün örneğin, AWARD BIOS kullanan bir kişi, BIOS güncelleme yaparken AWDFLASH programını kullanır Anakart üreticine göre de değişir demiştik Asus anakartlar AWARD BIOS kullanmasına rağmen, AFLASH adında kendilerine has bir program kullanırlar
3 - BIOS GÜNCELLEME İŞLEMİ İÇİN NELER GEREKLİDİR?
(1) BIOS güncelleme işlemi, eğer kurallara uyulmaz ise riskli bir iştir Kurallara uyarsanız çok basit bir işlem Eğer anakartınızın üreticisinin sayfasında yazılanlara harfiyen uymazsanız, BIOS yazılma işlemi başarısız olarak sisteminiz tekrar açılmayabilir BIOS Güncelleme işlemlerine başlamadan önce, anakart üreticinizin yazdığı uyarılara tam olarak uyunGerekli olan ve bilmeniz gereken şeylere topluca bir göz atalım:
- Anakartınızın Markası & Modeli
- Anakartınızın üreticisinin Web Sitesi
- Anakartınız için gereken BIOS dosyaları ve sistem disketi
Anakart üreticilerini BIOS dosyaları için sunduğu direkt adresler ve programların adresleri:
ASUS : http://wwwasuscomtw/products/motherboard/bioshtml
GigaByte: http://wwwgigabytecomtw/support/mbbios_indexhtm
Abit : http://wwwabit-usacom/english/downpdate/mainhtm
MSI : http://wwwmsicomtw/support/bios/mainhtm
Soyo : http://wwwsoyousacom/686bioshtml
INTEL : http://supportintelcom/support/motherboards/desktop/
IWILL : http://wwwiwillusacom/support/Prodsp?SupportID=8
FIC : http://wwwficcomtw/techsupport/drearchbios1asp
SpaceWalker (Shuttle) : http://wwwspacewalkercom/english/downloadhtm
Tyan : http://wwwtyancom/support/html/bios_supporthtml
4 - ANAKARTIN MARKASINI VE MODELİNİ ÖĞRENME
AWARD BIOS
(1) BIOS güncelleme işlemini anakartımızın markasına ve modeline göre yaparız Bu sebeple anakartımızın markasını ve modelini öğrenmek durumundayız Satın aldığımız sistemin özelliklerine bakarız ve hiçbir şeyin yazılı olmadığı görülür Aslında en garantili ve kısa yol kasanızın içini açıp, anakartın üzerinde isim aramak olacaktır Bazı üreticiler, anakartın üzerine marka yerine bazen model yazabiliyorlar Dolayısıyla markayı anlamak güçleşiyor Fakat bilgisayarın kasasını açmadan da anakartın markasını ve modelini öğrenebiliyoruz
Anakart üreticilerini, kullandığı AWARD ve AMI BIOS'lar sayesinde anlıyoruz PC'yi açtıktan sonra RAM'ın sayıldığı ekranda iken Pause tuşuna basarak ekrandakileri inceleyin En altta, ilk bakışta vasıfsız gibi duran bir çok rakam ve harf bulunuyor İşte her üreticinin kendine has bir id(kimlik) numarası bulunuyor Her üreticinin kimlik numarası farklı ve bu numara aşağıda işlevsiz gibi duran bir dizi rakam ve harfin içerisine gizlenmiştir Fakat günümüzde çıkan son model anakartlarda, bu işlemlere fazla gerek kalmıyor Markalı bir anakart aldıysanız, POST ekranındayken, anakartınızın markası ve modeli çok açık bir şekilde görünmektedir
(4)

Fakat çoğu anakartta, kodlar yer alıyor örneğin yukarıdaki resimde altı çizili ve işaretli yerlerde, marka ve model yerine, genelde kodlar yer alıyor ve biz bu kodları kullanarak anakartımızın markasını bulacağızCTBIOS adlı bir progr*** eğer AWARD BIOS'lu bir anakarta sahipseniz, bu kodları kendisi analiz ederek, anakartınızın markasını sizlere söylüyor Ama modelini söyleyemiyor Her üreticinin sayfasında, anakartın modelini nasıl bulacağınız ile ilgili bilgiler yer almakta
Bu programı, wwwhwstationcom/files/pcmag/ctbioszip adresinden çekebilirsiniz Anakartımızın markasını nasıl bulacağımıza gelelim şimdi Award BIOS'lar için, altını çizip B harfiyle işaretlenen yerde yazan yazıya bakın: 6A6S7M49C Buradaki ilk 5 karakter, yani 6A6S7 anakartta kullanılan yongaseti hakkında bilgi verir Bundan sonraki 6 ve 7 karakterler ise, yani M4, anakartınızın üreticisinin kod adını taşımaktadır Son 2 karakter işimize yaramıyor Bu kodlar her anakartın üreticine göre farklılık gösterir Siz kendi anakartınızdaki kodları edindikten sonra wwwmotherboardsorg/moboidtoolshtml adresine giderek, BIOS String ID bölümüne bu kodu yazacaksınız ve sonuca ulaşacaksınız
Bazı anakartlarda, A harfiyle işaretlenen yerde, Kuzey ve Güney Köprüsü bilgileri yer almakta Ama i815, i820 gibi hızlandırılmış mimariyi kullanan yongasetli anakartlarda yongasetinin ismi yer alır
Yukarıda görülen ekran resminde,sol üst köşede altı çizili yere bakarsanız Anakart Modeli - BIOS versiyonunu göreceksiniz örneğin, W6167MS V 1 3 şeklinde W6167MS burada model, V 1 3 ise kullanılan BIOS'un sürümünü belirtiyor
AMI BIOS
(5) · Sisteminizi kapatın
· Klavyenizi kasanızdan çıkartın veya tuşlardan birini basılı tutun
· Sitemi açın ( klavye hatası ile karşılaşmanız gerekiyor)

· Ekranın sol alt köşesindeki harf ve sayılardan oluşmuş uzun diziye dikkat edin
Bu dizi BIOS tanımlama dizisidir Bu dizi aşağıdaki gibi görünür
51-0102-005123-00111111-101094-AMIS123-P
Bu dizi 1991 ‘den günümüze olan bir anakartı işaret etmektedir Bu BIOS tanımlama dizisi için BIOS tanımlama numarası 3 dizi bölümünde koyu olarak yer alan 005123 ‘dür
DINT-1123-04990-K8
Bu dizi 1986’dan 1991 ‘e kadar olan BIOS ları işaret etmektedirBu BIOS tanımlama dizisi için BIOS tanımlama numarası 2 dizi bölümünde koyu olarak yer alan 1123’dür
Eğer ikinci dizi kümesinin koyu renkli ilk numarası;
1, 2, 8, veya bir harf ise-bu NON-AMI Taiwan üretimi bir anakarttır
3, 4, veya 5 ise- bu TRUE AMI anakarttır
50 veya 6 ise - bu NON-AMI US yapımı anakarttır
9 ise –bu Taiwan üretimi değerlendirme anakartıdır
Not : Eğer tanımlama numarası NON-AMI bir anakartı işaret ediyorsa bu durumda anakartı size satan kişi veya kuruluşlarla temasa geçmeniz gerekmektedir
(1) Son olarak, anakartınızın markasını ve modelini öğrendikten sonra yapacağınız işlem artık çok basit Yukarıda verilen adresten ID Stirng'e göre sonuçları aldığınızda, size bu markanın Web sitesi adresi verilecektir Anakartınızın üreticisinin Web adresine gidip, ürünler bölümünden sizin anakartınız ile ilgili olan sayfaya gidecek ve BIOS sayfalarından, anakartınız için olan BIOS dosyalarına ulaşacaksınız

5 - AWARD BIOS GÜNCELLEME İŞLEMLERİ
(1) önce sistemi boot edebilecek bir disket hazırlamanız gerekiyor Bunun için Win9x veya Windows Me kullanıyorsanız, disket sürücünüze boş bir disket koyup, Başlat-Ayarlar-Denetim Masası-Program Ekle/Kaldır-Başlangıç Disketi yolunu izleyip, bir açılış disketi oluşturun

PC'yi bu disket ile açmanız gerektiğinden, BIOS'a girip ADVANCED BIOS FEATURES menüsünden, boot sırasında birinciliği disket sürücüsüne verin Böylece sistemi disketten boot edebileceksiniz
Anakartın modeline göre, kutucukta belirtilen BIOS dosyalarının adresine gidip, sizin anakartınız için en güncel olan BIOS dosyasını çekin Ayrıca, AWDFLASH programını çekin ve diskete kopyalayın

Daha sonra BIOS'a girerek, önemli ayarları bir kenara not edinBilgisayarı disketten açtıktan sonra komut satırına awdflashexe yazıp entere basınKarşımıza aşağıdaki gibi bir ekran çıkacaktır

File Name to Program kısmına anakartınızın üreticisinin web sitesinden indirmiş olduğunuz yeni bios bilgilerini içeren BIN uzantılı dosyanın diskinizdeki tam yolunu yazınBu işlemi yaptıktan sonra anakartınızın Flash tipi okunacak ve ekranda görülecektirAşağıda görüldüğü gibi Flash tipi “Winbond 29C020 / 5V “ olarak ekrana gelmiştirDaha sonra en alt kısımda size "Do You Want To Save BIOS? " şu anda kullandığınız BIOS'u kayıt edip etmeyeceğinizi sorulur "Y" tuşuna basarak bunu kabul edin

Daha sonra sizden şu anki bios dosyanızı biryere yedeklemeniz için bir dizin ve dosya ismi girmeniz istenecektir örneğin dosya ismi olarak ESKIBIOSBIN verebilirsiniz

Bu işlemi yaptıktan sonra entere bastığımızda karşımıza “Now Backup System Bios to a file “ uyarı yazısı gelecektir

Bu işlem bittikten sonra alt bölümde ikinci bir soru belirecek: “Are you sure to program?” BIOS’u güncellemek istediğinize emin olup olmadığınız sorusuna “Y” tuşuna basıp devam edinBIOS güncellenecek ve bilgisayarınız otomatik olarak tekrardan başlayacaktırPost ekranında iken DEL tuşuna basarak BIOS'a girin ve LOAD SETUP DEFAULTS seçeneğini uygulayın Değiştirmek istediğiniz ayarları değiştirip, kayıt edip çıkınAçılışta POST ekranında sağ üst köşede göreceksiniz ki BIOS ‘un versiyonu değişmiştir Böylece BIOS ‘u sağlıklı bir şekilde güncelleyebildiğinizi anlayabilirsiniz
6 - AMI BIOS GÜNCELLEME İŞLEMLERİ
(1) Bir sistem disketi oluşturun İnternetten çekeceğiniz ROM uzantılı dosyayı diskete kopyalayın Aynı diskete yine internetten Ami703ecom dosyasını kopyalayınROM uzantılı bu dosyanın bir kopyasını acil durumlarda kullanabilmek için başka bir diskette saklayın ve dosya ismini AMIBOOTROM olarak değiştirinSistem disketi ile sistemi açın ve şunları yazın:
AMI703E xxxxxxROM
xxxxxx olan yere BIOS dosyasının ismini yazacaksınız
"Y" tuşuna bastığınızda, güncelleme işlemi başlayacaktır Programlama işlemi başarılı olursa, "Flash EEPROM Program Successful" mesajı görünecektir Bir tuşa bastığınızda sistem yeniden başlayacaktır
7 - BAZI ANAKART İÇİN GÜNCELLEME İŞLEMLERİ
a - ASUS ANAKARTLAR ve BIOS GÜNCELLEMESİ
(1) ASUS Anakartlarda, genelde AWARD BIOS kullanılıyor Sadece, şu an için eski bir kart sayılan ASUS K7M’de AMI BIOS kullanılmıştı Onun haricinde, AWARD BIOS kullanılıyor Fakat ASUS P3B-F dahil olmak üzere ondan sonra ASUS un çıkan tüm anakartlarında, alışık olduğumuz AWARD Moduler BIOS’un aksine, AWARD Medallion BIOS kullanılmıştır

Award Medallion BIOS
ASUS anakartların BIOS’unu güncellemek için, ASUS’a özel olan AFLASH programını kullanmak gerekiyor K7M serisi için ise, Flash822exe dosyasını kullanmak gerekiyor
Genel olarak bakıldığında, Asus anakartların BIOS’unu güncellemek için iki adet dosyaya ihtiyacımız var AFLASHexe ve güncel BIOS dosyası
(7) Güncelleme İşlemleri :
Bir açılış disketi oluşturun
AFLASHEXE programını oluşturduğunuz diskete kopyalayın
Aflashexe programını disketten çalıştırın ve “1Save Current Bios to File” seçeneğini seçin

ASUS BIOS dosyasını ASUS ‘un web sitesinden daha önceden oluşturmuş olduğunuz diskete indirin
Ssistem disketti ile açılış yapın
Sistem A sürücüsünde iken Aflashexe yazıp enter tuşuna basın
Ana Menü’de iken 2 numaralı seçeneği girin ve enter tuşuna basın
“ Are you sure ?” sorusuna “Y” tuşuna basarak evet deyin

Karşımıza son gelen ekrandaki talimatları takip ederek BIOS güncelleme işlemini bitiririz
Talimatlar: EPROM ‘u güncellediniz;Sistemi yeniden başlatıp sisteme girmeniz ve yeni BIOS ile güncellenmiş CMOS ‘u görmek için Load Setup Defaults seçeneğini seçmeniz tavsiye olunur

b - GIGABYTE ANAKARTLAR ve BIOS GÜNCELLEMESİ
(6) Güncelleme İşlemleri :
· Bir sistem disketi hazırlayın
Not:
ABu işlem disket sürücünüzdeki bütün bilgileri kaybetmenize sebep olacaktırBu sebeple dikkatli olunuz
B Tipik olarak 4 dosya disketinize transfer edilecek fakat bunlardan sadece commandcom görünebilir olacaktır
C Son olarak disketinizdeki bu dosyaların güvenliği için yazmaya karşı koruma tırnağını açın
· BIOS güncelleme dosyasını ve sıkıştırılmış haldeki awdflashexe programını Gigabyte sitesinden indirin
· Sıkıştırılmış awdflashexe dosyasını pkunzip veya winzip gibi programlarla 1 adımda hazırlamış olduğunuz diskete açınDaha sonra yine indirmiş olduğunuz yeni BIOS dosyasını da diskete kopyalayın
Not:
Bu iki programı da aşağıda görmüş olduğunuz adresten bulabilirsiniz
wwwsharewarecom
· Yeni hazırlamış olduğunuz disketi kullanmak için sisteminizi tekrardan başlatınSisteminiz disketten açılış yapsın
· DOS komut satırında iken awdflashexe dosya_adıxxx komutunu yazın ve enter tuşuna basın Dosya_adıxxx dosyası sizin Gigabyte sitesinden indirmiş olduğunuz ve diskete kopyaladığınız bios güncelleme dosyasıdır
· Sıradaki ilk seçeneğiniz, eski BIOS’u kaydetmek olacaktır Bu işlemi yapmanız tavsiye olunur BIOS’u güncelledikten sonra yeni özelliklerden memnun olmayabilirsiniz
A Eski BIOS’u kaydetmeye karar verirseniz, yeni BIOS’un adıyla kaydetmediğinizden emin olunEğer eski bios’a yeni bios dosyası ile aynı ismi verirseniz eski bios bilgileri yeni bios dosyasının üzerine hiçbir uyarı olmadan yazılacaktır En basit isim verme şekli ESKIBIOSBIN şeklinde olabilir
B Eğer eski bios dosyanızı biryere kaydetmek istemiyorsanız en azından eski bios’ un versiyon numarasını biryerlere not alın Hayır demek için ‘N’ tuşuna basarak bir sonraki adıma geçin
· Eski BIOS’u kaydetmek için evet anlamında ‘Y’ tuşuna basın
· Eski bios için bir isim verin ve enter tuşuna basın
· Sıradaki ikinci seçeneğiniz BIOS’u güncellemek isteyip istemediğiniz olacaktır
Evet demek için ‘Y’ tuşuna basın
Not:
Bu adım çok kritiktirFlash işlemi sürmekte iken kesinlikle klavyeye,reset tuşuna veya açma kapama butonuna dokunmayın
· BIOS güncelleme işlemi tamamlandıktan sonra disketinizi disket sürücüden çıkartın ve sisteminizi tekrar başlatın Açılışta POST ekranındayken BIOS versiyonunun değişmiş olduğunu göreceksiniz Artık işlem tamamlanmıştır
c - ABIT ANAKARTLAR ve BIOS GÜNCELLEMESİ
(1) ABIT Anakartların hemen hepsi AWARD BIOS kullanıyor Abit’in sitesi Türkçe olarak ta hizmet veriyor
Abit’in Türkçe sayfalarına http://wwwabitcomtw/turkish/indexhtm adresinden ulaşabilirsiniz önceden, Abit anakartların BIOS’unu update etmek için 3 adet dosya gerekiyordu; ama şimdi o sistem yok İki dosyaya ihtiyaç duyacaksınız Birincisi AWDFLASH programı, ikincisi ise BIOS güncellemede kullanacağımız BIN uzantılı yeni BIOS dosyası
Güncelleme İşlemleri (örnek Anakart: ABIT SE6)
· önce sistemi boot edebilecek bir disket hazırlamamız gerekiyor Bunun için Win9x veya Windows Me kullanıyorsanız, disket sürücünüze boş bir disket koyup, Başlat-Ayarlar-Denetim Masası-Program Ekle/Kaldır-Başlangıç Disketi yolunu izleyip, bir açılış disketi oluşturun PC’yi bu disket ile açmanız gerektiğinden, BIOS’a girip ADVANCED BIOS FEATURES menüsünden, boot sırasında birinciliği disket sürücünüze verin Böylece sistemi disketten boot edebileceksiniz