Jumbo (Fil)

Jumbo (yaklaşık 1860 - 15 Eylül 1885) Fillerin Kralı olarak da adlandırılan, tüm zamanların en ünlü fili 1861 de Habeşistan'dan önce Paris'e, sonra Londra'ya daha sonrada ABD'ye gelir Gittiği her yerde topluluğun dikkatini çekmiştir 1885'de bir lokomotif çarpışması sonucu ölmüştür İsmi, tüm Dünya'da "büyük" kavramı ile özdeşleşmiş, bu anlamda varlığını günümüze kadar sürdürmüştür


Kökeni

1861 yılında yakalandığında genç fil yaklaşık bir yaşında ve bir metre boyundaydı Bavyerali koleksiyoncu Johann Schmidt aracılığıyla, türdeşleriyle birlikte Paris'e getirilerek Jardin des Plantes'a yerleştirildi 1865 yılında boyu 125 cm olduğunda, 26 Haziran'da bir gergedan ile değiş tokuş edilerek Londra Hayvanat Bahçesi'ne gönderildi


Jumbo Büyük Britanya'ya canlı olarak gelen ilk Afrika filiydi Ayrıca Avrupa'da bulunan üçüncü fildi Bir bakır üzerine, Martin Schongauer (1450 - 1491) kulaklarından afrika fili olduğu anlaşılan bir fil resmetmişti XIV Louis 1668 de Portekiz Kralından aynı şekilde Afrika kökenli bir fil hediye olarak almıştı

Londra
Jumbo Londra'da, rivayete göre bakıcısı Matthew Scott 'tan , Swahili dilinde "merhaba" anlamına gelen ismini alır Varışını takip eden 16 yılda Londra Hayvanat Bahçesi'nin en önemli sakini haline gelir Metrelerce büyüyerek etkileyici bir boya ulaşır, halkın ve sırtına binen çocukların eğlencesi haline gelir Londra'da ikamet ettiği süre zarfında bir milyondan fazla çocuğu taşıdığı tahmin edilir Bunlar arasında Winston Churchill'in , Theodore Roosevelt'in ve çok sayıda Avrupalı asilzadenin çocukları da vardır Basının da dikkatini çeker, Büyük Britanya'da son derece popüler olur

Cinsel olgunluğa erişmesiyle Jumbo, düzenli aralıklarla Muşt diye adlandırılan ve bügüne kadar tam olarak araştırılmamış olan bir duruma geliyordu Normalde çok sakin olan Jumbo bu evrede çok kontrol dışı hatta kötü oluyordu Kafesini sallıyor , yanına bakıcısı Scott'tan başkasını yaklaştırmıyor, kendisine sunulan dişi fil Alice 'le bile ilgilenmiyordu Bu yüzden, zamanla, çocukların Jumbo'nun üstüne binmesi çok tehlikeli bulundu Hayvanat bahçesi yönetimi, acil durum halinde vurulması iznini verdi

O sıralarda Amerikalı sirk müdürü Phineas Taylor Barnum, Londra Hayvanat Bahçesi yönetimine Jumbo için o zamanlar önemli bir miktar olan 10000 dolarlık bir teklif yaptı Bu teklif kabul edildi Fakat Jumbo'nun satışı büyük tepki topladı Toplumun önemli şahsiyetleri (mesela John Ruskin), satış anlaşmasının hukuka uygunluğunun incelenmesi için adli süreç başlatsalar da kazanan Barnum oldu

Amerika

P T Barnum (1810-1891)

24 Mart 1882 tarihinde Jumbo Assyrian Monarch gemisiyle yola çıktı, yanında bakıcısı Matthew Scott ile beraber 9 Nisan 1882'de Amerika'ya ayak bastı ve bir bando takımı tarafından karşılandı Bir resmi geçit yaparak Broadway üzerinden Madison Square Garden'a yürüdü

Sirk müdürü Barnum, Asya fillerinin aksine Afrika fillerinin öğrenme kabiliyetleri gelişmediğinden, sanatsal icraat beceremeyen bir fil almıştı Ancak Barnum, devasa hayvanın sadece takdimi ile Kanada'dan ABD'ye uzanan üç yıllık bir turneye 9 milyon insanı çekmeyi başardı Barnum, Jumbo'yu Tom ve Thumb isminde iki cüce fil ile birlikte kendi inşa ettiği Palast-araba içinde taşıdı Dev hayvanın takdimini şaşkınlıkla izleyen seyircilerden ve filin sırtına binen çocuklardan para kazandı Kazancı, üç yıl içinde yarım milyon dolara ulaştı

15 Eylül 1885 Jumbo Ontario St Thomas istasyonunda, bir lokomotif ve iki vagonun raydan çıkmasıyla yaşanan kazada hayatını kaybetti Kazada lokomotifin makinisti de öldü