85 milyon bilinmeyenli denklemi çözdüler

85 milyon bilinmeyenli denklemi çözdüler!

Türk araştırmacılardan göğüsleri kabartan bir dünya rekoru!

AA

Bilkent Üniversitesi'nde
görevli araştırmacılar, 85 milyon bilinmeyen içeren dünyanın en büyük
bilişimsel elektromanyetik problemini çözerek bir dünya rekoruna imza
attılar

Önceki rekorda da isimleri bulunan araştırmacıların son çalışmaları,
savunma sanayinde radar, uydu ve uzaktan algılama sistemlerinde çok daha
ileri teknolojilerin geliştirilmesi aşamalarında da kullanılabilecek

Çalışma, daha az elektromanyetik dalga yaydığından insan sağlığına daha
az zarar verecek cep telefonu, bilgisayar gibi cihazların yapımından,
çok hassas tıbbi görüntüleme cihazlarının üretilmesine kadar pek çok
alanda yenilikler getirecek

Çalışma, en büyük uluslararası bilimsel ve teknik kuruluş olan Elektrik
ve Elektronik Mühendisliği Enstitüsü'nün (IEEE) yayınladığı dergilerde
ve konferanslarda da duyuruldu

AA muhabirine bilgi veren Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü
Öğretim üyesi ve Bilişimsel Elektromanyetik Araştırma Merkezi (BİLCEM)
Direktörü Prof Dr Levent Gürel, BİLCEM'de doktora öğrencileri Özgür
Ergül ve Tahir Malas ile 42 milyon bilinmeyen içeren bilişimsel
elektromanyetik problemlerini çözerek geçen yıl kırdıkları dünya
rekorunu bu yıl iki katına çıkardıklarını anlattı

Geçen yıl kırdıkları bu rekordan daha önceki rekorun ise 20 milyon
bilinmeyeni bulunan bir problemin çözümü olduğunu bildiren Gürel, "Bir
yıldan az bir süre içinde BİLCEM'de görevli araştırma grubu olarak, 85
milyon bilinmeyen içeren büyük matris denklemleri çözerek dünya rekorunu
iki katına çıkardık Bu başarımız, en büyük uluslararası bilimsel ve
teknik kuruluş olan Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Enstitüsü'nün
(IEEE) yayınladığı pek çok dergide ve düzenlediği konferanslarda da
ilgili meslektaşlarımıza duyuruldu" dedi

-"MÜTEVAZI TEKNOLOJİ, ANCAK GÜÇLÜ YÖNTEMLER"-

Milyonlarca bilinmeyen içeren problemlerin çözümü için yüksek bellek ve
güçlü işlemciler içeren paralel süper bilgisayarların kullanıldığını
dile getiren Gürel, kullandıkları bu bilgisayarlar dünyadaki
örnekleriyle karşılaştırıldığında oldukça mütevazı kalmasına rağmen 85
milyon bilinmeyeni bulunan bir denklemi çözebildiklerini söyledi Gürel,
şunları kaydetti:
"Merkezimizde 32, 64 ve 128 çekirdekli ve 256-512 GB bellek içeren
süper bilgisayarlarımız var Fakat bu bilgisayarlar, dünyadaki ilk 500,
hatta ilk 5 bin bilgisayarın arasına bile girmiyor Biz dünyanın en
büyük ve en güçlü bilgisayarlarını kullanmadan böyle bir dünya rekoru
kırdık Oldukça mütevazı hesaplama kaynaklarıyla dünyanın en büyük
matris denklemlerinin çözülmesinin sırrı, geliştirdiğimiz
elektromanyetik yöntemler, matematiksel yaklaşımlar ve paralelleştirme
algoritmalarıdır"

-SAVUNMADA İLERİ TEKNOLOJİLER GELİŞTİRİLECEK-

Prof Dr Levent Gürel, milyonlarca bilinmeyeni bulunan problemlerin
çözümünün, savunma sanayinde, radarlar, uydu teknolojileri, uzaktan
algılama gibi alanlarla tıbbi görüntüleme, optik, nanoteknoloji,
metamalzemeler gibi pek çok disipline yarar sağladığını ifade etti

Gerek savunma sanayine, gerekse sivil elektronik endüstrisine yönelik
araştırma çalışmalarının, Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM), ASELSAN,
TÜBİTAK ve TÜBA gibi kurumlar tarafından desteklendiğini vurgulayan
Gürel, bu alandaki uygulamalarla ilgili şunları söyledi:
"Yaptığımız çalışmanın pek çok alanda uygulaması var Örneğin, uzaktan
algılama, uydu teknolojileri, radarlar, nanoteknoloji gibi alanlarda
yaptığımız katkılar hem savunma, hem de sivil amaçlara hizmet ediyor

Uçan, yüzen ve karada hareket eden hedeflerin uzaktan algılanmasında,
bunların radar izlerinin çıkarılmasında, yüksek çözünürlüklü
görüntülerinin elde edilmesinde kullanılacak teknolojik alt yapı, şu an
itibariyle hazır"

-SAĞLIKTA YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ CİHAZLAR ÜRETİLECEK-

Tıp alanına katkıda bulunabilmek için elektromanyetik prensiplerle
çalışan çok hassas görüntüleme cihazlarının tasarımına yönelik
çalışmalar yaptıklarını dile getiren Gürel, şöyle devam etti:
"Bu çalışmalar sayesinde, sadece deri üstünde değil, deri altında
bulunan tümörlerin de yüksek çözünürlüklü görüntüleri elde edilecek,
gelecekte biyopsi yapmaya gerek kalmadan tanı konabilecektir

Çok büyük elektromanyetik problemlerin çözümünün sağlayacağı bir başka
yarar için de cep telefonlarının insan beyni içinde yarattıkları
elektromanyetik dalga dağılımının hesaplanması örneği verilebilir İnsan
beyni cep telefonlarının ve baz istasyonlarının yaydığı elektromanyetik
dalgalara maruz kalıyor Bu durumun zararlı olup olmadığı konusunda
kesin bir sonuca varılamıyor Elektromanyetik hesaplama çalışmalarına
dayalı tıbbi görüntüleme yöntemleri sayesinde, beynin içindeki
milyonlarca noktada elektromanyetik alan düzeyleri hesaplanarak çok
yüksek çözünürlüklü görüntüler elde edilebilir İşte bunu başarabilmek
için eskiden çözülemeyen ve hatta dünyanın pek çok yerindeki araştırma
merkezlerinde halen çözülemeyen çok büyük problemlerin çözümü
gerekiyor"

-RİSKİ AZALTAN ANTENLER YAPILACAK-

Cep telefonlarının ve baz istasyonlarının çevreye yaydığı
elektromanyetik dalgaların henüz kanıtlanmamış bir risk oluşturduğunu ve
bu riskin azaltılması için daha verimli çalışan antenlerin yapılması
gerektiğini vurgulayan Gürel, "Böylece, cep telefonları ve baz
istasyonları daha az güç kullanarak daha iyi çalışacaklar ve
elektromanyetik kirliliği azaltacaklardır Bu şekilde sağlık riskini
azaltma şansımız var Küçük, hatta görünmeyen ve işlevi yüksek bir
antenle bu riskleri azaltmak mümkün Geliştirdiğimiz simülasyon
yöntemlerimizle anten tasarımlarını yapabiliriz" dedi

Cep telefonları ile ilgili çalışmalarına Nokia'nın ilgi gösterdiğini
bildiren Gürel, cep telefonları gibi taşınabilir bilgisayar antenlerini
de görünmeyecek kadar küçük, ancak çok verimli çalışacak şekilde
tasarlayabileceklerini, bu konuya da Vestel, IBM ve Intel gibi
firmaların ilgi gösterdiklerini dile getirdi

ABD'de üyesi bulunduğu bir araştırma grubunun da arabalardaki antenler
üzerine çalışmalar yürüttüğünü belirten Gürel, bu antenlere de cep
telefonlarının bağlanabileceğini, böylece daha kaliteli iletişimin
sağlanabileceğini kaydetti Gürel, yakın gelecekte uydu
radyosu ve TV yayınlarının alınabilmesi için bu tür antenlerin
kullanılacağını ifade ederek, "Şu an dünyada pek çok firma bunları
araçlarına takabilmek için tasarım çalışmaları yapıyorlar Bu çalışma
sonuçlarının Türkiye'ye yakın bir zamanda geleceğini düşünüyoruz Birkaç
yıl sonra araba satın alırken GSM, GPS ve uydu yayınlarına uygun anteni
var mı diye bakmaya başlayacağız" dedi

-HEDEF 100 MİLYON BİLİNMEYENLİ DENKLEM-

Doktora öğrencileri Özgür Ergül ve Tahir Malas'la birlikte yürüttükleri
çalışmanın bir sonraki amacının 100 milyon bilinmeyenli denklemler
çözmek olduğunu kaydeden Prof Dr Gürel, "Bu sadece büyük ve yuvarlak
bir sayı değil Geliştirilecek olan bu kabiliyet, bilim dünyasında
karşılaşılan büyük, karmaşık ve önemli problemlere çözüm getirecek"
dedi

Gürel, bu kabiliyetin öncelikle Türkiye'nin ihtiyaçlarını karşılamaya
yönelik olarak kullanılmasının planlandığını vurgulayarak, şunları
kaydetti:
"Bu bağlamda özellikle özel sektörün BİLCEM'le irtibat kurmasını talep
ediyoruz Özel sektörün bizden isteyebileceği elektromanyetikle ilgili
her türlü araştırma çalışmasına şimdiden hazırlıklıyız Geliştirdiğimiz
kabiliyetlerimizi endüstrinin hizmetine sunmaya çalışıyoruz Çünkü
biliyoruz ki, bilimde ilerlemenin, yeni teknolojiler geliştirmenin ve
ekonomide kalkınmanın hep birlikte yapılması gerekiyor Ancak bu şekilde
yurt dışından satın almaktan vazgeçemediğimiz cep telefonu, bilgisayar,
ilaç, uçak gibi ileri teknoloji ürünlerinin bir kısmını ülkemizde
üreterek ekonomimizin güçlenmesini sağlayabiliriz"