Kanatlı Sesizlik

Kanatlı Sessizlik




Yazı: Lynne Warren
Fotoğraflar: Daniel J Cox


Lapon baykuşları sessizce kanat çırpıyor, karın altına gizlenmiş avlarının çıkardığı en cılız sesleri dahi duyabiliyor ve avlarının peşinden karın içine hızla dalıyorlar Lapon baykuşları avlarını dalışa geçerek de yakalayabiliyor Buz kıracağı kadar sivri pençeleriyle tarla farelerini kapmak için derin karın içine hızla baş aşağı dalıyorlar –ve bunu öylesine büyük bir güçle yapıyorlar ki, 80 kilo ağırlığı taşıyabilecek kadar kalın ve sertleşmiş kar tabakasını dahi paramparça edebiliyorlar Avlarının yerini sesi kulaklarına yönlendiren, kısacık tüylerin çevrelediği, yüz diskleri yardımıyla belirliyorlar Dalış –bu örnekte de olduğu gibi– başarıyla tamamlandığında avcı, kardan sıyrılıyor ve avını yemek üzere onu güvenli bir yere götürüyor

Yemeğe Dalış
Manitoba'da çektiğim bu fotoğrafın da gösterdiği gibi, Lapon baykuşları, besin kaynağı kemirgenler kalın kar tabakası altında kaldığı durumlarda bile avlanabiliyorlar İşitme duyuları öylesine keskin ki, kar altındaki avın çıkardığı en cılız sesleri bile duyabiliyor; yetişkin bir kişinin batmadan yürüyebileceği kalınlıktaki buzu kırıp içeriye rahatlıkla dalabiliyorlar





Dinleme Direği
Montana'da bir ağaç tepesine tüneyen Lapon baykuşu avına kulak kesilmiş Gözlerinin çok keskin olmasına karşın, bu orman avcıları için işitme yetisi çok daha değerli bir araç





Sakin Güç
Kış güneşiyle yaldızlı bir renge bürünmüş Lapon baykuşu, Manitoba'da açık bir orman alanında süzülüyor Kanat çırpışlarının gürültüsünü boğmaya elverişli yapıdaki tüyleri sayesinde, bu baykuşlar peşinde oldukları avı kolayca duyar ve işitilebilir bir uyarı olanağı vermeksizin gizlice yaklaşırlar "Bir kez iri bir baykuş başımın sadece bir metre yukarısında uçmuştu," diye hatırlıyor fotoğrafçı Dan Cox "Tam bir sessizlik içindeydi Havada çırptığı kocaman kanatlarından çıt bile çıkmıyordu"





Annenin Kanatları Altında
Montana'da çekilmiş bu fotoğrafta görüldüğü gibi, dişi bir Lapon baykuşu gözetmesi gereken yumurtalar ya da yavrular olduğunda yuvasından nadiren uzaklaşır Kanadalı biyolog Jim Duncan dişi baykuşların yavrularını beslemek uğruna boğazlarından kısmaları nedeniyle, bazen bir ay gibi kısa bir sürede vücut ağırlıklarının üçte biri kadar kilo kaybettiklerini saptadı Erkek baykuşlar da yavruları için fedakârlık yapıyor Yaz mevsiminin sonunda beş yavruyu yetiştirirken gözlediği bir erkek baykuşun çektiği sıkıntılara tanık olan Duncan, zavallı kuşun yıpranmış tüyleriyle "bitkin bir somon" gibi göründüğünü belirtiyor






Tüylerim Bana Yeter
Bu yavru Lapon baykuşu, ilk yumuşak tüylerin yerini çarçabuk yetişkin tüylerin alması nedeniyle, Montana'nın Bridger Dağları'nda ilkbaharda yaşanan kar fırtınasından hiç etkilenmiyor Lapon baykuşlarında tüylerin yalıtımı öylesine etkili ki, yazın serinlemeleri kışın ısınmalarına oranla daha zor





Kemirgen, Daha Çok Kemirgen
Montana'daki bu anne ve yavruları gibi, daha güneyde yaşayan Lapon baykuşları küçük sincap, tarla faresi ve pençeleriyle yakalayabilecekleri diğer her türden kemirgenle besleniyorlar Kanada ve Alaska'daki Lapon baykuşları ise neredeyse tamamen tarla faresiyle besleniyor Ama yaşadıkları yer neresi olursa olsun, tümünün kemirgen tüketimi olağanüstü sayıları bulur Kış aylarında yetişkinler kendi ağırlıklarının üçte birine yakın miktardaki avı tüketebilirler





Bunu Biliyor muydunuz?

Hayalet Baykuş Peşinde
Normal koşullarda Massachusetts'te Lapon baykuşlarına rastlanmıyor Ama bir Lapon baykuşu 1973'te av bulmak için güneye inince, yaklaşık 3000 kuş tutkunu bu kuşu görebilme umuduyla bu eyalete akın etti Yerlerinin saptanması hiç de kolay olmayan Lapon baykuşlarının yaşam alanı Alaska ve Kanada'nın yanı sıra ABD'nin en kuzeydeki birkaç bölgeyle sınırlı La Grande Korucu Bölgesi'nin Spring Creek alanı en az sekiz çift Lapon baykuşu barındırıyor Bu kuşlar -1982 dışında- şimdiye kadar her yıl 10 kilometre karelik bir alana yuva kurdu