İnsanlık Altıncı Büyük Yok Oluşa Gidiyor: Dinozor Felaketine Rakip Olacak Kadar Tehlikeli

İnsanlık altıncı büyük yok oluşa gidiyor: Dinozor felaketine rakip olacak kadar tehlikeli
Bilim insanları, insan faaliyetlerinin dinozorların yok olduğu dönemden bu yana görülmemiş bir hızda türleri yok ettiğini açıkladı Araştırmacılar, mevcut yok oluş oranının devam etmesi halinde dünyanın altıncı kitlesel yok oluş eşiğine yaklaşacağını söylüyor

Furkan Albayrak
İnsanlık altıncı büyük yok oluşa gidiyor: Dinozor felaketine rakip olacak kadar tehlikeli

İngiltere’deki York Üniversitesi’nden bilim insanlarının hazırladığı yeni bir araştırma, insanlığın doğaya verdiği zararın boyutunu gözler önüne serdi Bilim insanlarına göre, insan etkisiyle yaşanan yok oluş oranı son 66 milyon yılda eşi görülmemiş düzeyde Eğer bu hızla devam edilirse, dünya bir kez daha kitlesel yok oluş sürecine girebilir Araştırmacılar, geçmişteki beş büyük yok oluş olayıyla günümüzü karşılaştırarak, insanın gezegenin geleceğini şekillendiren en baskın tür hâline geldiğini ortaya koydu


DİNOZORLARIN YOK OLUŞUNDAN BU YANA EN BÜYÜK TEHDİT
Araştırma ekibi, çevresel değişimlerle ilgili onlarca yıllık veriyi inceledi ve fosil kayıtlarıyla karşılaştırmalar yaptı Bulgular, modern çağda insan eliyle yok olan türlerin geçmiş dönemlerdeki kitlesel yok oluş oranlarına tehlikeli biçimde yaklaştığını gösterdi Bilim insanları, memelilerden kuşlara, deniz canlılarından bitkilere kadar birçok türün 130 bin yıl öncesinden bu yana insan faaliyetleri nedeniyle yok olduğunu belirtiyor Mamutlar ve dev tembel hayvanların kaybıyla başlayan süreç, bugün hâlâ devam ediyor

Araştırmayı yürüten ekolojist Jack Hatfield, “Bugün gözlemlediğimiz değişim hızı, son 66 milyon yılda bildiğimiz hiçbir döneme benzemiyor Ancak unutmayalım, hâlâ çok geç değil” diyerek uyarıyor

ALTINCI KİTLESEL YOK OLUŞ EŞİĞİ
Doğa Tarihi Müzesi’nin tanımına göre, bir “kitlesel yok oluş”, dünyanın türlerinin en az yüzde 75’inin 2,8 milyon yıldan kısa bir sürede yok olmasıyla tanımlanıyor York Üniversitesi araştırmacılarına göre, insan kaynaklı yok oluşlar bu eşiğe hızla yaklaşıyor

Hatfield, yaptığı açıklamada, “İnsan etkisiyle gerçekleşen yok oluşlar, dinozorların sonunu getiren felaketten bu yana en hızlı ve en geniş kapsamlı olanlar Henüz altıncı kitlesel yok oluş seviyesinde değiliz ama bu hızla gidersek oraya ulaşmamız an meselesi” dedi


GEÇMİŞİN İZLERİ: BÜYÜK YOK OLUŞLAR
Dünya tarihinde şimdiye kadar beş büyük kitlesel yok oluş yaşandı En büyüğü, yaklaşık 252 milyon yıl önceki Permiyen Dönemi’nin sonunda, yani “Büyük Yok Oluş” olarak bilinen dönemde gerçekleşti Bu olayda, deniz canlılarının yüzde 81’i, kara türlerinin ise yüzde 70’i yok oldu Bilim insanları, bu felaketin Sibirya’da gerçekleşen devasa volkanik patlamalar sonucu oluşan iklim ve okyanus değişimlerinden kaynaklandığını düşünüyor

En çok bilinen diğer olay ise 66 milyon yıl önceki Kretase–Paleojen (K–Pg) yok oluşu Meksika’nın Yucatán Yarımadası’na çarpan dev bir asteroidin sebep olduğu bu olay, yeryüzündeki bitki ve hayvan türlerinin yaklaşık yüzde 75’ini ortadan kaldırdı



100 BİN YILDA YAŞANAN DEĞİŞİM
Araştırmacılar, günümüzdeki yok oluş hızının, yaklaşık 34 milyon yıl önceki Eosen–Oligosen yok oluşuna daha yakın olduğunu belirtiyor O dönemde yaşanan küresel soğuma ve Antarktika’da oluşan buz tabakaları birçok türün yok olmasına neden olmuştu Ancak fark şu ki, o değişim milyonlarca yıl sürmüştü; insan etkisiyle yaşanan bugünkü yok oluş sadece 100 bin yılda bu seviyeye ulaştı