Basit Usulde Vergilendirilen Bir Mükellefin Başka Bir İşte De Ücretli Olarak Çalışması Halinde Vergileme

Basit Usulde Vergilendirilen Bir Mükellefin Başka Bir İşte De Ücretli Olarak Çalışması Halinde Vergileme



Basit Usulde Vergilendirilen Bir Mükellefin Başka Bir İşte De Ücretli Olarak Çalışması Halinde Vergileme


Gelir Vergisi Kanununun 46 ncı maddesinde; “47 ve 48 inci maddelerde yazılı şartları topluca haiz olanların ticari kazançları basit usulde tespit olunur” hükmü yer almaktadır
Gelir Vergisi Kanun’un 47 nci maddesinde ise, “ Basit Usule Tabi Olmanın Genel Şartları “ise şu şekilde açıklanmıştır:
1 Kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak (işinde yardımcı işçi ve çırak kullanmak, seyahat, hastalık, ihtiyarlık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak bilfiil işinin başında bulunmamak bu şartı bozmaz Ölüm halinde iş sahibinin dul eşi veya küçük çocukları namına işe devam olunduğu takdirde, bunların bilfiil işin başında bulunup bulunmamalarına bakılmaz)

2 İşyeri mülkiyetinin iş sahibine ait olması halinde emsal kira bedeli, kiralanmış olması halinde yıllık kira bedeli toplamı büyükşehir belediye sınırları içinde (287 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 112015 tarihinden itibaren 6000 TL) diğer yerlerde (287 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 112015 tarihinden itibaren 4000 TL) aşmamak,

3 Ticari, zirai veya mesleki faaliyetler dolayısıyla gerçek usulde Gelir Vergisi'ne tabi olmamak
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, basit usulde vergilendirilmekte iken, başka bir işte ücretli olarak çalışan basit usul mükellef, Gelir Vergisi Kanun’un 47/1 bendinde yer alan;“Kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak” şartını sağlayamayacağından, böyle bir durumda basit usule tabi mükellefin, basit usulden yararlanması mümkün değildir
***
KURUMLAR VERGİSİNDEN MUAF BİR KOOPERATİFİN, ARSASINI ÜÇÜNCÜ KİŞİYE SATMASI HALİNDE MUAFİYETİN YİTİRİLİP YİTİRİLEMEYECEĞİ

Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde; “Tüketim ve Taşımacılık kooperatifleri hariç olmak üzere, ana sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklarla iş görülmesi” durumunda bu hükümlere uyan kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf olacağı belirtilmiştir

Ayrıca 1 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Tebliğinde de; “Kooperatiflerin kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanabilmeleri için ana sözleşmelerinde;

• Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmamasına,
• Yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesine,
• Yedek akçelerinin ortaklara dağıtılmamasına,
• Sadece ortaklarla iş görülmesine

dair hükümlerin bulunması ve bu kayıt ve şartlara da fiilen uyulması gerekmektedir


Bu şartlara ana sözleşmelerinde yer vermeyen ya da yer vermekle beraber bu şartlara fiiliyatta uymayan kooperatifler, muafiyet hükümlerinden yararlanamayacaktır” hükmü yer almaktadır


Sadece ortaklarla iş görülmesi şartı; kooperatif ortaklarının belirli ekonomik çıkarlarının ve de özellikle meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarının sağlanıp korunmasını amaçladıkları için faaliyetin normal olarak sadece ortaklarla sınırlı olması gerekmektedir Bu nedenle, bir kooperatifin kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanabilmesi için ana sözleşmesinde sadece ortaklarla iş görülmesine ilişkin hüküm bulunması ve de fiilen bu hükme uyulması gerekmektedir


Ortak dışı işlemler, sadece ortak olmayanlarla yapılan işlemleri değil, ortaklarla kooperatif ana sözleşmesinde yer almayan konularda yapılan işlemleri de kapsamaktadır


Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, Kurumlar Vergisinden Muaf bir kooperatifin arsasını üçüncü kişilere satması, Kurumlar Vergisi Kanun’un 4/1-k bendinde yer alan,“Sadece ortaklarla iş görülmesine” ilişkin şartı ihlal ettiğinden, bu durum ilgili kooperatifin muafiyetinin yitirilmesine neden olmaktadır

Saygılarımla,
Bülent KAÇAR