103 Nolu Hesabın Yılsonunda ki Işlemleri

TC

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Sakarya Vergi Dairesi Başkanlığı

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

SAYI
:
B071GİB4541501/VUK -
KONU
:
103 Nolu Hesabın İşleyişi

Sayın ……………………

SAKARYA

İlgi dilekçeniz ile, elektronik ortamda verilen gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri ekinde internet ortamında yer alan bilançoda 103 Nolu "Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri" hesabının yer aldığı belirtilerek, söz konusu hesabın dönem sonlarındaki işleyişi hususunda Başkanlığımız görüşü istenilmektedir

Bakanlığımızca yayımlanan 4 Sıra Nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde; Vergi mevzuatına göre, alacak ve borç senetlerinin reeskonta tabi tutulması mükellefin isteğine bırakılmasına rağmen, 1 Sıra Numaralı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğine göre, reeskont işlemlerinin zorunlu olması veya vergi mevzuatında kıdem tazminatları için karşılık ayrılması öngörülmemişken Tebliğde, kıdem tazminatları karşılığı hesabının kullanılmasının zorunluluğunun bulunmasının çelişkilere neden olduğu, keza alınan ya da verilen ileri tarihli çeklerin vergi uygulamasında normal çek olarak kabul edilirken, Muhasebe Sisteminde "özün önceliği kuralı" gereğince alacak ya da borç senedi olarak kabul edildiği ve reeskonta tabi tutulduğu açıklanmıştır

Konu ile ilgili olarak, Vergi Denetmeleri Büro Başkanlığından alınan 08/02/2008 tarih ve 234 sayılı yazı ekindeki Vergi Denetmeni …………… tarafından düzenlenen 08/02/2008 tarih ve VDENR-2008-1709/3 sayılı Basit Raporda; 1 Sıra Nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde yer verilen muhasebenin temel kavramlarından özün önceliği ilkesine göre işlemlerin muhasebeye yansıtılmasında ve onlara ilişkin değerlendirmelerin yapılmasında biçimlerinden çok özlerinin esas alınması gerektiği, zira işlemlerin biçimleri ile özlerinin paralel olmakla birlikte, bazı durumlarda farklılıkların da ortaya çıkabildiği, bu takdirde mükelleflerin özün önceliği ilkesine göre kayıt ve işlemlere yer vermesi gerektiği belirtilerek,

103 Nolu "Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri" hesabında takip edilmesi gereken tutarların gerek dönem içinde gerekse bilanço gününde başka bir hesaba intikal ettirilmesinde vergisel yönden bir zorunluluk bulunmadığı, ancak dönem sonu bilançolarının gerçek durumu yansıtmasına matuf olmak üzere, 102 Nolu "Bankalar Hesabı" ile 103 Nolu "Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri" hesabının hatta bilançolarda "Hazır Değerler Hesap Grubunun" eksi değerle yer almasının önüne geçilmesi bakımından mükelleflerce ileri tarihli çek verilmesi halinde; bilanço gününde söz konusu vadeli çek tutarlarının borç senetlerine özgü herhangi bir vergisel avantajdan yararlanılmaksızın (Reeskont vb uygulamalar) vadeli bir borç olarak 321 Nolu "Borç Senetleri" hesabına alınması, izleyen hesap dönemi başında ise 321 Nolu hesaptan tekrar 103 Nolu "Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri" hesabına alınmasının muhasebenin temel kavramları ve muhasebe ilkelerine uygun bir uygulama şekli olacağı, görüş ve kanaatine varıldığı, bildirilmiştir

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, 103 Nolu "Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri" hesabında takip edilen ve ertesi yılda ödenecek olan çeklerin yıl sonunda, 321 Nolu "BorçSenetleri" hesabına aktarılması ve izleyen hesap dönemi başında ise 321 Nolu hesaptan tekrar 103 Nolu "Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri" hesabına alınarak, bilanço dip notlarında gerekli açıklamanın yapılması gerekmektedir

Bilgilerinizi rica ederim

Recep ALP
Vergi Dairesi Başkanı