11-05-2013
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Jose de San Martin Hayatı
JOSE DE SAN MARTİN
jose de san martin ( d 25 şubat 1778-Yapeyu,La Plata Genel Valiliği-ö 17 Ağustos 1850,Boulogne-sur -Mer,Fransa) Arjantinli ulusal kahraman Arjantin (1812) Şili (1818) ve Peru'da (1821) İspanyol egemenliğine karşı gerçekleştirilen devrimlerin başarısına büyük katkıda bulunmuştur Simon Bolivar'la birlikte Güney Amerika'nın bağımsızlığını başlıca mimaridir![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
![](http://frmsinsi.net/attachment.php?attachmentid=38711&stc=1&d=1383658711)
Arjantin'in kuzey sınırında Guarani Yerlilerine ait topraklarda eskiden Cizvit misyonerlerin merkezi olan Yepuyu'nun yöneticisi Juan de San Martin'in oğluydu Altı yaşında ailesiyle birlikte İSpanya'ya gitti 1785-89 arasında Madrid'de öğrenim gördükten sonra askeri öğrenci olarak Murica boyunca saraya sadık bir subay olarak görev yaptı Oran'da Magriplilere karşı savaştı (1791) 1798'de İngilizlere tutsak düştü ve bir yıldan fazla tutuklu kaldı 1801'de Portakallar Savaşı'nda Portekizlilere karşı çarpıştı 1804'te yüzbaşı oldu![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Napoleon'un İspanya'yı işgal etmesi üzerine Fransızlara karşı başlatılan ayaklanmanın (1808) ardından iki yıl süreyle hapisteki İspanyol kralı VII Fernando adına savaşı yürüten yerel Sevilla cuntasında ( junta provinciale ) görev yaptı Bailen Çarpışması'ndaki (1808) başarısından ötürü yarbaylığa yükseltildi Albuera Çarpışması'ndan (1811) sonra Sagunto Dragon Birliği'nin komutanlığına getirildi Güney Amerika'da Sevilla cuntasına karşı muhalefetin merkezi olan Buenos Aires'e gitti Burada ,Arjantin'deki devrimci hükümeti tehdit eden ve Peru'da üslenmiş olan kralcı İspanyollara karşı bir müfreze örgütlemek görevlendirildi (1812) İSpanya'ya sadakat yemini etmiş bulunan bir askerin tutumundaki bu şaşırtıcı değişiklik,İspanyol Amerika'sındaki bağımsızlık hareketini destekleyen İngilizlerin ve İspanya'da savaşmış olan ( ve San Martin'in İskoçya'daki Banff kentinin fahri hemşehrisi olmasını sağlayan ) Fife 4 kontu James Duff'ın etkisinden kaynaklanıyordu![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Buenos Aires hükümetinin emrinde bir askeri eğitimci ve komutan olarak sivrilen San Martin ,San Lorenzo'da Parana'nın sağ yakasındaki bir çatışmada kralcı kuvvetleri yendikten ( 3 şubat 1813) sonra Peru genel valisinin kuvvetleri karşısında zor durumda kalan General Belgrano'yu desteklemek ve onun yerini almak üzere Tucuman'a gönderildi Önce Tucuman çevresindeki orduyu bir hastalık gerekçesiyle ,Cuyo eyaletine vali olarak atanmasını sağladı Cuyo'nun başkenit Mendoza And Dağlarını aşan yolların merkezindeydi Burada,Şili'deki yurtsever hükümetin kuvvetleriyle buluşacak bir ordu kurarak Peru'ya saldırmak üzere denize açıldı![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Planının ilk aşaması tamamlanmak üzereyken kralcı kuvvetler Şili'yi yeniden ele geçirdi Bu nedenle San Martin artık And Dağlarını aşmak zorundaydı 1817'in ilk günlerinde ,18 Ocak'tan 8 Şubat'a değin süren ünlü seferinin sonunda dağları aştı Bu büyük başarısı dolayısıyla Hannibal ya da Napoleon çapında bir asker olarak ün kazandı 12 Şubat'ta Chacabuco'da kral yanlısı birlikleri yenerek Santiago'yu aldı Burada Şili'nin yönetimini üstlenmesi yönündeki teklifi Bernardo O'Higgins lehine geri çevirdi çünkü Lima'yı ele geçirme hedefinden alıkonulmak istemiyordu Ülkeyi kralcı birliklerden temizlemesi bir yıldan uzun sürdü Kral yanlısı son 5 300 askeri de Nisan 1818'de Maipu Çarpışmasında bozguna uğrattı![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
San Martin'in planının ikinci aşaması Şili donanmasının kurulması ve asker taşıyacak gemilerin bulunmasıydı Bölgenin ana limanı Callao çok iyi korunuyordu San Martin'in birlikleri Pisco yakınlarında güneyden karaya çıktılar bu noktadan Lima'yı karadan tehdit edebilirlerdi San Martin ihtiyatlı kişiliğiyle,çok iyi korunan başkente hemen saldırmadı VII Fernando'dan yardım alma umudunu yitiren kralcılar dağlara çekilene değin neredeyse bir yıl bekledi Sonunda ordusuyla birlikte Lima'ya girdi 28 Temmuz 1821'de Peru'nun bağımsızlığı ilan edildi![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
San Martin'in konumu gene de güvenli değildi Buenos Aires'teyken Lima'yı zorlamakta ısrar ettiği için yandaşlarıyla arası açılmıştı Peru halkının bağlılığından kuşkuluydu kendisinin diktatörlük ya da monarşi hırsına kapıldığına inanan subaylarının da desteğine güvenemezdi Ayrıca ülkedeki kralcılık kalıntılarını bastıracak gücü yoktu Üstelik Güney Ameri'nın kuzeyindeki eyaletleri bağımsızlığa kavuşturmuş olan Simon Bolivar,San Martin'in,Peru'ya katılmaya karar vereceğini umduğu Guayaquil'i ilhak etmişti![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
San Martin ile Simon Bolivar görünüşte eşit koşullar altında 26 Temmuz 1822'de Guayaquil'de buluştular Konuşmanın içeriği hep gizli kaldı Ama bu görüşmeden sonra San Martin düş kırıklığı içined hemen Lima'ya döndü Burada ağır hasta yatarken çeşitli suçlamalarla ve açıkça dile getirilen bir hoşnutsuzlukla karşılaştı Sonunda 20 Eylül'de Peru'nun koruyuculuğunu bıraktığını açıkladı Ömrünün sonuna değin Brüksel,Paris ve Boulogne-sur -Mer'de sürgünde yaşadı Guayaquil'de,Bolivar'ın ve bağımsızlık davasının zafere ulaşabilmesi için büyük bir kişisel özveride mi bulunduğu ,yoksa Bolivar'ın kendisine iktidarda kaldığı sürece Peru'ya yardım etmeyeceğini açıkladığı için mi gönüllü sürgünü gittiği sorusu yanıtsız kaldı Bağımsızlığına yeni kavuşmuş ülkelerin yaşadığı kargaşaya müdahale etmekten kaçındı![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Kaynak;AnaBritannica cilt 27 sayfa 118-119 frmsinsi net için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|