Uygulamalı Kar Dağıtımı Örneği

Uygulamalı Kar Dağıtımı Örneği

Tarih: 02042013

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile şirket ortaklarının şirkete borçlanma yasağı kamuoyunda uzunca süre tartışılmış bunun devamında da şirket ortaklarının geçimlerini sağlayabilmeleri için alternatif öneriler gündeme gelmiştir Bu önerilerin başında 6102 sayılı Kanun’un 394maddesinde Yönetim Kurulu Üyelerinin Mali Hakları başlığı altında “Yönetim kurulu üyelerine, tutarı esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirlenmiş olmak şartıyla huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim ve yıllık kardan pay ödenebilir” ifadesi ile şirket ortağı yönetim kurulu üyelerine huzur hakkı mı yoksa kardan pay mı verilmeli tartışmasından yola çıkarak, kar payı dağıtımı ve huzur hakkı verilmesi ile ilgili karşılaştırılmalı örneklerle karşılaştırmalar yapacağım
Kar dağıtımı ile ilgili, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15 ve 30maddelerinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94maddesinde düzenlemeler yapılmıştır Gelir Vergisi Kanunu'nun 22 maddesine göre, anonim ve limited şirket kar payları, elde edenler açısından menkul sermaye iradı sayılmakta ve kar paylarının yarısı gelir vergisinden istisna tutulmaktadır Gelir Vergisi Kanunu'nun 86 maddesine göre de 2012 yılında elde edilen tevkifata tabi tutulmuş menkul sermaye iratlarının beyan edilmesi için, brüt (vergi kesintisi yapılmadan önceki) tutarının 25 bin TL'lik beyan sınırını aşması gerekiyor Diğer bir ifade ile 2012 yılında elde edilen brüt kar payı tutarının 50 bin TL'yi aşmaması durumunda beyanname verilmeyecek, 50 bin TL'yi aşması durumunda ise istisnadan sonra kalan diğer yarısı 25 bin TL'lik beyan sınırını aşacağından, 26 Mart 2013 akşamına kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir 2012 yılında yalnızca kar payı elde edip de bu gelirleri toplamı 50 bin TL'yi aştığı için beyanname vermek zorunda olanlardan, kar payı tutarı 275 bin 600 TL'yi aşmayanlar ise ilave vergi ödemeyecekleri gibi vergi iadesi bile alabileceklerdir
Not : Şirket ortağının beyana tabi başka gelirlerinin bulunması durumunda, beyan sınırının aşılıp aşılmadığının tespitinde, gelirlerin toplamı dikkate alınacaktır Örneklerimizi başka gelirin olmadığı varsayımı ile yapmaktayız
Örnek 1 : Şirket ortağına 2012 yılında 275600,00 TL kar payı dağıtılmıştır Şirketin kar dağıtımıyla ilgili ödediği stopaj 41340,00 TL, şirket ortağının beyan edeceği stopaj da 41340,00 TL
Sonuç olarak şirket ortağı beyan ettiği vergiden şirketin kar dağıtımı nedeniyle ödediği vergiyi mahsup ettiğinde ödenecek vergi çıkmayacaktır
Şirketin Kar Dağıtımı Vergi Beyanı
Dağıtılan Kar 275600,00 TL
Temettü Stopaj Oranı % 15
Temettü Stopajı 41340,00 TL
Şirketin Ortağının Temettü Vergi Beyanı (2012)
Kar Payı Tutarı 275600,00 TL
Kar Payı İstisna Oranı % 50
Kar Payı İstisna Tutarı 137800,00 TL
Kar Payı Vergi Matrahı 137800,00 TL
Temettü Stopajı 41340,00 TL
10000,00 0,15 1500,00
15000,00 0,20 3000,00
33000,00 0,27 8910,00
77800,00 0,35 27930,00
137800,00 41340,00
Mahsup Edilecek Vergi 41340,00 TL
Ödenecek Vergi 0,00 TL
Örneğimizde gördüğümüz gibi 2012 yılında şirket ortağına dağıtılan kar ile ilgili, şirketin ödediği stopaj ve şirket ortağının hesaplanan menkul sermaye vergisi eşit olduğundan, şirket ortağı herhangi bir vergi ödemeyecektir Diğer bir ifade ile 2012 yılı içerisinde şirket ortağına dağıtılan 275600,00 TL’ye kadar dağıtılan kar için şirket ortağı hiçbir vergi ödemeyecektir
Örnek 2 : Şirket ortağına 2012 yılında aylık 12500,00 TL (yıllık 150000,00 TL) Huzur Hakkı verilmesi ile yıl sonunda toplam 150000,00 TL kar payı dağıtılmasının vergisel karşılaştırılması yapılmıştır
Şirketin Kar Dağıtımı Vergi Beyanı
Dağıtılan Kar 150000,00 TL
Temettü Stopaj Oranı % 15
Temettü Stopajı 22500,00 TL
Ödenen Net Tutar 127500,00 TL
Şirketin Ortağının Temettü Vergi Beyanı
Kar Payı Tutarı 150000,00 TL
Kar Payı İstisna Oranı % 50
Kar Payı İstisna Tutarı 75000,00 TL
Kar Payı Vergi Matrahı 75000,00 TL
Temettü Stopajı 19360,00 TL
10000,00 0,15 1500,00
15000,00 0,20 3000,00
33000,00 0,27 8910,00
17000,00 0,35 5950,00
60000,00 19360,00
Mahsup Edilecek Vergi 19360,00 TL
İade Alınacak Vergi 3140,00 TL

Şirketin Ortağına Verilen Huzur Hakkının Vergilendirilmesi
Huzur Hakkı Tutarı 150000,00 TL
Kesilen Gelir Vergisi 43210,00 TL
10000,00 0,15 1500,00
15000,00 0,20 3000,00
63000,00 0,27 17010,00
62000,00 0,35 21700,00
150000,00 43210,00
Kesilen Damga Vergisi 990,00 TL
150000,00 0,0066 990,00
Ödenen Net Tutar 105800,00 TL

Şirket Ortağına Yapılan Net Ödeme
Kar dağıtımında : 127500,00 TL
Huzur hakkında : 105800,00 TL
Ödenen Vergi
Kar dağıtımında : 22500,00 TL
(Mahsup işleminden sonra 22500,00 – 19360,00 TL = 3140,00 TL şirket ortağına iade edilecektir)
Huzur hakkında (GV + DV) : 44200,00 TL
Örneğimizdeki sonuçta şirket ortağı 150000,00 TL brüt tutara göre;
Kar payı aldığında 127500,00 + 3140,00 = 130640,00 TL
Huzur hakkı aldığında 105800,00 TL
Net gelir elde etmektedir
Not: Huzur hakkı sonucu ödenecek vergi her ilgili ayı izleyen ayın 23 ünde Muhtasar Beyanname ile beyan edilip 26 sında ödenecektir Kar dağıtımı ile ilgili ortağın ödeyeceği vergi, izleyen yılın 26 Mart akşamına kadar Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edilip Mart ve Temmuz aylarının son gününde iki taksitte ödenecektir
Huzur hakkı ödemeleri şirketler için bir gider kalemiyken, kar dağıtımı gider olmamaktadır

Kaynak: wwwMuhasebeTRcom- Turgay Özen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir