Cagirdar Sistemi, (Farsça'da ;"arazi Memuru")

CAGİRDAR SİSTEMİ

Cagirdar sistemi,(Farsça'da "arazi memuru") Hindistan'ın İslam yönetimi altında olduğu dönemde,13yüzyıl başlarında geliştirilen ve bir arazinin gelirlerini toplama ve araziyi yönetme yetkisinin bir devlet memuruna verilmesine dayanan toprak kiralama biçimiSistem koşullu ve koşulsuz olmak üzere iki biçimde yürütülürdüKoşullu cagir verilen kişiden hükümdarlık için çarpışacak askerler toplama ya da besleme gibi belirli kamu hizmetleri istenirdiCagir genellikle yaşam boyu yönetmek üzere verilir ve cagirdar'ın ölümünde devlete geri dönerdicagirdar'ın mirasçısı belirli bir para ödeyerek kira hakkını uzatabilirdi

İlk kez Delhi sultanlarının uygulamaya başladığı cagirdar sistemi ,feodal bir nitelik taşıdığından ,zamanla yarı bağımsız beylerin doğmasına ve merkezi yönetiminin zayıflamasına yol açtıSultan Gıyaseddin Balaban'ın (hd1266-87) kapsamını daralttığı ve Sultan Alaeddin Halaci'nin (hd 1296-1316)ortadan kaldırdığı sistemFiruz Şah Tuğluk (hd 1351-88) döneminde yeniden canlandırıldıMemurlara aylık ödemeyi yeğ tutan ilk Babürlü hükümdarları sisteme son vermeye çalıştılarSonraki hükümdarların yeniden sisteme dönmeleri ,devletin zayıflamasında büyük rol oynadıArcot nevab'ı (mülki amir)Muhammed Ali,İngiliz Doğu Hindistan Kumpanyasına ,bugünkü Tamil Nadu eyaletinde Bengal Körfezi boyunca 190 kmiç kesimlere doğru 75 kmuzanan bir cagir verdiBu toprak parçası sonraları İngilizlere bağlı Madras eyaletinin çekirdeğini oluşturduİngilizler özellikle Maharashtra bölgesinde eski cagirdar mülklerini ailelerin özel mülkiyeti olarak kabul ettilerHindistan'ın bağımsızlığa kavuşmasından sonra,mülkü üzerinde oturmayanların topraklarını almaya yönelik yasal önlemler alındı

Kaynak;AnaBritannica cilt 7 sayfa 159 frmsinsinet için derlenmiştir