Mke Kurumunun Dünü, Bugünü Ve Yarını

Makina ve Kimya Endüstrisi (MKE) Kurumu; değişik unvan ve statüler altında 15 yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar inebilen tarihi bir geçmişe sahiptir Kurumun temelleri Fatih Sultan Mehmet’in top döküm tesislerini kurdurmasıyla atılmıştır İmparatorluğun çökmesi ile



İstanbul’dan kaçırılan bir kısım tezgâh, teçhizat, malzeme ve ustalarla, kurum; 1921 yılında Atatürk’ün direktifi ile Ankara’da “Askeri Fabrikalar Umum Müdürlüğü” olarak faaliyetine devam etmiştir 1950 yılında NATO’ya girişimiz ile birlikte “Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü” unvanını alan Kurum, faaliyetlerini halen bu unvan altında devam ettirmektedir



Kurumumuz, Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) her çeşit silah-mühimmat-roket–patlayıcı madde-harp araç ve gereç ihtiyacını karşılamak üzere görevlendirilmiştir Kurum, ana statüsünde tanımlanmış olan bu



görevinin yanında, ayrıca ülkemiz savunma sanayinde, yerli katkı payını artırmak ve TSK’nin ihtiyaçlarına yönelik yeni ürünleri üretmekle de kendini görevlendirmiştir Bu görevlerimizi, Ankara, Kırıkkale ve Çankırı illerine dağılmış 10 fabrika ve 2 işletme müdürlüğümüz ile yerine getirmekteyiz
YENİDEN YAPILANMA FAALİYETLERİMİZ:



Kurum, 01 Nisan 2003 tarihine kadar Anonim Şirket statüsünde, 12 bağlı ortaklığı ile faaliyet gösterirken bu tarihten itibaren bağlı ortaklık modeli terk edilerek fabrika modeline dönülmüştür Sonuçta 32 milyon TL/yıl tasarruf sağlanmıştır
Bu statü değişikliğine ilişkin yapılanma süreci sonrası ilgili bakanlığımız olan Milli Savunma Bakanlığı (MSB) koordinatörlüğünde;
MKE Kurumunun daha etkin, verimli ve çağdaş bir yapıda uluslararası pazarda rekabet üstünlüğü yakalayabilmek için 01 Nisan 2005 tarihinde başlatılan çalışmalarımız ana başlıklar altında şu şekilde sıralanabilir:



• Kurumun daha dinamik bir yapıya kavuşması için, reorganizasyon çalışması başlatılmış olup, bu kapsamda, bir kısım fabrikalar birleştirilmiştir Genel müdürlükte reorganizasyon çalışmaları tamamlanmıştır
• ARGE teşkilatı ve çalışma sistemi yeniden yapılandırılmıştır
• Personel temini ve yetiştirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir
• Atıl tesis ve hatların ekonomiye kazandırılması için başlatılan çalışmalar tamamlanmıştır
• Rasyonel bir yatırım ve modernizasyon eylem planı hazırlanmış ve uygulamaya konulmuştur
• Pazarlama, tanıtım ve ihracata önem verilmiştir
• Savunma sanayi gibi çok özellikli bir sektörde faaliyet gösteren MKE Kurumunu geleceğe taşıyacak, ticari sınırlamaların dışına çıkartacak bir yasa taslağı hazırlanarak MSB’ye gönderilmiştir Taslağa MSB tarafından son şeklinin verilmesi beklenmektedir



Bu çalışmalarımız sürekli gelişim ve değişim hedefi ile toplam kalite yönetimi anlayışı çerçevesinde devam etmektedir
Yeniden yapılanma ile birlikte kurumu ileriye taşıyacak ana strateji şu şekilde belirlenmiştir:
• Askeri, stratejik öneme sahip tesis ve hatlar modernize edilerek, elde tutulacaktır
• Modernize edilecek askeri maksatlı üretim yapılan hatlarda, mevcut imkan ve kabiliyetler ölçüsünde ve boş işçilik ve kapasite oluştuğu takdirde, ülke ekonomisine azami katkı sağlamak maksadı ile sivil ürünler de üretilebilecektir
• Özel sektörce üretilebilen hiçbir alana yatırım yapılmayacak, rekabet etme şansı bulunmayan sivil ürünlerden, tümüyle vazgeçilecektir
• ARGE ve ÜRGE faaliyetleri yeniden yapılandırılarak, etkinlikleri ve verimlilikleri yükseltilecek, böylece ürün çeşitliliği artırılacaktır
• Emek yoğun çalışma terk edilerek, teknoloji yoğun çalışma şartları oluşturulacaktır



• Üretimlerimizde kurum içi entegrasyon mümkün olduğunca terk edilmiş, ”Her şeyi kendin yap” düşüncesi yerine “Ülke sanayinin imkan ve yeteneklerinin sonuna kadar kullanılması”, düşüncesi uygulamaya konulmuştur Bu kapsamda üretimlerimizde halen % 40 seviyesinde olan alt yüklenici (out sourcing) kullanma oranının %70’lere ulaşması hedeflenmiştir
• Tüm bu faaliyetleri planlamak ve kontrol etmek maksadı ile bilişim sistemlerinden azami ölçüde faydalanılacaktır
• Tüm bu faaliyetleri desteklemek maksadı ile çıkarılacak bir yasa ile devletin denetim ve koruması altında, ancak özel sektörün dinamikliği ve esnekliğinde pazar ekonomisine uygun çağdaş bir modele göre çalışma imkânı sağlanacaktır

ÜRETİMLERİMİZ :


MKE Kurumu, kamuoyunda TSK’nin, silah-mühimmat gibi askeri ihtiyaçlarını karşılayan bir kuruluş olarak tanınmasına rağmen, bilhassa, ülkemizin sanayileşme çabasının içinde geniş katkıları ile sivil sektöre yönelik; kimyasal ve patlayıcı maddeler, malzeme ve makine üretimlerindeki ilkleri, halen bilinmemektedir Örneğin ilk demiryolu rayı haddeleme, ilk sac mamulleri ve pirinç malzeme, takım tezgahları, vasıflı çelik haddehanesi, pik ve sfero dökümhanesi, elektrik sayaçları, zirai mücadele aletleri, tekstil makineleri, dişli ve dişli kutusu imal tesisleri, çelik çekme boru, pil imalatları da bu ilkler arasındadır Ayrıca, 1940’lı yıllarda, MKE-UĞUR-44 tipi ilk Türk Eğitim Uçağı üretilmiştir





Yapılan bu öncü çalışmalarda ülkemiz ihtiyacı olan teknik ve idari kalifiye personelin birçoğu, MKE Kurumu çatısı altında yetişmiş ve bu personelin bilhassa özel sektörün gelişiminde büyük katkıları olmuştur



Bu bakımdan özel imalat sektörüne nitelikli insan yetiştiren bir okul ve bu sektördeki ekol özelliğini halen sürdürmektedir
MKE Kurumu, cumhuriyet dönemi Türk sanayisinin gelişiminde en önemli lokomotif güçlerden biri olup halen hafif silah mühimmatı, sivil tip gaz maskesi ve süzgeci, sivil maksatlı patlatma kapsülleri, pirinç ve çelik malzeme, dinamit, anfo gibi sivil sektöre yönelik ürünlerin üretimini, mevcut imkânları ve kapasitesi ile sürdürmektedir
Kurumumuz;



• Mühimmat,
• Silah,
• Roket,
• Patlayıcı Maddeler ve Kimyasallar
olmak üzere dört gruptan oluşan 1000’i aşkın çeşitte savunma sanayi ürünü üretme imkan ve kabiliyetine sahiptir
Kurum yeni üretim stratejisi çerçevesinde kendi içerisinde küçülürken ülke sanayisi ile entegre olarak büyümeyi hedeflemektedir Bu kapsamda 2005’de 150 olan alt yüklenici sayımız, 2010’da 815’e yükselmiştir Böylece ürünün stratejik parçalarının üretimi, teknolojik bilgi ve son montaj imkanları elde tutulup geriye kalan mekanik üretim, imkanlar dahilinde yan sanayiye yaptırılmaktadır



MKE Kurumu, savunma sanayine yönelik yatırımlarını TSK’nin ihtiyaçları paralelinde ve ülkemizin savunma sanayini millileştirme duygusundan hareketle sürdürmektedir
Bu çerçevede, savunma sanayinde, gerek yeni ürünlere yönelik, gerekse modernizasyon projeleri ile büyük bir yatırım hamlesine girilmiştir Bu yatırımların büyük bir kısmı 2003 ve 2006 yıllarında işletmeye alınmış, 2007 yılında ise başlatılan proje yatırımlarının tamamı bitmiştir Bu arada, TSK ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik yeni proje çalışmalarımız da devam etmektedir



KALİTE ÇALIŞMALARIMIZ :
Kurumumuz fabrikaları, 1990 yılından bu yana;
• NATO kalite güvence standartlari olan AQAP-2120,
• NATO Endüstriyel Kalite Güvence Belgesi
• Tesis Güvenlik Belgesine sahiptir
Ayrıca, Kurumumuz genel müdürlüğü ile fabrikalarımızın ISO 9001:2000 kalite belgesi bulunmaktadır



ARGE FAALİYETLERİMIZ :
ARGE faaliyetlerine büyük önem verilerek genel müdürlükte, mühimmat, silah ve barutsan roket ve patlayıcı fabrikalarında etkin ARGE birimleri oluşturulmuş, 2005’de 98 olan ARGE personel sayımız 2009’da 179’a çıkarılmıştır
ODTÜ Teknokent’de büro açılarak ODTÜ, İTÜ, Boğaziçi, Bilkent, Ankara, Kırıkkale,



Yüzüncü Yıl, Karadeniz Teknik, Atatürk Üniversiteleri ile ARGE çalışmaları yapmak üzere protokol imzalanmıştır Halen Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından desteklenen 11 SANTEZ projesi, bu üniversiteler ile birlikte yürütülmektedir



Bugüne kadar, 200’ü aşkın ARGE projesi tamamlanmıştır Bu projelerden büyük bir bölümü TSK envanterine girmiş olup, seri üretimi devam etmektedir
Halen tamamen milli ve özgün proje olarak;
- Ana Muharebe Tankı,
- Piyade Tüfeği,
- Makineli Tüfek,
- Bombaatar,
- 155 mm Uzun Menzilli Mühimmat,



- 105 mm Havadan Taşınabilir Obüs,
- Chaff-Flare
projeleri başta olmak üzere toplam 122 adet ARGE projesi üzerinde çalişmalar yürütülmektedir bu projelerin yıllara sari toplam bütçesi 2009 yılı sonu itibari ile 245 milyon TL olup bu toplam bütçenin % 85’i Kurum dışı kuruluşlarca desteklenmektedir



Ayrıca, NATO Endüstri Danışma Grubu-NİAG Türk delegasyonu başkanlığını yürüten Kurumumuzca, son 5 yıl içinde yaptığımız aktif çalışmalar sonucu ilk defa ülke çapında NİAG proje çalışmalarında 34 uzman personel ile 9 adet proje takip edilmektedir
MKE Kurumunun hali hazırda yatırımı tamamlanan, devam eden, yeni başlayan ve planlanan projelerinin toplam değeri, 2 milyar 45 milyon TL’dir
PERSONELİMİZ :

2006–2009 döneminde Kurumdan emeklilik ve diğer nedenlerle 1568 kişi ayrılmış, buna karşılık 823 kişi
işe alınmıştırHalen 3296’sı işçi, 572’si mühendis olmak üzere toplam 5780 personel ile faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz





SERMAYEMİZ :



Kurum sermayesi 600 milyon TL’dir
SATIŞLARIMIZ :
Kurumumuz satışları;
• 2007 yılında, 513,5 milyon TL,
• 2008 yılında, 560 milyon TL,
• 2009 sonu itibarı ile de 570,5 milyon TL olarak gerçekleşmiştir
FAALİYET SONUÇLARI:
Kurum; alınan tedbirlerle üretimlerindeki yüksek verimliliğin ve satışlarındaki artışın sonucunda son üç yılda Türkiye’deki 500 şirket içinde ilk 100’e girmiş olup 2009 yılı sonuçları ile de 87 sırada yer almıştır
Kurum son 5 yıla bakıldığında;








• 2005 yılında 456063907 TL satışa karşılık, 107317381 TL Faaliyet Kârı,
• 2006 yılında 399951208 TL satışa karşılık, 65558430 TL Faaliyet Kârı,
• 2007 yılında 513515103 TL satışa karşılık, 89465779 TL Faaliyet Kârı,
• 2008 yılında 560035509 TL satışa karşılık, 111125763 TL Faaliyet Kârı,
• 2009 yılında ise 570,5 milyon TL satışa karşılık, 106 milyon TL Faaliyet Kârı ve 21 milyon TL Dönem Kârı
elde etmiştir



İHRACATIMIZ :
Ortalama 4 milyon $ seviyesinde olan ihracatımız geçen yıl 34 milyon $ seviyesine ulaşmıştır 2010 yılında ise bugüne kadar, imzalanan sözleşmeler ile birlikte ihracat bağlantılarımız toplam 258,8 milyon $’a ulaşmıştır



BORÇLARIMIZ :
MKE Kurumunun vergi daireleri, sosyal güvenlik kurumu dahil hiçbir kuruluş ve bankaya borcu bulunmamaktadır
TEMEL İLKELERİMİZ :

Kurum ilke olarak;
• Etkin, dinamik, şeffaf ve hesap verebilir bir yönetim anlayışına sahip,
• İnsan odaklı,
• İşçi sağlığı ve iş güvenliğini önemseyen,
• Eğitimi sürekli kılan,
• Ülke sanayisi ile entegre,
• Gizlilik ilkesine uyan,
• Çözüm üreten,
• Müşteri odaklı,
• Çevreye duyarlı,
• İşbirliğine açık,
• Sürekli yeniliğin peşinde,
• Kaliteden ödün vermeyen
bir kuruluş olmayı benimsemiştir



MİSYONUMUZ :

Türk Silahlı Kuvvetlerinin ve güvenlik güçlerinin silah ve mühimmat ihtiyaçlarını azami yerli katkı ile düşük maliyetli ve kaliteli ürünlerle karşılamaktır

VİZYONUMUZ :
Silah ve mühimmat alanında teknoloji ve özgün ürün üreten, dünya pazarında da tanınan ve aranan bir kuruluş olmaktır
MKE Kurumu, önümüzdeki dönemlerde de ülkemiz sanayine, ekonomisine ve milli güvenliğine daha çok katkı sağlamayı, belirlenen hedef ve vizyona en kısa zamanda ulaşmayı hedeflemektedir