12-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Üretim Teorisi
ÜRETİM TEORİSİ
Üretimin gerçekleştirilebilmesi için gerekli gerekli girdiler ile elde edilen ürünler arasındaki teknik ve fiziki ilişkiler üretim teknolojisi kapsamında ele alınmaktadır
A Üretim fonksiyonu:kullanılan üretim faktörleri miktarları ile elde edilen ürün miktarları arasındaki ilişkinin matematiksel bir gösterimidir
A 1 Doğrusal-homojen üretim fonksiyonları: Üretimde kullanılan girdi miktarları,girdiler arasındaki birleşim oranı değiştirilmeden 4-5-6 kat arttırıldığında üründeki artış koşut etkileşimle4-5-6 kat oluyorsa buna doğrusal-homojen üretim fonksiyonları denir bu tip fonksiyonlarda kullanılan girdilerin arttırılan miktarları ile bu artışa bağlı olarak üründe ortaya çıkan artış etkileşimi aynı olduğundan üründe “ölçeğe göre sabit getiri” kavramı ortaya çıkmaktadır
A 2 Doğrusal olmayan homojen üretim fonksiyonları: Üretimde kullanılan girdi miktarları girdiler arasındaki birleşim oranı değiştirilmeden 4-5-6 kat arttırıldığında üründe 4,5-5,75-7 kat artış gözleniyorsa “ölçeğe göre artan getiri” kavramı ortaya çıkar Girdiler arasındaki birleşim oranı değiştirilmeden üretimde kullanılan girdiler 4-5-6 kat arttırıldığında ürün 2,5-4,25-5 kat artıyorsa bu durumda “ölçeğe göre azalan getiri” kavramı söz konusu olmaktadır
A 3 Homojen olmayan üretim fonksiyonları: Üretim için gerekli olan girdi miktarları düzenli bir artış gösterirken(3-4 kat artış)ürün miktarında düzensiz bir artış meydana geliyorsa homojen olmayan bir üretim fonksiyonu söz konusudur
B Azalan Verimler Yasası
*Toplam ürün: Belirli bir dönemde diğer gidiler sabit tutulurken girdilerden birinin arttırılması durumunda ortaya çıkan ürün artışlarının toplamına denir
*Ortalama ürün: Her bir birim girdinin ortalama olarak ne miktar ürün artışına neden olduğunu gösterir yani;değişken,girdi başına düşen üretim miktarıdır
*Marjinal ürün: Her ilave bir birim girdinin sağladığı üretim artışıdır
-Azalan Verim Yasası: Üretim periyodu süresince girdilerden biri değişken diğerleri belirli bir düzeyde sabit tutulduğunda değişken olan girdi birimi arttırıldığında, toplam ürün başlangıçta artan oranlarda artış,izleyen aşamada azalan oranlarda artış göstermektedir Arttırılan bir girdi ile bir noktada üretimde artış meydana gelmez ki;bu noktaya “doyum noktası” denir Bu bağlamda üretim miktarında üç aşama göze çarpmaktadır;*artan verimlilik *azalan verimlilik *stabilite yada negatif verimlilik
-“Üretim sürecinde girdi arttırılarak nereye dek müdahale edilir?” :*marjinal ürün eğrisinin sıfır olduğu noktada toplam üretim miktarı maksimum düzeydedir *marjinal ürün eğrisi ortalama ürün eğrisini ortalama ürün miktarının en yüksek olduğu noktada kesmektedir *marjinal ürün eğrisi sıfırın altına düştüğünde toplam üretim miktarı da azalmaktadır
C Üretim maliyetleri: Ekonomik anlamda maliyet;bir birim mal veya hizmet üretiminde kullanılan her türlü girdi için yapılan harcamaların toplamıdır
C 1 Sabit harcamalar: Üretim miktarına bağlı olarak değişmeyen giderlerdir
C 2 Değişken harcamalar: Üretim miktarına bağlı olarak değişen giderlerdir yani;üretim yoksa değişken gider de yoktur,üretim kapasitesi arttırılacaksa,artan değişken gider söz konusu olmaktadır
C 3 Toplam maliyet,ortalama maliyet: Belirli bir üretim periyodunda, üretimin gerçekleşebilmesi için yapılan sabit ve değişken giderler toplamı, toplam harcamaları verir
C 4 Marjinal maliyet: Üretimde ortaya çıkan bir birimlik artışın toplam harcamalarda ne kadar bir artış yaratacağını ortaya koymaktadır
|
|
|