Kayaçlar - Granit Nedir?

Granit
Derinlerde meydana gelen magmatik (plutonik) kayaçların en yaygını

Çoğunlukla pembe ya da gri gibi açık renkli olup potasyum feldispat (%60 kadar) ve kuvarstan (%30 kadar) oluşur Bileşiminde genellikle mika ve hornblent bulunur Kristalleri birbirinin içine girmiş hâldedir Yavaş soğuma sonucu oluştuğu için iri ya da orta büyüklükte tanelidir İnce taneli granit, tuz-biber karışımını andırır Feldispattan dolayı rengi kırmızı da olabilir Granit, sert ve dayanıklı olduğundan yapım işlerinde kullanılır Bazı granitler başkalaşmış kayaç da olabilir

Granit, sert, kristal yapılı minerallerden meydana gelen taneli görünüşlü magmatik derinlik kültesi Plüton içindeki taneler çoğunlukla gözle görülebilir büyüklüktedir Esas mineralleri feldspatın ortoklas cinsi ile az miktarda plajioklas ve kuvarstır Ayrıca mika, hornblend, piroksen ve ikinci gruba giren turmalin, apatit, zirkon, grena, manyetit gibi mineraller de bulunabilir

Granitlerin renkleri, genellikle açık olmakla birlikte, içindeki feldspatların ve diğer minerallerin cins ve miktarına göre gri, pembe,turucu olabilir
Granitler, yeryüzünde çok yaygın olarak bulunurlar Çeşitli yer kabuğu modellerinde görünür Yeryüzünün temelini teşekkül ettirdiği kabul edilmektedir Doğada dayk, silis ve batolitler halinde bulunabilir

Yollarda parke ve bordür taşı, yapılarda yapı taşı olarak çok eskiden beri bol miktarda kullanılmaktadır Aşınmaya, basınca, darbeye karşı dayanıklı, güzel renkli ve iyi cila kabul eder Atmosfer tesirlerine ve ayrışmaya karşı direnci yüksektir Günümüzde daha çok parke ve bordür taşı ve bazı büyük yapılarda kaplama taşı olarak kullanılmaktadır

Granit, yeriçinde 400 santigrat derece civarında bir ısıya sahip olup, soğuması birkaç bin yıl gibi çok uzun bir zamanı kapsar Bu ısı aynı zamanda jeotermal suların da kaynağıdır Yeriçine süzülen suların, granitlerin çatlakları arasındaki hareketi, hem granitin yüksek ısısı ile su sıcaklığını arttırır hem de çözünebilir haldeki mineraller suyun bünyesine dahil olur Jeotermal suların oluşumu bu şekilde gerçekleşir

Bileşimi ve bulunuşu

Granitlerde kuvars, genellikle hacmen % 20'nin üzerindedir Derinlik külteleri arasında hacmen % 40'tan fazla kuvars ihtiva eden türe rastlanmaz Kuvars ve ağır silikatlar bakımından zengin olan kayaçlar gabro sınıfına girer Esas bileşeni olan feldspat plajioklas ve ortoklas (alkali feldspat) halinde olması mümkündür Birinin diğerine oranı genellikle ikiden azdır Granitlerde bulunan ikinci ana mineraller muskovit, biyotit, amfibol, piroksen veya nadiren fayalit (demirli olivin) olarak sıralanabilir Genellikle bunlardan iki veya üçü bir arada bulunurÇeşitli sınıflamalarda koyu renkli minerallerin oranı farklı olmakla birlikte hacmen % 20'den fazla koyu renkli mineral ihtiva eden taşlara genellikle granit adı verilmemektedir

Oluşum Teorileri

Başlıca iki zıt görüş vardır;

• Mağmatik: Granitlerin, ana sıvının veya sıvı kristalin, kristalleşmesi sonucu oluştuğunu kabul eder
• Transformist: Granitlerin mağma olmaksızın meydana geldiğini ileri sürer Granitlerin tortul kültelerin çoğunlukla katı halde metamorfizma sonucu ortaya çıktığı görüşündedir