![]() |
Madencilik Terimleri Sözlüğü - T |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Madencilik Terimleri Sözlüğü - TTABAKA, 1) Genellikle sedimanter olarak teşekkül etmiş, düzlem şeklinde uzanımı kalınlığına göre çok fazla olan kayaç, kömür veya cevher yatağı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TABAKA DOĞRULTUSU, Tabaka yatımına dik olan doğrultu ![]() ![]() TABAKA DÜZLEMİ, ?> Tabaka ![]() TABAKA İSTİKAMETİ, ?> İstikamet ![]() TABAKA SERİSİ, ?> Tabaka ![]() TABAKALAŞMA DÜZLEMİ, Sediman kayaçları yataklara veya katmanlara ayıran süreksizlik düzlemi ![]() ![]() TABAN, Maden ocağı içerisinde açılan boşlukların altındaki yatay veya eğimli olabilen ayırım düzlemi (galeri tabanı) ![]() ![]() ![]() ![]() TABAN TAKOZU, Taban yastığı ![]() ![]() ![]() TABAN YOLU YÜKLEME YERİ, Ayakta üretilen kömürün, alt taban yolunda ocak arabalarına yüklendiği yer ![]() ![]() ![]() TABANCA, ?> Martoperforatör ![]() ![]() TABANCI, Ayak alt ve üst yolları olan tabanları süren (açan) işçi ![]() TABANCI EKİBİ, Taban yollarının sürülmesinde çalışan işçilerin tümü ![]() ![]() TABANCI USTASI, ?> Tabancı ekibi ![]() TABANCI YEDEĞİ, ?> Tabancı ekibi ![]() TABAN FIRÇASI, ?> Fırça vurmak ![]() TABAN KABARMASI, Arazi tazyiği veya galerinin kestiği killi tabakaların su etkisi ile plastik hale gelip galerinin tabanında yükselmesi ![]() ![]() TABAN KALKERİ, Maden ihtiva eden formasyonların altında bulunabilen ve madenin devam etmediği hakkında kesin bilgi veren kayaç ![]() TABAN KILAVUZU, ?> Kılavuz ![]() TABAN KONGLOMERASI, 1) Aşınma etkisi ile girintili ve çıkıntılı olan diskordans düzlemi üzerine eski teşekkül etmiş tabakalardan kopan yuvarlak veya köşeli çakılların yığılımından meydana gelen ve yeni tabakalaşmanın tabanını teşkil eden konglomera ![]() ![]() TABAN LAĞIMI, ?> Kılavuz ![]() ![]() TABAN SÜRMEK, Damarda istikamet boyunca tavan veya tabanı veya hem tavan ve hem de tabanı keserek yapılan taban yolu ilerlemesi (galeri açma) ![]() TABAN TAŞI, 1) Damarın tabanını teşkil eden kayaç ![]() ![]() TABAN-TAVAN GALERİLERİ, Maden yataklarında işletme metodunu uygulamak, üretim yerinde ulaşım, havalandırma ve nakliyatı sağlamak için damar istikametinde damar tabanını (tavanını) takip ederek sürülen galeriler ![]() ![]() ![]() TABAN YOLU, Ayağın dibinde veya başında damar kalınlığına göre damarın taban veya tavan taşını takiben veya damarın taban ve tavan taşlarını keserek sürülen yatay galeri ![]() TABİİ HAVALANDIRMA, ?>Havalandır-ma, Doğal havalandırma ![]() TABİİ VANTİLASYON, ?> Tabii havalan-dırma ![]() ![]() TABLA TEKTONİĞİ, ?> Plaka tektoniği ![]() TAHKİMAT, 1) Maden ocağını teşkil eden galeri, kuyu ve üretim yerlerini mal ve can emniyeti bakımından çalışılabilinir duruma sokmak ve çalışılabilir durumda tutmak için yerine göre ağaç, demir ve beton kullanılarak yapılan takviye ![]() ![]() ![]() TAHKİMAT LAMASI, ?> Bağlantı pabucu ![]() TAHKİMATLI AYAK İŞLETME METODU, Maden yatağının şekli, büyüklüğü, tipi ve örtü tabakası ile yan kayaçların karakteri ve madenin ekonomik işletilmesi vb ![]() ![]() ![]() ![]() TAHKİMAT MALZEMESİ ZAYİATI, Özellikle ayaklarda olmak üzere, yerleştirme sırasında bozulan veya göçükte kaldığı için kurtarılamayan tahkimat malzemesi ![]() TAHKİMAT MUKAVEMETİ, Tek maden direği veya tahkimat ünitesinin kilonewton/m2 olarak taşıyabileceği azami tavan yükü ![]() TAHKİMAT RANDIMANI, Uzun ayak işletme metodunda, bir işçinin bir vardiyada yaptığı tavan tahkimatı ile emniyete aldığı tavanın, metrekare olarak ifadesi ![]() TAHKİMAT TAKVİYESİ, Galerilerde yapılmış bağların tavan ve yan basınçlara karşı bir set hâlinde karşı koymalarını sağlamak, alına yakın bağların ateşlemelerde deforme olmalarını veya devrilmelerini önlemek için boyundurukların veya yan direklerin, galeri istikametinde yerleştirilen kiriş şeklindeki direk veya profil demirleri ile takviyesi ![]() ![]() ![]() TAHKİMAT YOĞUNLUĞU, Münferit direk veya yürüyen tahkimat kullanılacak ayaklarda 1 m2?lik tavan alanının tutulması için yerleştirilen direk veya yürüyen tahkimat sayısı ![]() ![]() ![]() TAHLİSİYE, 1) Kurtarma ![]() ![]() ![]() TAHLİSİYE ARABASI, ?> Tahlisiye ![]() TAHLİSİYE CİHAZI, Tahlisiyecinin kurtarma çalışmaları sırasında; dışarıdaki havayla solunum irtibatı olmadan 2, 4, 5 veya 7 saate kadar teneffüs edebilmesini sağlayabilecek şekilde içinde yüksek tazyikli oksijen tüpü, alkalipatron ve sun?i ciğer bulunan 16,5-18 kg ağırlığında kurtarma cihazı ![]() ![]() TAHLİSİYE İSTASYONU, Maden ocakların-da meydana gelebilecek yangın, infilak vb ![]() ![]() TAHLİSİYECİ İŞARETLERİ, Tahlisiye-cilerin tahkikat ve kurtarma ameliyelerinde kullandıkları çeşitli darbe hareketleriyle verdikleri sesli veya ışıklı sinyaller ![]() ![]() 1 ![]() ![]() 2 ![]() 3 ![]() 2+2 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() 1+2 ![]() ![]() TAHLİSİYE TAKIMI, Sondaj kuyularında arızaya uğrayan sondaj takımlarının kurtarılma-sına yarayan özel teçhizat ![]() TAHMİL-TAHLİYE, Yükleme-boşaltma ![]() TAHMİNİ MÜMKÜN REZERV, Maden arama çalışmaları ancak münferit noktalara inhisar eden, cevher kalitesi hakkında bilgilerle belirli numunelere dayanan, detay jeolojik ve metalojenik haritalarla cevherleşme uzantısı ve tekrarlanma ihtimalleri ortaya konmuş olan, emniyetli jeofizik endikasyonlar veya jeoşimik verilerle cevherleşmenin mümkün görülerek hesaplandığı rezerv sınıfı ![]() TAHNİT, Çürümeye karşı korumak için maden direklerine ilaç emdirilmesi ![]() TAKADDÜM HAKKI, Maden hakkı için ilk müracaat edene tanınan öncelik ![]() TAKE, Kafeslerin kuyu ağzında veya kuyu dibinde salınım yapmadan kafes tabanındaki rayın demiryolundaki ray hizasında durmasını sağlayan ve kafesin yükünü almaya yarayan mekanizma ![]() ![]() TAKOMETRE, 1) Optik yöntemle uzaklık ve yükseklik farkları ile düşey ve yatay açıların ölçümünde kullanılan teodolit ![]() ![]() ![]() ![]() TAKIM , 1) Kırmak, delmek, kesmek, ezmek, aşındırmak, parçalamak gibi cisimlerin yalnız mukavemetini yenmekle mihaniki bir iş gören ; kaldırmak, yükseltmek gibi mukavemetini yenmekte insan gücünün verimini arttıran yahut sadece adele kuvvetinin belirli bir noktaya veya alana teksif veya belirli bir yöne tesir ettirilmesini sağlamak hususunda el ve parmakların devamı hizmetini görerek bunların görevini tamamlayan fakat, makinalarda olduğu gibi ayrı ayrı görevleri olan birden çok parçalarla yardımcı organlardan müteşekkil bulunmayan basit seyyar araçlar ![]() ![]() TAKIM DİZİSİ, Sondajda delme ameliyesini gerçekleştiren, matkaptan su başlığına kadar sıralanmış portkron, karotiyer, karotiyer başlığı, ağırlık tijleri, normal tijler, manşonlar, redüksiyonlar ve su başlığının meydana getirdiği dizi ![]() TAKIM KOPMASI, Aşırı dönme momenti, imalat hatası, malzeme yorulması, aşırı çekme vb ![]() ![]() TAKIM SIKIŞMASI, Kuyu cidarının göçmesi veya çamur özelliğinin bozulması sonucu askıda bulunan kırıntıların takım etrafında çökelmesi veya pompaj yetersizliği sebebiyle takım dizisinin kuyuda döndürelemez ve vinçle yukarı çekilemez duruma gelmesi ![]() TAKİLİT, Bazaltik bileşimde genç volkanik cam ![]() TAKLAMA, Birbirine karşı sürülen iki galeri birbirine yaklaştığı zaman yakınlığı ve istikameti kontrol bakımından kazma küpüsü veya tokmak vurmak suretiyle yapılan işaretleşme ![]() TAKOZ, 1) Vinçlerde fren mekanizmasında sürtünmeyi sağlayan ağaç, fiber, vb ![]() ![]() ![]() ![]() TAKSİR, Maden ruhsat sahası alalarının maden yasasına göre küçültülmesi ![]() TAKVİYELİ PORTKRON, ?> Portkron ![]() TALAŞ, Testere ile biçilen ya da rende, törpü, matkap, torna, planya gibi iş tezgahlarında işlenen bir şeyden dökülen kırıntılar ![]() TALİ HAVALANDIRMA, 1) Kapalı işlet-mede ana havalandırma şebekesi dışında kalan yani normal havalandırmanın ulaşamadığı galeri, kuyu, lağım vb ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TALİ (ARA) KATLI AYAK İŞLETME METODU, Meyli 50½?den az olmayan hem madeni hem de taban ve tavanı sağlam, kalınlığı 15 m?ye kadar olan damarda, evvela damar içinde 60-70 m dik mesafeli ana nakliye galerileri sürüp bu galerileri damar boyunca 100 m aralıkları olan kelebelerle birleştirdikten sonra 100x75 m boyutundaki blok, ana galerilere paralel 5-10 m aralıklarla tali etajlara ayrıldıktan, taban galerisi ile ilk tali etaj arası da 15?er m aralıkla yapılan istihsal bürleri tamamlanıp üst kısmı huni haline getirildikten sonra tali galerilerin içinde yelpaze şeklinde lağım delikleri delip ateşleme yapmak suretiyle kazılan cevherin gravite ile bürlere inmesi esasına dayanan tahkimatsız işletme metodu ![]() ![]() ![]() ![]() TALİ KATLI TOPUKLU AYAK İŞLETME METODU, ?> Tali (ara) katlı ayak işletme metodu ![]() TALİ PERVANE, Ocaklarda ana havalandırma vantilatörüyle sağlanan hava akımı ile havalandırılması yapılamayan çalışma yerlerinin havalandırılması için kullanılan ikinci derece vantilatör ![]() ![]() ![]() TALİ VANTİLATÖR, Ana havalandırma şebekesi ile havalandırılamayan tali yerlerin cebri havalandırılmasında, basınç elde etmek amacıyla emici, veya üfleyici olarak kullanılan, elektrik veya basınçlı hava ile çalıştırılabilen yardımcı vantilatör ![]() ![]() ![]() TALK, Kimyasal formülü 3MgO ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ticari talklar saf veya içinde aynı parajenezde oluşan, kalsit, dolomit, kuvars, serpantin, magnetit, manyezit, klorit, tremolit, antrofillit veya krizotil bulunabilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 200 mesh ve daha ince (-5 mikron maksimum) tane büyüklükleri arasında geniş bir talep ve kullanma alanı vardır ![]() Talkın kullanılışında gözönüne alınan özellikleri, yumuşaklığı, pürüzsüz oluşu, rengi, parlaklığı, yüksek kayganlık özelliği, rutubet içeriği, düşük oranda yağ emme özelliği, kimyasal etkinliği, erime noktası, düşük elektrik iletkenliği, yüksek dielektrik mukavemeti ve yüksek termal iletkenliğidir ![]() Talkın en önemli kullanım alanları, yukarıda sayılanların yanısıra çatı mâlzemesi, haşerelere karşı, lastik sanayii, plastik sanayii, kâğıt imâli, kozmetik ve ilaç sanayii, otomativ, cilâ, mürekkep ve filtre imâli alanlarıdır ![]() TAM ANALİZ, 1) Bir parti veya yığından alınan kömür numunesinde serbest rutubet, bünye rutubeti, alt ısı değeri, kül oranı, uçucu madde oranı ve sabit karbon oranı tayinlerinin yapılması ![]() ![]() TAM BLOK ÇALIŞMA YÖNTEMİ, Döner kepçeli kazıcının, örtükazı veya kömür dilimi içinde çalışması ![]() ![]() TAMBUR, 1) İçi boş silindir ![]() ![]() TAMBUR DEĞİRMEN, İçi boş silindirik değirmen ![]() ![]() ![]() TAMBUR FİLTRE, 1) Tekne şeklindeki hazneye gelen şlamda bulunan sıvının dönen silindir şeklirdeki düzen vasıtasıyla emilmesi suretiyle, dış yüzeyine katı maddelerin yapışması ve sonra bunun üflenerek ve sıyrılarak alınması prensibi ile çalışan cihaz ![]() TAMBURLU KESİCİ, 1) Ayak zincirli konveyör üzerinde hareket ederek üzerinde kesici dişleri bulunan tek veya çift tamburun döndürülmesi suretiyle madeni kesip zincirli konveyörün üzerine aktaran mekanizasyon aracı ![]() ![]() ![]() TAM DOLGU, ?> Ramble ![]() TAMİR , Onarma, onarım, herhangi bir kıymet biriminde oluşmuş aşınma, bozulma, eskime ve çürümelerin giderilmesi ve birimin eski haline getirilmesi için yapılan işler ![]() Yeraltı işletmelerinde kırılan veya bozulan tahkimatın değiştirilmesi olayı ![]() ![]() ![]() TAMİRCİ, Yeraltı işletmelerinde bozuk bağları değiştiren usta ![]() TAMİRCİ EKİBİ, Yeraltı işletmelerinde bozulan tahkimatı tamir etmek için genellikle bir tamirci ustası ve bir yardımcı işçiden ibaret ekip ![]() TAM MEKANİZE AYAK, ?> Alın mekanizasyonu ![]() ![]() ![]() TAM NUMUNE, Sondaj çalışmalarında planlı bir şekilde ve muntazaman her derinlikte alınan numune ![]() ![]() TAMANO BAKIR FLAŞ İZABE YÖNTEMİ, Bakır izabesi için geliştirilmiş ve ?> Flaş ergitme yöntemini esas alan pirometalurjik prensiplere dayanan yöntem ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TAMPONLU GALVANOPLASTİ, Üzeri bir fırça, bir sünger veya elektrolit soğuran bir cisimle çevrili anodun, işlem sırasında, katot yüzeyi üzerinde yer değiştirdiği ?> Galvanoplasti ![]() TANDEM ARABA ÇEKİCİSİ, Tumba mahallinde kurulan ve ocak arabasını otomatik olarak çekebilen düzen ![]() ![]() ![]() ![]() TANE BÜYÜKLÜĞÜNE GÖRE TASNİF, ?> Klasifikatör, Boyutuna göre ayırma ![]() TAPA, 1) Lağım deliklerinin patlayıcı madde ve sıkılama çamuru doldurularak sıkılanmasında kullanılan sopa ![]() ![]() ![]() ![]() TAP ETMEK, Bakır işletmeciliğinde; mat veya cürufun cidardaki bir delikten dışarı alınması ![]() TARAK, Mermer işletmeciliğinde kullanılan, ucu dişli ?> Kalem ![]() TARAK DUBASI, ?> Tarak Gemisi ![]() TARAK GEMİSİ (TARAK DUBASI), Sualtı kazılarında kullanılan büyük yüzer aygıt ![]() ![]() Tarak dubaları mekanik ve hidrolik dubalar olarak başlıca iki sınıfa ayrılır ![]() ![]() ![]() ![]() Kepçeli tarak dubası temel olarak bir mavnaya yerleştirilmiş bir sualtı ekskavatörüdür ![]() ![]() Kapma kepçeli (klemşel) tarak dubalarının kepçesi, birbirine mafsallanmış taraklı iki çeneden oluşan bir kova biçimindedir ![]() Kova esnek tel halatların yardımıyla dibe daldırılır, çeneler kapatılır ve kepçe yukarı çekilir ![]() ![]() Kovalı tarak dubaları ise, kesintisiz bir zincir biçiminde yerleştirilmiş ve ayarlanabilir bir kolun çevresinde dönen kovalardan yararlanılarak su dibindeki malzemeyi kazarak dubaya veya mavnaya çıkarır ve getirdiği malzemeyi burada boşaltarak dibe doğru iner ![]() Skreyper ya da dreglayn olarak da adlandırılan çekme kepçeli tarak dubalarında, vinç kolunun ucunda kablolarla denetlenen kova, zemini sıyırarak tarar ![]() Hidrolik tarak dubalarında ise, merkezkaç (santrifüj) pompalardan (tulumbalardan) yararlanılır ![]() ![]() Tarak dubalarında yukarı çıkarılan malzeme sahile taşınacaksa önce mavnaya aktarılır oradan da borular yardımı ile kıyıya atık yerine veya zenginleştirme tesisine gönderilir ![]() ![]() ![]() TARAKLI, 1) Mermer işletmeciliğinde taşların imalâttaki yerinde görünen yüzlerin tarakla işlenmiş hâli olup, taşların tarakla işlenmesine taraklama denir ![]() ![]() TARAKLI DUBA, ?> Dreç ameliyesi ![]() TARAKLI RAMBLE, ?> Kısmi ramble ![]() TARAKLAMA, Mermer işletmeciliğinde, taşların tarakla işlenmesi ![]() TARAMA, 1) Tavan, yan veya taban basıncı sonucunda, daralan galerileri eski boyutlarına getirebilmek için veya herhangi bir galerinin boyutlarını büyütmek için yapılan genişletme işlemi ![]() ![]() TARAMACI EKİBİ, 1) Ocaklarda arazi tazyikleri ve kabarma suretiyle daralmış galeri ve tabanları genişletmek için teşkil edilen ekip ![]() ![]() ![]() TARAMA DELİĞİ, 1) Galeride orta deliklerin çevresinde bir veya birkaç sıra olarak delinmiş ve orta deliklerin ateşlenmesinden sonra sıra ile ateşlenen lağım delikleri ![]() ![]() ![]() TARAYICI MATKAP, 1) Daha önce açılmış bir sondaj kuyusunun çapını genişletmek için kullanılan genişletme matkabı ![]() ![]() TASFİYE, ?> Rafinasyon ![]() TASFİYE DÖKME DEMİRİ, Çelik elde etmek üzere tasfiye edilmesi gereken beyaz ?> Dökme demir ![]() TASLAK, Mermer işletmeciliğinde, istenilen şekli verecek şablonlardan 1-5 cm paylı (toleranslı) olarak kabaca işlenmiş taş tomruklar ![]() TASMAN, 1) Madencilik faaliyetleri sebebiyle yeraltında oluşan boşluklardan dolayı, üst formasyonların oturması sonucu yeryüzünde meydana gelen çöküntü ![]() Bu çöküntünün tesir sahası üzerinde bulunan yapılarda hasarlar meydana gelebilir ![]() ![]() ![]() Yeryüzünde bulunan nokta tasman tesiri ile helisodial bir şekilde yer değiştirir ![]() ![]() ![]() TASMANDA BASINÇ, ?> Tasmanda tesir açısı ![]() ![]() TASMANDA ÇÖKME, ?> Tasman ![]() ![]() TASMANDA ÇÖKME FAKTÖRÜ, Tasman nedeniyle meydana gelecek çökmeyi hesaplamak için işletme yöntemine göre alınan faktör ![]() ![]() ![]() TASMANDA ÇÖKME MİKTARI, Yeryü-zünde meydana gelen çökmenin derinliği ![]() ![]() S= e ![]() ![]() ![]() ![]() S= Çökme miktarı, çökme derinliği (m) Yeraltındaki üretim alanı (m2) e= ?????????????????????????????????? Yerüstündeki tesir alanı (m2) m= Damar kalınlığı (m) a= Çökme faktörü Hidrolik ramblede (dolguda) 0,1-0,3 Pnömatik ramblede 0,5-0,6 Göçertme yönteminde 0,75-0,95 z= Zaman faktörü: Koşullara göre değiştiğinden deneyle bulunur ![]() TASMANDA DEPLASMAN, ?> Tasman ![]() TASMANDA EKSTANSİYON (Çekme), ?> Tasmanda tesir açısı ![]() ![]() TASMANDA KIRILMA AÇISI, Yeryüzünde maksimum ekstansiyon (çekme) ve kompresyon (basınç) görülen noktayı imalat sınırına dik düzlemin imalat sınırını kestiği nokta ile birleştiren doğrunun, bu düzlem üzerinde olup imalat sınırından geçen dik doğru ile yaptığı açı ![]() Maksimum ekstansiyon (çekme) ve kompresyon (basınç)ın, imalat sınırını belirleyen dikey doğruya yeryüzündeki mesafesi, örtü tabakasının cinsine göre genellikle örtü tabakası kalınlığının 0,18?i ile 0,37?si arasında olur ![]() ![]() Tasman?ın imalat sınırına olan tesir mesafesi de, örtü tabakasının petrografik bileşimine ve tektonik strüktürüne bağlı olarak, genel olarak örtü tabakası kalınlığının 0,6?sı ile 2,43?ü arasında değişir (ortalama 0,7) ![]() ![]() ![]() ![]() TASMANDA KOMPRESYON (Basınç), ?> Tasmanda tesir açısı ![]() ![]() TASMAN ÖLÇMESİ, Bir maden sahasındaki yeraltı işletme faaliyetlerinin yer üstündeki çekme, çökme, kabarma, basınç ve kayma şeklindeki etkilerinin belli zaman aralıklarında yapılan ince nivelman ölçmeleriyle saptanması ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TASMANDA TESİR AÇISI, Dik bir düzlemin imalat hududunu kestiği noktadan geçen dikey doğru ve bu düzlem üzerinde yeryüzünde tasman etkisinin sınır noktasını birleştiren meyilli doğru arasındaki açı (sınır veya limit açısı) ![]() ![]() ![]() TASMANDA ZAMAN FAKTÖRÜ, Tasman nedeniyle meydana gelecek çökmeyi hesaplamak için örtü tabakalarını teşkil eden katmanların cinsine göre alınan faktör ![]() Bu faktör tecrübeye dayanarak elde edilir ![]() ![]() ![]() TASMAN HESABI, Tasman tesiri, yeryüzünde meydana gelen çökme (s), damar kalınlığı (m), çökme faktörü (a), zaman faktörü (z) ve üretim yapılan alanın imalatın tesir ettiği alana bölümü ile elde edilen (e) faktörlerine bağlı olarak yapılan hesap ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TASMAN ZARARI, ?> Tasman ![]() TASNİF, 1) Sınıflandırma ![]() ![]() TASNİF ELEĞİ, Cevher ve kömür veya kazılmış malzemeyi tane büyüklüklerine göre (sınıflama) ayırma için kullanılan elek ![]() TAŞ, ?> Kayaç ![]() TAŞBAŞYUKARI, ?> Başyukarı ![]() TAŞBİLİM, ?> Jeoloji ![]() TAŞ BLOK, Mermer işletmeciliğinde, moloz taşlardan daha büyük ebatta tabiî taşların ocaktan çıktığı hâli ![]() TAŞ DOLGU, Kömürün istihsal edilmesi nedeniyle boşalan hacmin aynı yer veya yakından getirilen malzeme ile doldurulması ![]() ![]() TAŞ GALERİ, ?> Lağım ![]() TAŞ KENET, İki taşın bitiminde taşlardan birinin diğerine nazaran hareketini, yabancı madde kullanmaksızın, önlemek amacıyla taşlara verilen şekil ![]() TAŞ NOHUDU, Mermer işletmeciliğinde, 0,3-0,7 cm arasında kırılmış taş ![]() TAŞ PLAK, Mermer işletmeciliğinde kalınlığı genişliğine nazaran çok ince olan taş levha ![]() TAŞ PİRİNCİ, Mermer işletmeciliğinde, 0,1-0,3 cm arasında kırılmış taş ![]() TAŞIMA HIZI, Taşıma aracının malzemeyi belirli bir yerden, diğer bir yere götürme hızı ![]() ![]() ![]() ![]() TAŞKÖMÜRÜ, Organik bir oluşum olup, kompakt, masif, kırıklı, düzensiz, nadiren bankoidal, ekseriyette parlak ve mat halde bulunan siyah renkli kömür ![]() Taşkömürlerinin porselen üzerinde çizgileri daima siyahtır ![]() TAŞKÖMÜR EŞDEĞER TONU, ?> (TET) ?> Ton eşdeğer taşkömürü ![]() TAŞ KÖMÜRLERİNİN SINIFLANDIRILMA-SI, ?> Maden kömürlerinin uluslararası klasifikasyon sistemi ![]() TAŞ MATKABI, 1) Kesici yüzeyi keseceği formasyona göre değişik imal edilmiş konik iki, üç veya dört çarkla donatılmış karot almadan ilerleme yapılmasına yarayan sondaj matkabı ![]() ![]() TAŞOCAĞI, Bina, yol vb ![]() ![]() TAŞ TOMRUK, Mermer işletmeciliğinde taş blokların, kullanılacağı maksada göre varyoz, çekiç ve kama ile kabaca yonularak az çok geometrik şekil verilmiş hâli ![]() TAŞ TOPUK, Tavanı tutabilmek için iri taşlardan tavan ile taban arasına kuru olarak örülmüş ve içi molozla doldurulmuş ?> Sun?i topuk ![]() TAŞTOZU, 1) Madencilikte arzu edilmeyen ve silis vb ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TAŞTOZU SERPME, Bu iş için özel olarak yetiştirilmiş ve görevlendirilmiş bir nezaretçinin gözetiminde yapılan serpme işlemi ![]() ![]() ![]() ![]() TAŞTOZU TUTUCU, Delik delme sırasında meydana gelen taş tozlarının zarasız hale getirilmesi için kullanılan toz tutucu cihaz ![]() TAŞYAPICI KAYNAKLAR, ?> Kalker tüfü ![]() TAVAN, 1) Üretim yapılan yerin dikey olarak üzerinde bulunan stabil veya akıcı kitle ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TAVANA ATIM, Damar içinde sürülen bir taban veya kılavuzda rastlanan fayın geçilmesinde, damarın diğer parçasının tavan tarafına atılmış olması hali ![]() TAVAN BASMASI, Tavan basınçlarının tahkimatı deforme etmesi ![]() ![]() TAVAN BOŞLUĞU, Galerilerde ve ayaklarda tahkimatın üstünde bulunan boşluk ![]() TAVAN CIVATASI, 1) Tavan katmanlarını tutabilmek için tavanda açılan deliklere yerleştirilen özel saplama ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TAVAN FIRÇASI, Galeri tahkimatında boyunduruğu desteklemek için iki yandirek veya iki sarma arasında vurulan ve tahkimat direklerine nazaran daha ince olan iki ucu kurtağzı olarak hazırlanmış takviye direk ![]() ![]() TAVAN KILAVUZU, ?> Kılavuz ![]() TAVAN LAĞIMI, ?> Kılavuz ![]() ![]() TAVAN OTURMASI, Tavanın tahmin edilen süreden önce, ani olarak göçmesi, yerleşmesi ![]() TAVANTAŞI, 1) Damarın tavanını teşkil eden kayaç ![]() ![]() TAVAN TOPUĞU, Askıda bırakılan emniyet topuğu ![]() ![]() TAVİKLİ KAPSÜL, ?> Kapsül ![]() TAVLAMA, 1) İç dengesini kaybeden bir metalin eski haline gelmesini sağlayan işlem ![]() ![]() TAVLANMIŞ CAM, Yaklaşık olarak 750° C sıcaklıktan sonra hava etkisiyle aniden soğutulmuş cam çeşidi ![]() TAVLI TELLER, ?> Uzun hadde ürünleri ![]() TAYRABATAN, ?> Uzun ayak ![]() TAYSAŞAN, ?> Uzun ayak ![]() TAVUKLAMA, 1) Cevher veya kömürün dış görünüşüne göre elle seçilerek veya küçük çekiçler kullanılarak ayrılması işlemi ![]() ![]() ![]() TAZYİK ÇATLAKLARI, Tavan basıncı nedeni ile ayak alnında alına paralel bir şekilde oluşan çatlaklar ![]() TAZYİKLİ HAVA, ?> Basınçlı hava ![]() TBRC (Top blown rotary converter) SİSTEMİ, Değerli metallerin izabe ve rafinasyonunda kullanılan pirometalurjik prensiplere dayalı, değerli kompleks hammaddeleri işleyen konverter ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TEBEŞİR, Rengi ve çizgisi beyaz, yumuşak ve kolaylıkla toz haline gelebilen, bileşiminde % 98 oranında kalsiyum karbonat bulunan saf kalker ![]() ![]() TECRİT, ?> İzolasyon ![]() TECRÜBE GALERİSİ, Madencilikte kullanılan veya kullanılacak patlayıcı maddelerin kullanma tecrübelerinin yapılması veya patlayıcı ortamda çalıştırılacak antigrizu cihazlarının tecrübe edilmesi için özel olarak yerüstünde veya yer altında hazırlanmış galeri ![]() TEFESSÜH, Fizik ve kimyada radyoaktif artı yüklü bir çekirdeğin bazı ışın ya da tanecikler salmasıyla başka çekirdeklere dönüşmesi, yani çürümesi ![]() ![]() ![]() TEFLİK, ?> Dilinim ![]() TEHLİKELİ GERİLİM, Etkin değeri 65 voltun üstünde olan gerilim ![]() TEHLİKELİ MADDELER, Bayındırlık Bakanlığınca ? Tehlikeli maddelerin taşınması? hk ![]() ![]() ![]() ![]() TEHLİKE SINIRI, Deniz göl veya nehir altında bulunan madenlerde yapılan çalışmalarda su seviyelerinin en yüksek sınırda oluşan kenar çizgisine çalışılan yerin derinliğinin yarısı kadar bir mesafenin kara tarafına doğru ilave edilmesi ile bulunan hat ![]() TEKATU NOKTASI, Ruhsat sahasını saptamak için kullanılan bazı sabit-belirli noktaları (minare, çeşme vb ![]() ![]() TEKNİK, 1) Temel olarak alet yapımı ve alet kullanarak sonuç alma yöntemleri ![]() ![]() ![]() TEKNİK AMONYUM NİTRAT, İçinde katkı maddesi bulunmayan, % 35 azot ihtiva eden saf amonyum nitrat ![]() ![]() ![]() ![]() TEKNOPARK, Bilimsel ve teknik araştırmaların ya da genel bir deyimle yeni teknolojilere ait fikirlerin düşünce safhasından çıkarılarak ticari bir değer kazanmasını sağlayan merkez ![]() ![]() ![]() Kurulmuş olan teknoparklarda görülmüştür ki teknoparktaki sanayi firmaları , bir veya daha fazla üniversitenin bilgi ve teknoloji birikiminden yararlanma imkânına sahip olabilmekte; üniversiteler ve araştırma laboratuvarı ile endüstri arasında teknoloji transferi sağlanabilmektedir ![]() ![]() Ayrıca risk sermaye kuruluşları, teknoparkta ortaya çıkan yüksek teknoloji ürünlerinin, sanayiye kazandırılması için finansal destek de vermektedir ![]() Teknopark; teknoloji parkı, araştırma parkı, ileri teknoloji merkezi, teknopol, teknopolis, bilim parkı (science park/ innovation center), kuluçka merkezi gibi terimler ile eş anlamlıdır ![]() Yukarıda dünyadaki teknoparklar hk ![]() TEKNOLOJİ PARKI, ?> Teknopark ![]() TEKNOPOL, ?> Teknopark ![]() TEKNOPOLİS, ?> Teknopark ![]() TEKRAR KAZI (Re handel) HESABI, Dragline örtükazı uygulamasında, aktarılan malzemenin alınarak tekrar atılması işlemi ![]() ![]() ![]() TEKSTİL BANTLAR, ?> Bant ![]() TEKSTÜR, 1) Bir kayacı teşkil eden parçalar veya kristallerin kompozisyonu, fiziksel yapısı ve görünüşü ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TEKTONİK, 1) Yerkabuğunun yapısı ile bu yapının oluşumunu sağlayan hareketlerin öğretimi, aynı zamanda bütün bu hareketlerin yarattığı görüntünün müşterek adı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TEKTONİK BREŞ, ?> Breş ![]() TEK ZİNCİRLİ KONVEYÖR, ?> Zincirli konveyör, Konveyör ![]() TELEFERİK, ?> Havai hat ![]() TELEMETRE, Baz?ı durulan noktada ve kendi üzerinde olan uzunluk ölçme aleti ![]() ![]() ![]() ![]() TELESKOPİK BUMLU KAZICI, Boyu belli bir ölçüde uzayıp kısalabilen dönerkepçeli kazıcı ![]() ![]() ![]() ![]() Sabit bumlu kazıcıda ise; kademe şevinin üst dilimlerinde kazı yapabilmesi için bum uzunluğu değişmeyen kazıcının bir miktar öne alt dilimlerde ise; bir miktar geriye doğru yürümesi gerekir ![]() TELETERMAL, Epitermal zonu takip edip yeryüzüne yakın ve daha düşük sıcaklıklardaki muayyen mineralleşmeyi içeren zon ![]() ![]() TEL DAMAR , Mermer madenciliğinde iki yatak yüzeyi arasındaki taş (Bank) içinde, genellikle yatak yüzeyine paralel olan, değişen şekil ve kalınlıktaki ve yapıştırıcı kabiliyeti az olan killi damar ![]() TEL HALAT, ?> Çelik halat ![]() TEL ÖRGÜLÜ ELEK, Daire, üçgen, trapez kesitli, çelik, pirinç, fosfor bronzu, özel paslanmaz çelik teller, plastik ve suni elyaf malzeme kullanılarak imâl edilen ve eleme işlemi yapacak ünitelerin imâlinde kullanılan eleman ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|