Karbon Bileşikleri Ve Özellikleri Nedir?

Doğada en bol bulunan karbon bileşikleri, karbon dioksit, tebeşir (kalsiyum karbonat) gibi metal karbonatları ve karbonun hidrojen*le birleşerek oluşturduğu hidrokarbonlardır
Karbon, başka herhangi bir elementten daha çok bileşik oluşturur Karbon bileşikle*rini inceleyen bilim dalına organik kimya denir; çünkü eskiden, karbon bileşiklerinin yalnızca canlılarca oluşturulabileceğine inanı*lırdı Bugün 1 milyonun üstünde karbon bileşiği bilinmektedir; bu sayı, öteki bütün elementlerin oluşturduğu bileşiklerin topla*mından daha büyüktür Bu kadar çok karbon bileşiğinin olmasının nedeni, bir karbon ato*munun bir başka karbon atomuyla kolayca birleşerek, uzun ve kararlı bir yapıya sahip zincirler ve halkalar oluşturabilmesidir Bu zincir ve halkalar neredeyse sonsuza kadar uzanabilir ve bunlara yalnızca birkaç başka elementin eklenmesiyle sonsuz sayıda bileşik elde edilebilir Kimyacılar, laboratuvarlarda ve fabrikalarda, doğal karbon bileşiklerinin pek çoğunu elde edebilmiş ve ayrıca doğada bulunmayan pek çok başka karbon bileşiği hazırlamışlardır Dezenfektan, boyarmadde, patlayıcı, yakıt, ilaç, anestezik, parfüm ve plastik gibi pek çok yararlı madde, başka elementlerin de katılmasıyla büyük karbon yapılarının elde edilmesi yoluyla üretilir
En basit hidrokarbon, "bataklık gazı" da denilen metan gazıdır; bu maddenin temel yapısı, ortadaki bir karbon atomunu çevrele*yen dört hidrojen atomundan oluşur Sibirya' da ya da Kuzey Denizi'nde yeraltından çıka*rılan doğal gazın başlıca bileşiği metan gazı*dır Metanın kimyasal formülü CH4 biçimin*dedir Eğer dört karbon atomu birbirine bağlanırsa bütan gazı oluşur Bütanın kimya*sal formülü de C4H10'dur Mutfaklarda kulla*nılan tüpgaz, bütan gazıdır Metandaki hidro*jen atomlarının yerine klor atomları geçirilir*se, bir zamanlar önemli bir anestezik olan kloroform bileşikleri ve değerli bir kimyasal çözücü olan karbon tetraklorür oluşur Metan molekülüne bir oksijen atomu bağlanırsa, ortaya bir tür alkol çıkar
Karbon ile oksijenin oluşturduğu iki basit bileşik vardır: Karbon dioksit (CO2) ve kar*bon monoksit (CO) Her ikisi de gaz halinde*dir; ilki havada bulunur, ikincisi ise son derece zehirlidir Dünyanın pek çok yerindeki petrol yatakla*rından çıkarılan ham petrol, rafinerilerde işlenerek, değişik uzunluklardaki karbon zin*cirlerinden oluşan maddeler elde edilir; bu maddelere petrol türevleri denir Ağır, kalın ya da ince bütün yağlar hidrokarbondur
Karbon atomlarının hidrojenle doyurulma*mış, yani tümüyle doldurulmamış olduğu hidrokarbon dizileri de vardır Bu dizilerden birinde karbon atomları birbirine çift bağla bağlanmıştır; bu tür hidrokarbonların en basit örneği etilen'dir Üç bağlı karbon atomlarını içeren doymamış hidrokarbonlar dizisinin ilk üyesi de asetilen gazıdır
Kömürün damıtılmasıyla elde edilen kalın, siyah renkli bir sıvı olan kömür katranından da önemli bir hidrokarbon dizisi oluşturulur Bu dizinin ilk ve en basit üyesi benzen'dir Benzen, bir halka biçiminde birbirine bağlan*mış altı karbon atomu içerir Bu dizide bulunan pek çok hidrokarbon, bitkilerden salınanlara benzeyen kokular yay*dıklarından aromatik hidrokarbonlar olarak adlandırılır Parfümler, en az bir benzen halkası içerir Güvelere karşı kullanılan nafta*lin birbiriyle birleşmiş iki halkadan oluşur