Dairesel Hareket Hakkında Fizik Dersi Konu Anlatımı İçerik

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

Dairesel Hareket

Şekildeki cisim M merkezli dairesel yörünge üzerinde düzgün dairesel hareket yapıyor

Cismin anlık hızı daima yörüngeye teğet ( mavi vektör), merkezcil ivmesi daima merkeze doğrudur

(kırmızı vektör)

Merkezcil kuvvet merkezcil ivmeyle aynı yönlü olacağından, o da merkeze doğrudur

Demek ki bir cismin dairesel hareket yapabilmesi için, onu sürekli merkeze doğru çeken bir kuvvetin ve kuvvete dik bir ilk hızının olması gerekir

Yarıçap (r) : Dairesel yörüngenin yarıçapıdır

Birimi SI birim sistemlerinde metre (m) dir

Periyot (T): Dairesel hareket yapan cismin bir tam tur atması için geçen süredir

Birimi SI birim sistemlerinde saniye (s) dir

Frekans (f): Dairesel hareket yapan cismin birim zamanda attığı tur sayısıdır

Birim zaman olarak saniye alınırsa, frekans birimi SI birim sistemlerinde 1/s veya Hertz (Hz) olur

Çizgisel hız (V): Dairesel hareket yapan cismin birim zamanda aldığı yoldur

Birim zaman olarak saniye yol olarak metre alınırsa, hız birimi SI birim sistemlerinde m/s olur

Yörüngeye her zaman teğettir

Cisim bir tam tur döndüğünde 1 periyotluk zaman geçer ve bu sürede cisim dairenin çevresi kadar yol alır

Birim zamandaki yolu bulmak için çevreyi periyoda bölmemiz gerekir

Açısal hız [veya Açısal frekans](w)airesel hareket yapan cismin birim zamanda taradığı açıdır

Birim zaman olarak saniye açı olarak radyan alınırsa, açısal hız birimi SI birim sistemlerinde rad/s olur

Cisim bir tam tur döndüğünde 1 periyotluk zaman geçer ve bu sürede cisim 1 tam açı kadar açı tarar

Birim zamanda taranan açıyı bulmak için tam açıyı periyoda bölmemiz gerekir

Merkezcil ivme (a): Dairesel hareket yapan cismin birim zamandaki hız vektörü değişimidir

Yönü sürekli merkeze doğrudur

Birim zaman olarak saniye yol olarak metre alınırsa, merkezcil ivme birimi SI birim sistemlerinde m/s2 olur

Merkezcil kuvvet (F): Dairesel hareket yapan cismi sürekli merkeze doğru çeken kuvvettir

Örneğin Dünya Güneş çevresinde dönerken merkezcil kuvvet Güneş'in çekim kuvvetidir

Araba virajı alırken merkezcil kuvvet sürtünme kuvvetidir

Birimi SI birim sistemlerinde Newton (N) dur

Kütle ile ivmenin çarpımı kuvveti vereceğinden, merkezcil kuvvet aşağıdaki formülden bulunur

Kaynak: onlinefizik

com

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Dairesel Hareket Hakkında Fizik Dersi Konu Anlatımı İçerik Dairesel Hareket Şekildeki cisim M merkezli dairesel yörünge üzerinde düzgün dairesel hareket yapıyor Cismin anlık hızı daima yörüngeye teğet ( mavi vektör), merkezcil ivmesi daima merkeze doğrudur (kırmızı vektör) Merkezcil kuvvet merkezcil ivmeyle aynı yönlü olacağından, o da merkeze doğrudur Demek ki bir cismin dairesel hareket yapabilmesi için, onu sürekli merkeze doğru çeken bir kuvvetin ve kuvvete dik bir ilk hızının olması gerekir Yarıçap (r) : Dairesel yörüngenin yarıçapıdır Birimi SI birim sistemlerinde metre (m) dir Periyot (T): Dairesel hareket yapan cismin bir tam tur atması için geçen süredir Birimi SI birim sistemlerinde saniye (s) dir Frekans (f): Dairesel hareket yapan cismin birim zamanda attığı tur sayısıdır Birim zaman olarak saniye alınırsa, frekans birimi SI birim sistemlerinde 1/s veya Hertz (Hz) olur Çizgisel hız (V): Dairesel hareket yapan cismin birim zamanda aldığı yoldur Birim zaman olarak saniye yol olarak metre alınırsa, hız birimi SI birim sistemlerinde m/s olur Yörüngeye her zaman teğettir Cisim bir tam tur döndüğünde 1 periyotluk zaman geçer ve bu sürede cisim dairenin çevresi kadar yol alır Birim zamandaki yolu bulmak için çevreyi periyoda bölmemiz gerekir Açısal hız [veya Açısal frekans](w)airesel hareket yapan cismin birim zamanda taradığı açıdır Birim zaman olarak saniye açı olarak radyan alınırsa, açısal hız birimi SI birim sistemlerinde rad/s olur Cisim bir tam tur döndüğünde 1 periyotluk zaman geçer ve bu sürede cisim 1 tam açı kadar açı tarar Birim zamanda taranan açıyı bulmak için tam açıyı periyoda bölmemiz gerekir Merkezcil ivme (a): Dairesel hareket yapan cismin birim zamandaki hız vektörü değişimidir Yönü sürekli merkeze doğrudur Birim zaman olarak saniye yol olarak metre alınırsa, merkezcil ivme birimi SI birim sistemlerinde m/s2 olur Merkezcil kuvvet (F): Dairesel hareket yapan cismi sürekli merkeze doğru çeken kuvvettir Örneğin Dünya Güneş çevresinde dönerken merkezcil kuvvet Güneş'in çekim kuvvetidir Araba virajı alırken merkezcil kuvvet sürtünme kuvvetidir Birimi SI birim sistemlerinde Newton (N) dur Kütle ile ivmenin çarpımı kuvveti vereceğinden, merkezcil kuvvet aşağıdaki formülden bulunur Kaynak: onlinefizikcom