Elektroliz Nedir-Elektroliz Hakkında Fizik Dersi Konu Anlatımı Ve Detayları

Elektroliz Nedir? Bir elektrik akımı tarafından aşılan bir elektrolitin uğradığı ayrışmaya elektroliz denir Elektroliz, bu akımın elektrolit içinde iletilmesiyle birlikte gelişir Elektrolit, çoğunlukla erimiş olarak ya da bir tuz eriyiğinin sulu çözeltisi halindedir Volta pilinin bulunmasıyla (1800) ve suyun elektrolizine uygulanmasıyla ilgili ilk deneyler, XIX yy’ın başlarında gerçekleştirilmiştirElektroliz sözcüğünün, olayı özel olarak inceleyen Michael Faraday tarafından ortaya atıldığı sanılmaktadır Elektroliz ile ilgili bazı terimler: Elektrolit:İçinde serbest iyon bulunduran ortamlara denir Elektrot:Elektrolit içine batırılan metallere denir Anot:Bir elektroliz kabında üreticinin pozitif kutbuna bağlı elektroda denir Katot: Elektroliz kabında üreticinin negatif kutbuna bağlı elektroda denir Elektrolizin Uygulama Alanları Elektroliz, öncelikle, elektrolizle metalürjilerde, metallerin hazırlanmasında (çözünmez anot) ya da arıtılmasında (çözünür anot) kullanılır Elektroliz, ayrıca, galvanoplastide, bir elektrolitik metal birikimiyle metal birikimiyle döküm kalıbına biçim vermede aşınmaya karşı korumada ve bir metal çökeltisiyle metallerin kaplanmasında (sözgelimi, nikel kaplama, çinko kaplama, kadmiyum kaplama, krom kaplama, gümüş ya da altın kaplama) baş vurulan bir yöntemdir Arı hidrojen, özellikle, suyun elektroliziyle elde edilir Öbür uygulamaları arasında, gaz üretimi (klor), metal üstünde koruyucu oksitli anot tabakalarının elde edilmesi (alüminyumun, alümin aracılığıyla anotlaştırılması işlemi) elektrolizle parlatma, metallerin katot ya da anot olarak yağlardan arındırılması sayılabilir Elektroliz, akım şiddetlerinin, özellikle de voltametrelerdeki akım miktarlarının ölçülmesine de olanak verir Sürekli akım yardımıyla, organik dokuların ayrıştırılmasına dayanan tedavi elektrolizi, cerrahide sinir uçlarının (nöronların), sertleşen urların, burun deliklerindeki poliplerin yok edilmesinde, sidik yolu (üretra) ya da yemek borusu daralmalarının tedavisinde vb kullanılır ELEKTROLİZDEN YARARLANMA 1Metallerin Ayrıştırılması Bunun için hangi metal ayrıştılıcaksa,o metalin bir tuzunun çözeltisi hazırlanırBu yöntem en çok bakır matali için kullanılırÇözelti içine batırılan elektrotlardan biri arı bakır diğeri de arı olmayan bakırdırBakır iyonları (+)yüklü olduğundan katoda gider orada nötrleşerek arılaştırılmış olur 2Metalle Kaplamacılık Herhangi bir metalle kaplamak istediğimiz bir cisim elektroliz kabında katot olarak kullanılırHangi metalle kaplamak istiyorsak o da anot olarak seçilirÇözelti yerine anot olarak kullanılan metalin tuzunun, sudaki çözeltisi alınırTeknikte kromaj,nikelaj ve gümüşle kaplama bu metodla olurBir demir çatal nikelle kaplanmak isteniyorsa,çatal katot,nikel ise anot olarak seçilirÇözelti olarak nikel tuzu çözeltisi kullanılırSulu çözelti içindeki nikel iyonları katoda gider ve element halinde birikerek kaplama olayını gerçekleştirirler -1- Suyun Elektroliz Deneyi Deneyin amacı:Suyun,elektroliz yoluyla hidrojen ve oksijene ayrılması Araç ve Gereçler: 8 yuvarlak pil ve pil yatağı (veya 12 voltluk doğru akım güç kaynağı) İletken teller ve tel tutturucuları 3 beherglas (250 cm3) 3 deney tüpü 6 çelik elektrot Çamaşır suyu sodası çözeltisi Ön bilgiler ve deney yapılışı: Temiz bir kaba 500cm3 saf su konur 60 gr çamaşır sodasını (Na2 CO3 H2 O) azar azar su içine döküp karıştırarak çözünüz Daha sonra çözeltiye, 1000cm3’e çıkıncaya kadar saf su ilave edilir Böylece yaklaşık %5’lik çözelti hazırlanmış olur 250 cm3’lük temiz bir beherin üçte ikisine kadar çözelti konur İki deney tüpü alarak bunlar ağızlarına kadar ağızlarına kadar çözeltiyle doldurulur Kesiti tüp ağzından daha geniş bir tıpayı parmağınızla bu tüpün ağzında tutarak tüp ters çevrilir ve beherdeki çözeltiye daldırılır Daha sonra parmak çekilir ve tıpa çözeltiden alınır Böylece tüp içine hava girmesi önlenmiş olur İkinci tüp için de aynı işlem yapılır