Modern Libya Edebiyatı

Modern Libya Edebiyatı

Modern Libya Edebiyatı - Modern Libya Edebiyatı Nedir - Edebiyat

Modern Libya Edebiyatı, son yıllarda, çalışmalarını Libya edebiyatı üzerine yoğunlaştıran Dr Nurettin CEVİZ tarafından kaleme alınmıştır Libya?nın vatan şairi Ahmed Refîk el-Mehdevî?nin hayatı, edebî görüşleri, Türkiye?de geçen sürgün yılları ve şiirlerinden örnekler, geçtiğimiz aylarda yayımlanan, Libya?nın Vatan Şairi Ahmed Refîk el-Mehdevî ?Hayatı ve Edebî Kişiliği-, Aktif Yayınevi, Ankara, 2005, 162 s (ISBN: 975-8986-11-02) adlı kitapta ele alınmıştı

Modern Libya Edebiyatı, son yıllarda, çalışmalarını Libya edebiyatı üzerine yoğunlaştıran Dr Nurettin CEVİZ tarafından kaleme alınmıştır Libya?nın vatan şairi Ahmed Refîk el-Mehdevî?nin hayatı, edebî görüşleri, Türkiye?de geçen sürgün yılları ve şiirlerinden örnekler, geçtiğimiz aylarda yayımlanan, Libya?nın Vatan Şairi Ahmed Refîk el-Mehdevî ?Hayatı ve Edebî Kişiliği-, Aktif Yayınevi, Ankara, 2005, 162 s (ISBN: 975-8986-11-02) adlı kitapta ele alınmıştı

Çalışma, İçindekiler (s 5-9)?den sonra yer alan Ön söz (s 11-13) yazısı ile başlamaktadır Böyle bir çalışmanın yapılmasının sebeplerine de yer verilen Ön söz şu ifadelerle başlamaktadır:

?Dört yüz yıla yakın bir süre Osmanlı Devletinin bir vilâyeti iken, bugün coğrafî olarak Türkiye?de oldukça uzakta yer alan Libya gibi bir ülkenin, son yüzyılının edebiyatını, şiir ve öyküsünü ele alan akademik bir çalışmanın niçin yapıldığı hakkında çeşitli şeyler söylenebilir Günümüzde, Libya söz konusu olduğunda, siyasetçiler, iş çevreleri ve akademisyenler birbirine benzer şekilde ?yüzyıllara dayalı ortak bir kültürel geçmişe sahip olduğumuz Libya?? ifadesiyle sözlerine başlamaktadırlar

Bu kanıksanmış söylem, bir duygusallıktan hareketle dile getirilse de, aynı zamanda yadsınamayacak bir gerçeğin ifadesi olarak kabul edilmelidir Aramıza giren yüz yıllık bir ayrılıktan sonra, bugün toplumların birbirini adeta yeniden tanımaya ihtiyaçları olduğu, bunu
sağlamanın etkili yollarından birinin de karşılıklı edebî ürünlerin tanınması olduğu kanaatindeyiz?

Bu kanaate katılmak aynı zamanda, Mısır, Suriye ve Irak başta olmak üzere, diğer Arap ülkelerinin de son yüz yıldaki edebiyatlarının tanınması için benzer nitelikte çalışmalara ihtiyaç olduğu anlamına gelmektedir Benzer bir çalışma bugüne kadar sadece Mısır?da Modern dönemin bir türü olan roman için yapılmış bulunmaktadır: Rahmi Er, Modern Mısır Romanı (1914-1944), Ankara, 1997, 290 s

Modern Libya Edebiyatı (Şiir-Öykü, ), Libya?nın tarihi ile coğrafyasının ve kültür kurumlarının tanıtıldığı bir GİRİŞ (s17-48) bölümü ile devam etmektedir GİRİŞ bölümünde Libya adının nereden geldiği ve coğrafî konumu ele alındıktan sonra, Libya?nın bağımsızlığına kavuşmasının ardından Türkiye ile ilişkilerine de temas ediliyor Bu bölümde bir de 1908-1969 arası dönemde Libya?ya meydana gelen siyasî olaylara ilişkin bir kronoloji sunuluyor

Çeşitli dönemlerde Libya?nın sosyal hayatında önemli görevleri yerine getiren zâviyelerin modern çağın üniversitelerine dönüşümü macerasına da burada yer veriliyor Bir çok edebiyat dahisini bünyesinde barındıran zâviyelerin edebiyat dünyasına etkilerini buradan izlemek mümkün? Yine henüz kitap basımının neredeyse hiç olmadığı ülkede, edebiyatın yeni türü olan öykünün yanı sıra, şiirin de toplumda yaygınlaşması konusunda oynadığı rolün anlatıldığı bölümde başlangıcından itibaren Libya?da yayımlanan tüm gazete ve dergilerin bir listesini bulmak mümkün?

Libya Edebiyatına Genel Bir Bakış (s 51-115) başlığını taşıyan birinci bölümde sırasıyla Osmanlı döneminin (1842-1911), İtalyan İşgali döneminin (1911-1942), İngiliz Yönetimi döneminin (1942-1950) ve 1951?den bu yana süren Modern dönemin edebiyat hayatı hakkında genel bilgiler verilmekte ve dönemlere damgasını vuran bazı şahsiyetlerin üzerinde durulmaktadır Türk okuyucusu burada, Osmanlı dönemi Libyasında yaşamış bir çok Osmanlı hayranı Libyalı bilgin ve sanatçı ile belki de ilk defa tanışmaktadır

Kitabın en önemli bölümlerinden biri olan ikinci bölüm MODERN LİBYA ŞİİRİ (s 119-287) başlığı taşımaktadır Yazar burada, aslında 1951 yılındaki bağımsızlık ilanıyla başlayan Modern dönemin biraz daha öncesinden başlamak suretiyle, Libya edebiyatını 1940?lı yıllardan itibaren onar yıllık dönemler hâlinde ele alıyor Bu bölümde, başlangıcından günümüze kadar bir çok şair ele alınıp şiirlerinden örnekler veriliyor

Çalışmanın üçüncü bölümü MODERN LİBYA ÖYKÜSÜ (s 291-448) başlığını taşıyor Modern döneme özgü bir tür olarak öykünün, gazetelerde yayımlanmaya başlayan ilk örneklerinden başlayarak burada yer aldığını görüyoruz Öykünün ele alındığı bölümün sonunda, Libya öykücülüğünü temsil etme karakterinde olduğu ifade edilen, on yedi öykücüye ait, on sekiz öyküye yer veriliyor

SONUÇ (s 449-452) bölümünde, Modern Libya şiiri ve öyküsü ile ilgili bir değerlendirme yer almaktadır

Daha sonraki EK kısmında, TÜRKİYE?DE LİBYA İLE İLGİLİ OLARAK YAYIMLANAN KİTAP, MAKALE VE TEZLER BİBLİYOGRAFYASI (s 453-458) yer almaktadır

Kitapta okuyucu, bir yandan tarihî ve sosyal arka plânı ile birlikte Modern Libya edebiyatının şiirini ve öyküsünü tanırken, diğer yandan son yüz yıl boyunca Libya insanının hayatına damgasını vuran sosyal, ekonomik ve siyasî olayları, bu olayların çok boyutlu etkilerini, bunların toplumun üyelerince nasıl algılandığını ve edebiyatçıların aynasına nasıl yansıdığını izleme imkânı bulmaktadır