Biyometeoroloji

Biyometeoroloji

Biyoloji ve meteorolojiden yararlanarak bitkiler, hayvanlar, insanlar üstünde atmosfer olaylarının etkilerini inceleyen bilim dalıdır İnsan biyometeorolojisi birçok dala ayrılır:

• Fizyolojik biyometeoroloji (sağlıklı insan üstünde, hava ve iklimin etkilerinin incelenmesi);
• toplumsal biyometeoroloji (meteoroloji? etmenlerinin geniş insan toplulukları üstünde etkisinin incelenmesi);
• hastalık biyometeorolojisi (hastalıkların ortaya çıkışı, ağırlaşması ya da iyileşmesi üstünde atmosfer olaylarının etkisinin incelenmesi);
• kent biyometeorolojisi (kentlerin ve konutların mikroiklimi ile çevre kirlenmesinin, insan sağlığı üstündeki etkilerinin incelenmesi)

Fiziksel Çevre ve Sağlık
Her biyometeoroloji soruşturması, insanın fiziksel çevresinde yer alan parametreleri göz önüne alır; çünkü uzama ve süreye göre hava koşullarını bu etmenler değiştirir Bu yüzden, sıcaklık, nem, rüzgârlar, atmosfer basıncı, bulutlar ve sisler, fırtınalar, güneş ışınımları, yağış (yağmur, kar), havanın saydamlığı, atmosferin elektrik yükü ve doğal radyoaktifliği gibi etmenler incelenir Ayrıca, Yer dışı etmenler (kozmik ışıma, güneş etkinliği), iklimler, özel ortamlar (soğuk, sıcak, yükselti, yeraltı atmosferi), mevsimler, günlük iklim değişiklikleri hesaba katılır
Söz konusu etmenlerden bazılarının organizma üstündeki etkileri incelenmiş, insanın tepkileri, uyumu ve iklime alışması gözlemlenmiş, bunun sonucunda, insan bedeninin bazı kesimlerinde meteorolojik uyarıcılara özel bir duyarlığı bulunan alıcılar olduğu, işlev ve sistemlerin bu bölgelerden başlayarak tepki gösterdikleri anlaşılmıştır Sözgelimi;derinin, saçların, gözlerin, kan dolaşımının ve içsalgı bezlerinin morötesi ışınlara karşı gösterdikleri tepkiler bilinmektedir Ayrıca ışığın hipofiz ile hipotalamus üstündeki,B vitamininin bireşimi ile ruhsal durum üstündeki etkileri kanıtlanmıştır

Hava, İklim ve Hastalık
Havanın sağlık üstündeki etkilerinin incelenmesine (meteoropatoloji adı verilen özel bir bilim dalı haline gelmiştir) daha Eskiçağ?da başlanmış, Çinliler, Hintliler ve Eski Yunanlılar bu konuda pek çok gözlem yapmışlar, Galenos da mevsimlerin ve meteoroloji etmenlerinin, hastalıklar üstündeki etkilerini incelemiştir Bazı durumlarda atmosfer olaylarının neden olduğu kesin bir hastalık varsa da, birçok durumda, kesin ve genelleştirilebilecek bir ilişki kurmak henüz güçtür İyi tanınan alanlar arasında, sıcak hava, soğuk hava, yükselti, güneş ışınımları, fırtınalar ve rüzgârlar sayılabilir Sıcak, çocuklarda bazen ölümle sonuçlanan su yitimine ve güneş çarpmasına yol açabilir; ayrıca baygınlığa, kramplara, deri döküntülerine neden olur Soğuk, yerel (donma) ya da genel (bedenin her yanında aşırı ısı düşmesi) etkilere yol açar
Ayrıca, alerji belirtilerinin ortaya çıkmasına ve bazı aşırı duyarlı kişilerde kurdeşene yol açabilir Yükseltinin fiziksel açıdan belirgin özelliği, atmosfer basıncının düşmesi ve oksijenin seyrelmesidir Havacıların ulaştığı yükseltilerde, ortaya çıkan olaylar özgün nitelik gösterir (basınç çarpması); ama dağlıların, sözgelimi And dağlarında ya da Himalayalar?da oturanların bulundukları yükseltilerde, hastalığa (?dağ hastalığı?) yol açan etmen, oksijen seyrelmesidir Güneş ışınımı, kızılötesi ışınlarla güneş çarpmasına, morötesi ışınlarla deri yanıklarına, göz saydam tabakasında yanıklara, duyarhlaşmaya ve alerjiye neden olur Bazı rüzgârlar, insan bedeninde rahatsızlıklara, kırıklıklara, fırtınalar da duyarlı kimselerde sıkıntı, bunalım, çarpıntı gibi rahatsızlıklara yol açar
Ayrıca astım, verem, vb akciğer hastalıkları gibi hastalıkların hava değişmelerine duyarlık gösterdikleri bilinen bir gerçektir Sert rüzgârlar,hava basıncındaki apansız değişiklikler, kalp hastalıklarını büyük ölçüde etkilerler Kış mevsiminde mide hastalıkları ve romatizma ağrıları, ilkbaharda akıl hastalıkları ve intihar olayları artar