Glikokaliks

Glikokaliks, Hücre zarının yüzeyinde, özellikle şekerlerce zengin özel bir yapıdır
Hücre zarı ile ilgisine göre, iki tip glikokaliks vardır:

• Hücre zarına bağlı olan glikokaliks, hücre zarının bütün uzantıları, çöküntüleri, kavisleri, oyuntuları gibi, onun bütün hareketlerine ve değişikliklerine tamamen uyar ve hücre zarıyla birlikte görülür Bu tür glikokaliks omurgalıların alyuvarsafra kesesi ve sindirim borusundaki ince uzantıların etrafında, fagositoz yapan birçok hücrenin yüzeyinde ve protozoa'da görülür duvarlarında,

• Hücre zarına bağlı olmayan glikokaliks, bazal tabaka, bazal zar (membran) gibi isimler almaktadır Hücre zarının bütün hareketlerine onunla birlikte uymaz ve birlikte görülmez Bu tür glikokaliks bakterilerde, mantarlarda, bitkilerde ve omurgalıların epitel hücrelerinin yüzeyinde ve kas hücrelerini de içine alan birçok hücre çeşidinde görülmektedir

Gilkokaliksler hücre zarı üzerinde bulunur

Görevleri

Mekanik destek, yağlama, yumuşatma, ve süzme etkileri vardır Ayrıca, bazal tabaka, hücre etrafında oluşturulmuş ve hücre zarı dışında glikokaliksin içine salgılanan ürünlerin burada bir süre kalmasına hizmet eder ve fagositozda iş görür Hücre zarının geçirgenlikte seçici düzenleyici etkileri ve koruyucu özellikleri sadece hücre zarıyla belirlenmez, hücre zarı ile glikokaliksin özelliklerinin birleşimine bağlıdır Hücreler arası bağlantılar oluşmasında, hücre zarının antijenik özellik göstermesinde ve iyon naklinde glikokaliksin yapısındaki polisakkarit örtü, elektiksel yüklenme özelliğinden dolayı önemli ölçüde etkilidirAyrıca eritrositlerin dış zarında hücre kimliğini belirler