Mudanya Ve Lozan Barış Antlaşması Kronolojik İçerik Ve Detaylar

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

(11 Ekim 1922)

İngilizler, Türk ordusu ile karşılaşınca müttefiklerinden yardım istemiş, fakat yardım alamamışlardır

Fransız ve İtalyanlar’ın baskıları sonucu İngilizler, TBMM ile Mudanya’da ateşkes görüşmelerine başlamışlardır (3 Ekim 1922)

Görüşmelere TBMM, İngiltere, Fransa ve İtalya katılmıştır

Görüşmelere Yunanistan katılmamış, Yunanistan’ı İngiltere temsil etmiştir

TBMM adına görüşmelere İsmet Paşa gitmiştir

İsmet Paşa Mudanya Ateşkes Antlaşması heyetleriyle !!!

Mudanya Ateşkes Antlaşması'nın Maddeleri :

1

Türk-Yunan kuvvetleri arasındaki savaş sona erecek

Kaynakwh: Mudanya ve Lozan Barış Antlaşması !

2

Yunanlar, Meriç Nehri’ne kadar olan Doğu Trakya’yı 15 gün içinde boşaltacaklar

3

Doğu Trakya TBMM’nin jandarma kuvvetlerine bırakılacak

4

Türkler’in Doğu Trakya’daki askerleri barış antlaşması imzalanıncaya kadar 8

000’i geçmeyecek

5

İstanbul, Boğazlar ve çevresi TBMM Hükümeti’ne bırakılacak

6

İtilaf Devletleri'nin askerleri, barış antlaşması yapılıncaya kadar İstanbul’da bulunacak

7

Barış yapılıncaya kadar Türk kuvvetleri Çanakkale ve İzmit Yarımadası’nda belirlenen sınırlardan ileriye geçemeyecekler

Mudanya Ateşkes Antlaşması'nı imzalayan

heyet başkanları

Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın Sonuçları :

Kurtuluş Savaşı'nın askeri başarısı, diplomatik başarı ile tamamlanmış ve Türk Kurtuluş Savaşı sona ermiştir

Kurtuluş Savaşı'nın diplomatik safhası başlamıştır

Doğu Trakya ve İstanbul savaş yapılmadan kurtarılmıştır

İngilizler Türk başarısını kabul etmiştir

İngiltere’de Loyd George Hükümeti istifa etmiştir

İtilaf Devletleri tarafından TBMM’ye, Lozan Barış Konferansı için teklif yapılmıştır

Türk Devleti anlaşmalarda mağlup değil eşit devlet olarak kabul edilmiştir

Doğu Trakya TBMM yönetimine girmiştir

11 Ekim 1922'de imzalanan Mudanya

Mütarekesi ile yıllardır süregelen

savaş sona erdi

Mütarekede Lozan'da

bir barış konferansının yapılmasına

karar verildi

Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın Önemi :

Osmanlı Devleti’nin başkenti olan İstanbul’un ve Boğazlar’ın TBMM’ye bırakılması ile Osmanlı Devleti hukuken sona ermiştir

LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI

(24 Temmuz 1923)

M

Kemal görüşme için İzmir’i teklif etmiştir

Uluslararası antlaşmalara göre barış antlaşmaları tarafsız bir ülkede yapılması gerektiğinden bu isteğini İtilaf Devletleri kabul etmemiş ve Lozan görüşme yeri olarak kararlaştırılmıştır

Görüşmelere TBMM, İngiltere, Fransa, İtalya, Yunanistan, Romanya, Yugoslavya ve Japonya katılmıştır

Türk Devleti’ni temsilen İsmet Paşa gitmiştir

Boğazlarla ilgili görüşmelere SSCB ve Bulgaristan da dahil olmuş, ABD ise gözlemci olarak katılmıştır

Görüşmeler 20 Kasım 1922’de başlamıştır

İsmet Paşa Lozan

Anlaşmasını imzalarken

TBMM, iki konuda kesinlikle taviz verilmemesini istemiştir; Kapitülasyonlar ve Ermeni yurdu

Kaynakwh: Mudanya ve Lozan Barış Antlaşması !

4 Şubat 1923’te görüşmeler kesilmiştir

Buna neden olan anlaşmazlıklar şunlardır:

1

Boğazlar Sorunu

2

Kapitülasyonlar (en çok tartışılan konudur)

3

Musul-Kerkük

4

Osmanlı Devleti’nin Borçları

Hayim Naum Efendi’nin arabuluculuk faaliyetleri sonucu karşılıklı verilen tavizler sonucu 23 Nisan 1923’te görüşmeler tekrar başlamıştır

24 Temmuz 1923’te Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır

Lozan Barış Antlaşması'nın Maddeleri:

Suriye Sınırı; 20 Ekim 1921’de imzalanan Ankara Antlaşması ile belirlendiği şekilde kabul edilmiştir

Irak Sınırı; Irak sınırının ileride İngiltere ve TBMM arasında yapılacak bir görüşme ile belirlenmesine karar verilmiştir

Yunanistan Sınırı; Mudanya Antlaşması’nda olduğu gibi kabul edilmiş, ancak savaş tazminatı olarak Yunanistan Karaağaç’ı Türkiye’ye bırakmıştır

Sovyet Sınırı; Gümrü, Moskova ve Kars Antlaşması ile belirlendiği gibi kalmıştır

Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurulmasından vazgeçilmiştir

Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılmıştır

Lozan Anlaşması imza töreni

Adalar’dan;

Bozcaada ve Gökçeada Türk Devleti’ne,

Oniki Adalar İtalyanlar’a,

Diğer adalar ise Yunanistan’a bırakılmıştır

Türk Devleti’nin sınırları içindeki Yabancı Okullar Türk kanunlarına uyacaklar, okulların öğrenimini Türk Devleti düzenleyecektir

Fener Rum Patrikhanesi’nin yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartı ile Türkiye’de kalması kabul edilmiştir

Azınlıklara verilen ayrıcalıklar kaldırılmış, tüm azınlıklar Türk vatandaşı kabul edilmiştir

İstanbul’daki Rumlar hariç diğer yerlerdeki Rumlar’ın Yunanistan’a gönderilmesine, Batı Trakya hariç diğer yerlerdeki Türkler’in de Türkiye’ye gönderilmesine karar verilmiştir

Boğazlar Sorunu ise şu şekilde halledilmiştir:

1

Boğazların idaresi başkanlığını Türkler’in yapacağı bir komisyona bırakılmıştır

2

Boğazların iki tarafında da 20 km’lik alanın askerden arındırılması kararlaştırılmış, buna rağmen olağanüstü bir durum olduğunda Türk tarafının boğazlara asker sokabilmesine izin verilmiştir

3

Ticaret gemileri boğazlardan serbestçe geçebilecek, savaş gemilerine ise tonaj sınırlaması getirilecektir

4

İşgal güçleri İstanbul’u bir buçuk ay içinde boşaltacaklardır

Borçlar şu şekilde halledilmiştir:

1

Duyûn-u Umûmiye İdaresi kaldırılmıştır

2

Osmanlı Devleti’nden ayrılan devletlere Osmanlı borçlarından hisse verilmiştir

3

Osmanlı borçlarının büyük bir bölümünü TBMM ödemeyi kabul etmiştir

4

Borçların Türk Lirası ve taksitler halinde ödenmesi karara bağlanmıştır

Lozan Barış Antlaşması’nın Önemi:

Yeni Türk Devleti ve Misâk-ı Millî, düşmanlarımız tarafından resmen kabul edilmiştir

Askerî zaferler siyâsi zaferle sonuçlanmıştır

Türkiye savaş tazminatı ödememiştir

Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılmıştır

Ülke sınırları Irak sınırı hariç belli olmuştur

Türkiye açısından I

Dünya Savaşı sona ermiştir

Azınlıkların Türk vatandaşı sayılması ile dış güçlerin içişlerimize karışması önlenmiştir

Millî Mücadele hareketi, bağımsızlık için uğraşan diğer milletlere de bir örnek olmuştur

Antlaşma, I

TBMM tarafından imzalanmış, II

TBMM tarafından onaylanmıştır

22 Kasım 1922'de Lozan'da

çalışmalarına başlayan Lozan Barış

Konferansı arada bir kesinti ile

devam ederek 24 Temmuz 1923'te

Bağımsız Türkiye Devleti'nin

tanınması ile sona erdi

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Mudanya Ve Lozan Barış Antlaşması Kronolojik İçerik Ve Detaylar (11 Ekim 1922) İngilizler, Türk ordusu ile karşılaşınca müttefiklerinden yardım istemiş, fakat yardım alamamışlardır Fransız ve İtalyanlar’ın baskıları sonucu İngilizler, TBMM ile Mudanya’da ateşkes görüşmelerine başlamışlardır (3 Ekim 1922) Görüşmelere TBMM, İngiltere, Fransa ve İtalya katılmıştır Görüşmelere Yunanistan katılmamış, Yunanistan’ı İngiltere temsil etmiştir TBMM adına görüşmelere İsmet Paşa gitmiştir İsmet Paşa Mudanya Ateşkes Antlaşması heyetleriyle !!! Mudanya Ateşkes Antlaşması'nın Maddeleri : 1 Türk-Yunan kuvvetleri arasındaki savaş sona erecek Kaynakwh: Mudanya ve Lozan Barış Antlaşması ! 2 Yunanlar, Meriç Nehri’ne kadar olan Doğu Trakya’yı 15 gün içinde boşaltacaklar 3 Doğu Trakya TBMM’nin jandarma kuvvetlerine bırakılacak 4 Türkler’in Doğu Trakya’daki askerleri barış antlaşması imzalanıncaya kadar 8000’i geçmeyecek 5 İstanbul, Boğazlar ve çevresi TBMM Hükümeti’ne bırakılacak 6 İtilaf Devletleri'nin askerleri, barış antlaşması yapılıncaya kadar İstanbul’da bulunacak 7 Barış yapılıncaya kadar Türk kuvvetleri Çanakkale ve İzmit Yarımadası’nda belirlenen sınırlardan ileriye geçemeyecekler Mudanya Ateşkes Antlaşması'nı imzalayan heyet başkanları Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın Sonuçları : Kurtuluş Savaşı'nın askeri başarısı, diplomatik başarı ile tamamlanmış ve Türk Kurtuluş Savaşı sona ermiştir Kurtuluş Savaşı'nın diplomatik safhası başlamıştır Doğu Trakya ve İstanbul savaş yapılmadan kurtarılmıştır İngilizler Türk başarısını kabul etmiştir İngiltere’de Loyd George Hükümeti istifa etmiştir İtilaf Devletleri tarafından TBMM’ye, Lozan Barış Konferansı için teklif yapılmıştır Türk Devleti anlaşmalarda mağlup değil eşit devlet olarak kabul edilmiştir Doğu Trakya TBMM yönetimine girmiştir 11 Ekim 1922'de imzalanan Mudanya Mütarekesi ile yıllardır süregelen savaş sona erdi Mütarekede Lozan'da bir barış konferansının yapılmasına karar verildi Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın Önemi : Osmanlı Devleti’nin başkenti olan İstanbul’un ve Boğazlar’ın TBMM’ye bırakılması ile Osmanlı Devleti hukuken sona ermiştir LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI (24 Temmuz 1923) MKemal görüşme için İzmir’i teklif etmiştir Uluslararası antlaşmalara göre barış antlaşmaları tarafsız bir ülkede yapılması gerektiğinden bu isteğini İtilaf Devletleri kabul etmemiş ve Lozan görüşme yeri olarak kararlaştırılmıştır Görüşmelere TBMM, İngiltere, Fransa, İtalya, Yunanistan, Romanya, Yugoslavya ve Japonya katılmıştır Türk Devleti’ni temsilen İsmet Paşa gitmiştir Boğazlarla ilgili görüşmelere SSCB ve Bulgaristan da dahil olmuş, ABD ise gözlemci olarak katılmıştır Görüşmeler 20 Kasım 1922’de başlamıştır İsmet Paşa Lozan Anlaşmasını imzalarken TBMM, iki konuda kesinlikle taviz verilmemesini istemiştir; Kapitülasyonlar ve Ermeni yurduKaynakwh: Mudanya ve Lozan Barış Antlaşması ! 4 Şubat 1923’te görüşmeler kesilmiştir Buna neden olan anlaşmazlıklar şunlardır: 1Boğazlar Sorunu 2Kapitülasyonlar (en çok tartışılan konudur) 3Musul-Kerkük 4Osmanlı Devleti’nin Borçları Hayim Naum Efendi’nin arabuluculuk faaliyetleri sonucu karşılıklı verilen tavizler sonucu 23 Nisan 1923’te görüşmeler tekrar başlamıştır 24 Temmuz 1923’te Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır Lozan Barış Antlaşması'nın Maddeleri: Suriye Sınırı; 20 Ekim 1921’de imzalanan Ankara Antlaşması ile belirlendiği şekilde kabul edilmiştir Irak Sınırı; Irak sınırının ileride İngiltere ve TBMM arasında yapılacak bir görüşme ile belirlenmesine karar verilmiştir Yunanistan Sınırı; Mudanya Antlaşması’nda olduğu gibi kabul edilmiş, ancak savaş tazminatı olarak Yunanistan Karaağaç’ı Türkiye’ye bırakmıştır Sovyet Sınırı; Gümrü, Moskova ve Kars Antlaşması ile belirlendiği gibi kalmıştır Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurulmasından vazgeçilmiştir Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılmıştır Lozan Anlaşması imza töreni Adalar’dan; Bozcaada ve Gökçeada Türk Devleti’ne, Oniki Adalar İtalyanlar’a, Diğer adalar ise Yunanistan’a bırakılmıştır Türk Devleti’nin sınırları içindeki Yabancı Okullar Türk kanunlarına uyacaklar, okulların öğrenimini Türk Devleti düzenleyecektir Fener Rum Patrikhanesi’nin yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartı ile Türkiye’de kalması kabul edilmiştir Azınlıklara verilen ayrıcalıklar kaldırılmış, tüm azınlıklar Türk vatandaşı kabul edilmiştir İstanbul’daki Rumlar hariç diğer yerlerdeki Rumlar’ın Yunanistan’a gönderilmesine, Batı Trakya hariç diğer yerlerdeki Türkler’in de Türkiye’ye gönderilmesine karar verilmiştir Boğazlar Sorunu ise şu şekilde halledilmiştir: 1Boğazların idaresi başkanlığını Türkler’in yapacağı bir komisyona bırakılmıştır 2Boğazların iki tarafında da 20 km’lik alanın askerden arındırılması kararlaştırılmış, buna rağmen olağanüstü bir durum olduğunda Türk tarafının boğazlara asker sokabilmesine izin verilmiştir 3Ticaret gemileri boğazlardan serbestçe geçebilecek, savaş gemilerine ise tonaj sınırlaması getirilecektir 4İşgal güçleri İstanbul’u bir buçuk ay içinde boşaltacaklardır Borçlar şu şekilde halledilmiştir: 1Duyûn-u Umûmiye İdaresi kaldırılmıştır 2Osmanlı Devleti’nden ayrılan devletlere Osmanlı borçlarından hisse verilmiştir 3Osmanlı borçlarının büyük bir bölümünü TBMM ödemeyi kabul etmiştir 4Borçların Türk Lirası ve taksitler halinde ödenmesi karara bağlanmıştır Lozan Barış Antlaşması’nın Önemi: Yeni Türk Devleti ve Misâk-ı Millî, düşmanlarımız tarafından resmen kabul edilmiştir Askerî zaferler siyâsi zaferle sonuçlanmıştır Türkiye savaş tazminatı ödememiştir Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılmıştır Ülke sınırları Irak sınırı hariç belli olmuştur Türkiye açısından IDünya Savaşı sona ermiştir Azınlıkların Türk vatandaşı sayılması ile dış güçlerin içişlerimize karışması önlenmiştir Millî Mücadele hareketi, bağımsızlık için uğraşan diğer milletlere de bir örnek olmuştur Antlaşma, ITBMM tarafından imzalanmış, IITBMM tarafından onaylanmıştır 22 Kasım 1922'de Lozan'da çalışmalarına başlayan Lozan Barış Konferansı arada bir kesinti ile devam ederek 24 Temmuz 1923'te Bağımsız Türkiye Devleti'nin tanınması ile sona erdi