12-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ödül Ceza Ve Çocuk
ÖDÜL CEZA VE ÇOCUK
Ödül, Verilen Davranış Artmalı - Ceza, Verilen Davranış Azalmalıdır Böyle Olmuyorsa Bir Hata Vardır
Çevredeki tehlikeleri ona başkaları üzerinden an*latabiliriz Bunu, falanca tehlikeyi, onun varlığında yüksek sesle bir gazeteden okuyarak yapabilir, falan*ca tehlikeyi, babası ile aramızda konuşurken, kulak misafiri olmasını sağlayabiliriz, vs Bu şekilde tehlike*lere karşı kulağı dolar 'Bak böyle yaparsan, başına bunlar gelir' şeklinde yaklaşmamalıyız Bu şekilde ona güvenmediğimiz hissine kapılır Bizi kötü haber tellalı olarak görür Güzel sözlerimiz de onda artık bir şey ifade etmez olur
Onu belli ölçüde de tehlikeye açık bırakmalıyız ki, deneme yanılma yöntemi ile kendisi tehlikeyi tanısın Böylece tehlikeye karşı önlemini, yine kendisi alsın Denemeleri sonunda karşılaşacağı olumsuzluklar bir anlamda cezadır Çünkü bir daha o davranışı tekrar*lamaktan kaçınır Ancak hatalı davranışları sonunda vereceğimiz ceza bu anlamda bir ceza değildir Çün*kü bu hatalı davranışını azaltmaz genellikle arttırır Ceza, cezalandırılan tarafından bir saldırı olarak algı*lanıyorsa, karşı saldırı içgüdüsü doğurur Cezalandı*rılan kin ve hırsla intikam almak arzusu duyar İşte bu anlamda ceza istenmeyen davranışı baskılayacağı yerde, o davranışın tekrarlanmasını körükler Davra*nış azalacağı yerde artıyorsa, verdiğiniz ceza, ceza değil ödül olmaktadır
Yeni ceza yöntemleri arayın Onun için önemli olan bir şeyi kullanmasına engel olun mesela Bu da etkili olmuyorsa seçtiğiniz nesne onun için gerçekten önemli değildir, bir başkasını deneyin Pahalı oyun*cakları onun için önemlidir diye bir kayıt yoktur Uzun süre yalvararak size aldırdığı bir oyuncağı da alındık*tan sonra onun için önemini yitirmiş olabilir Çocuğu*nuzu ne kadar iyi tanıyorsanız onun için önemli olan*ları o kadar iyi biliyorsunuz demektir
Olumlu davranışları aileden mutlaka teşvik gör*melidir Bu davranışlarından dolayı kutlanmalı, onurlandırılmalıdır Böyle olunca, saldırgan ve tehlikeye açık davranışlarına onay verilmediğinde, ailenin kara*rına uyar Çünkü bilir ki, ailesi yeri geldiğinde teşvik edicidir Her zaman engellemeyi ilke edinmiş bir aile değildir İyi davranışa ödül, fena davranışa cezadan daha etkili olur
Kurallar Herkese Eşit, Ceza Anında Olsun
Bu dönemde, beş yaşında temeli atılmış olan üst-ben, altben'i toplum kurallarından yeterince haberdar etmeye başlar Okul hayatı ile birlikte üstben'in 'top lum ne der' kaygısı yerleşir Kurallar çocuk tarafından sorgusuz kabul görür Değişik açılardan düşünemez Bu nedenle, kuralları yorumsuz kabul eder Başkala*rının yokluğunda bile kendini yönetebilir, kurallara uyar ve kendi kendini cezalandırabilir Tek istediği ku*ral bozulduğunda cezanın anında olmasıdır
- Kartondan küp yapıcaz Mutlaka yarına hazır olacak Karton yok, elişi yok Ben şimdi ne yapıcam Babama telefon et Gelirken alsın Söyle erken gelsin, sonra yetiştiremem
Bu yaşlarda kurallara böylesine uyan biz şimdi*lerde tüm toplantı ve randevularımıza geç gideriz Geç gideriz, çünkü herkes geç gelmektedir Erken git*mek adeta 'aptallık' sayılmaktadır Yine de bu özellik, insanlığa ait değil, galiba 'rahatı' alışkanlık edilmiş toplumların özelliğidir
Kendine güven ile birlikte başkalarına güven ve tevazu duyguları gelişir Artık bencil değildir Başkala*rının varlığını fark etmeye başlamıştır Sırasını bekle*meyi bilir Sırasıyla ip atlanır, sırası gelen misket yu*varlar Yeri geldiğinde arkadaşının hakkını savunmak için parçalanır
- Ş'ye sıfır veremezsiniz Tam 40 derece ateşi vardı o gün Lütfen, lütfen
Araya küsmeler girse de, sıkı arkadaşlık kurma zamanıdır Hatta Sullivan'a göre böyle bir arkadaşlık kuramamamın bedeli ileride şizofren bir kişilik olabilir Bu özellikler ile gelecekte iş ve sevgi dünyasında bul*dukları ile yetinmesini bilen, kurallara saygılı bir kişili*ğin temeli oluşur
Bu dönemde, aşırı serbest bırakılan çocuk kendi kontrolünü kazanamazsa, enerjisini yapıcı becerileri*ne aktaramayan bir yetişkin olur Yapıcılığı çevresel kurallarla aşırı baskı altına alınan çocukta ise, kişilik gelişimi erken tamamlanır ve takıntılı bir kişilik gelişir Öte yandan, her türlü teknolojik imkânlarla donanmış aşırı bilgi yüklü ağır bir eğitim de özgün girişimciliği sı*nırlayarak yapıcılığı örselemek gibi olumsuz sonuçla*ra yol açabilir
Alıntıdır
|
|
|