11-29-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
En Büyük Yanardağ Patlamaları
bilinen yanardağlar - en büyük yanardağ patlamaları - en büyük yanardağ patlaması - dünyadaki ünlü yanardağlar
Son 100 yılın en büyük yanardağ püskürmesi, Endonezya'da, Cava ile Sumatra arasındaki Sunda Boğazı'nda yer alan Krakatoa Adasında gerçekleşen püskürmedir Krakatoa, uzun bir süre önce büyük bir okyanus yanardağının püskürmesi sonucunda oluşan bir dizi küçük adadan biriydi Ağustos 1883'te yer sarsıntıla*rını ve daha küçük püskürmeleri izleyen bir dizi korkunç patlama Krakatoa'nın çok büyük bir bölümünü ve yakınındaki küçük Rakata Adası'nın bir bölümünü yok etti Patlamala*rın gürültüsü Hint Okyanusu'nda ve Avus*tralya'da, 5 000 km öteden işitilebilecek ka*dar şiddetliydi Bugüne kadar bu uzaklığa ulaşan bir başka ses bilinmiyor Aynı patla*malar sırasında, Krakatoa'nın 250 km açığına kadar gökyüzü kararmış ve atmosferi doldu*ran tozlar daha sonraları dünyanın pek çok yerinde pırıltılı gün doğmalarına ve batmala*rına neden olmuştu Püskürme, bütün okya*nusa yayılan dev dalgaların oluşmasına da neden oldu Cava ve Sumatra adalarında kıyıya yakın yerlerde yaşayan 36 binden çok insan bu dalgalarda boğuldu Batı Hint Adaları'ndan Martinik Adası'nda yer alan Pelee Dağı, Mayıs 1902'de şiddetle püskürmeye başladı Patlama kuvveti yukarı doğru değil, yana doğru etki yaptı ve dağın çevresinde derin bir yara açtı Buradan çıkan akkor sıcaklığındaki gaz ve tozlardan oluşan son derece güçlü bir kızgın bulut dağın yamacından aşağı indi ve yolu üzerindeki St Pierre kentinin üstüne çökerek 30 bin dola*yında insanın ölümüne neden oldu Kentte hayatta kalan tek insan, cinayetten suçlu olarak kent hapishanesinde yerin epeyce al*tında zincire vurulmuş durumda tutulan Joseph Surtout adındaki Siyah'tı Surtout, kur*tarılmadan önce burada aç ve susuz olarak dört gün kaldı Limandaki gemilerin çoğu kızgın tozların etkisiyle yandı ya da kaynayan denizin doğurduğu dev dalgalarla alabora oldu
Alaska'daki On Bin Duman Vadisi 1912'de gerçekleşen bir püskürme sonucunda oluştu Aynı yılın 5 Haziran'ında gerçekleşen yeni bir Lavlarının bileşimine bağlı olarak, bazı yanardağla öbürlerine oranla çok daha patlamalı bir biçimde püskürür Cava'daki Botak, Bromo ve Semeru (en üstte) en şiddetli patlayan yanardağlardır İtalya'da Napoli Körfezi'nde yer alan Vezüv Yanardağı (ortada) püskürürken pek şiddetli patlamaz Büyük Okyanus'taki, Kilauea Dağı (altta) gibi Hawaii yanardağları en zayıf patlayan türlerdir Yanardağların en patlayıcı olanlarında yamaçların çok daha dik olduğu görülmektedir
|
|
|