|
|||||||
![]() |
|
|
Konu Araçları |
| alman, benzerlikleri, farkları, faşizmi’nin, italyan, nazizminden |
İtalyan Faşizmi’Nin Alman Nazizmi'nden Farkları Ve Benzerlikleri |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
İtalyan Faşizmi’Nin Alman Nazizmi'nden Farkları Ve Benzerlikleriİtalyan Faşizmi’nin Alman Nazizmi'nden Farkları ve Benzerlikleri Uzun süre yapılan araştırmalar faşizmin nazizmin aksine köken olarak antisemitist olmadığını antisemitizmin faşizme Mussolini’nin Almanya’yla Mihver ittifakını kurduktan sonra Alman etkisiyle dâhil olduğunu savunuyordu Yeni çalışmalar bu bakış açısını şüpheli bulmaktadır Bu çalışmalara göre 1919 yılından itibaren faşist önderler sürekli olarak antisemitist sloganlar kullanmışlar ve düşünceler açıklamışlardır Antisemitizm daha önce düşünüldüğü gibi 1930ların sonlarına doğru faşizme dâhil olmamış her zaman faşizme içkin olarak varolmuşken yıllar süren radikalleşme sonucu ön plana çıkmıştır 1938’den sonraki Yahudi düşmanı yasal düzenlemeler bu radikalleşmenin sonucudur Ancak Nazi devleti Yahudileri kitle halinde katlederken İtalyan faşistleri haklarını alma dağıtma ve sürme yöntemlerini kullanmışlardır![]() İtalyan faşizminde nazizmde olduğu gibi bir ırk ideolojisi yoktur “Irk” sözcüğüyle en azından 1938’e kadar biyolojik ya da kökensel bir şey ifade edilmemiş daha çok “asalet” düşünülmüştür 1938 sonrası biyolojik çağrışımları olan bir ırkçı söylem faşizm içinde yaygınlaşır Irkçılık öncelikle siyah Afrikalılara sonra da Slavlara yönelmiştir Daha sonraları da antisemitist tonlar almıştır Faşist “yeni düzen” anlayışı nazizmin modelinden farklıdır Hitler’in “ırk devleti” anlayışı yerine Mussolini rejimi eski elitin bir araya getirilmesi ve geleneksel bir iktidar ve yayılma politikasına dayanan kuvvetli bir devleti amaçlamaktadır İtalyan faşizmi en başından itibaren savaş sürdürmüş Libya ve Etiyopya’da sömürgecilik tarihinde benzeri olmayan ve II Dünya Savaşı sırasında çok büyük oranlara varan bir şiddet kullanmıştır: Kitlesel göçertme politikası cinayetler savaş tutsaklarının topluca öldürülmesi toplama kampları ve zehirli gazların1930 yılında Cyrenaika ayaklanması sonrasında kamplara kapatılan insanlardan 40 bini 1933 yılına kadar ölmüştür Mussolini'nin bu uygulamaları Hitleri çok büyük oranda etki altında bırakmıştır Etiyopya’nın işgalinin ne kadar ölüye malolduğu bilinmiyorsa da tahminler ülkenin 10 milyonluk nüfusunun 2 300 000-3 660 000’inin öldüğü yolundadır kullanılması Faşizm nazizm gibi katı bir lider disiplinine dayanır Ancak bunun Alman diktatörlüğündeki gibi radikal sonuçları yoktur Duce ideolojik olarak önplana çıkarılır ancak kendisinin yanında Büyük Faşist Meclisi ve kralın da adı geçer İtalyan faşizmi nazizme göre çok daha fazla eski monarşinin elitlerinin askerin sanayinin ve kilisenin egemenlik uzlaşmasına dayanır Nazizmse kısa süre içinde geleneksel toplumsal katmanlarla olan ilişkisini ortadan kaldırmıştır Faşizmin devletçiliği SS tarafından belirlenen halkçı nazi devletçilik karşıtlığından ayrılır Nazizmde açıkça partinin devlet karşısındaki üstünlüğü vurgulanır Bunun sonucunda Naziler eskiden kalan normsal ve kurumsal sistemleri ortadan kaldırmışlardır Buna karşın İtalyan faşistleri yeni kurumlar geliştirdilerse de mevcut düzene önemli ölçüde el sürmemişlerdir İtalyan faşizminin politik kurbanlarının sayısı nazizme göre belirgin ölçüde azdır Faşist rejim karşıtlarını öldürse ve idam etse bile karşıtlara yönelik idam cezası verilmesi İtalya’da az görülür Sonuçta Mussolini’nin ve Kara Gömlekliler’in (paramiliter faşist çetelerin) terörü Nazilerin aksine iktidarda kalmalarına yetmemiştir
|
|
|
|