Bir Afrika Kabilesi Bambaralar

birbirini izleyen iki evrede eridiler Bu erimeden sonra gla ile ikiz kardeşi dya dört yönü belirlediler Bu yönlerden ilki varlıkların ilk kaynağı olan yöne yani doğuya yöneldi Bundan sonra gla aşağıya ve yukarıya doğru yaptığı devinimlerle zincirlerini kopardı ve böylece varlıklar birer ruha kavuştu

Aynı anda iki gla arasında meydana gelen temas sonucu büyük bir patlama oldu; bu kez ortaya "sağlam ve güçlü bir madde" çıktı Bu madde henüz yaratılmamış nesnelerin üzerine çöktü ve her nesneyi adlandırdı Bundan sonra da bütün nesneler gla'nın düşüncesine uygun olarak yavaşça devinmeye başladı

Kısa süre sonra gla'dan bir başka unsur daha ayrıldı ve varlıkların üzerine gelip kondu: bu insan bilincinin sembolü olan "insan ayağı"ydı Başlangıçta birbirine benzeyen herşey gla'ların "zo"ya sorumluluk yuKiemesıyle değişmeye başladı Zo her nesneye gelecekte bir özgürlük tanımakla yükümlüydü Zo kendisine verilen bu görevi kabul etti ve nesnelere sahip çıkarak onların ilkelerini "görünmeyen Yo" anlamına gelen "Yo yebali" adlı geniş bir küre içinde toplandı Yo ruh daha doğrusu "bir düşünce ve devinim"di

Evrenin yaratılışı yo'dan başlayarak "düşünce"nin bir bileşimi olarak kabul edilmektedir Bu "düşünce" üç bölümden oluşmaktadır: yo iç söz; o sessizlikten işitilebilecek şeye geçiş; yereyereli yaratıcı titreşim Bu gelişim 7 işaretle gösterilmekteydi 7 insanı temsil eden bir rakamdı: 3 (erkeğin işareti) ile 4 (kadının işareti) rakamlarının toplamayla meydana gelmişti

Yo bir ruh olarak kararlarında ve yaratıcı iradesinde özgürdü Tam beş kez dört yöne gitmiş ve uzay fikrini yaratmıştı 22 rakamıyla temsil edilen uzay Yo'nun bir ruh olarak içerdiği bütün niteliklere sahipti: Nugu (iç) kendinde bütün varlıkları ve insanı bulundururdu; yala "havanın tohumu" idi ve bütün boşlukları uzayın dört bir tarafına yerleştirirdi; faya "rüzgârın tohumu" sani "suyun tohumu" yere "ateşin tohumu" yelegu ise oyeryüzündeki maddelerin tohumu "ydu Bu son dört terim aynı zamanda yaradılışın dört temel öğesi olan hava toprak ateş ve suyu da belirtirdi

Hava ve ateş erkek su ve toprak ise dişiydi Yo kendi çevresinde yirmiiki kere dönerek uzayı yaratmış ve dört dünya düşünmüştü; Dye mana "dünyanın tösâi"; dye gale "ilk dünya"; dye bana "istenmeyen dünya"; dye nata "geleceğin dünyası" Yereyereli'nin bağrında ruh (miri) bulunuyordu Ruhun içinde "vali" adı verilen eylem vardı; eylemin içinde nesnelerin gelişimi nali yatmaktaydı Nali'de ise nesnelerin kökeni bulunuyordu

Miri aynı zamanda içinde doğanın yattığı dünyanın yumurtasıydı Miri birbirinin içine geçmiş üç oval ile temsil edilirdi Dye ko (dünyanın kapısı) adı verilen dış oval devamlı devinim durumundaydı Boğa'nın doğuşu ve ölüşüne uygun olarak o da kendi ekseni çevresinde dönerek genişler yada daralırdı So de (evin oğlu) adı verilen orta oval'den sonra Dye vali gale (dünyanın ilk devinimi) denen ve verimliliği temsil eden iç oval gelirdi Parçalanıp düzenli bir biçimde uzaya dağılan 22 öğe dış oval Dye ko'dan doğmuştu Bambaralarm anlayışına göre bu öğelerin sınıflandırılması çok çeşitliydi

Bu 22 öğenin ilk yedisine bomıana adı verilmekteydi ve bunlar varlıklarla nesnelerin genel karakterlerini özetlemekteydi: Kelena birlik; Makari dindarlık merhamet; Mako gereklilik; Sinaya saldırganlık kıskançlık; Fadena rekabet; Maloya utanç; Şia ırk tür soy

Baugini adı verilen 12 öğe insanların nitelik ve alınyazılarını belirtirdi: Ma ye ma ye yetenek imkân eğilim; Mako karşılıklı hizmet sadelik ağırbaşlılık bilgelik eğitim; Sebaya kuvvet kudret egemenlik; Dyuguya kötülük güçlük; Kunanguya kötü talih; Sira yol kılavuz itaat disiplin; Nafolo zenginlik bereket sağlık; Adama-dena kardeşlik insanlık özgürlük iyilik; Dahirime gıda mal mülk; Saya ölüm hastalık sakatlık delilik; Su gece karanlık ve ışık sır büyü; Kle gün güneş Jiginî adı verilen son üç öğe ise şunlardı: Kun dünyayı düşünen kafa; Ba kendisini meydana getiren kalıp; Fo kendisini yaratan söz