Anadolu'da Ermeni Zulmü

ANADOLU'DA ERMENİ ZULMÜ-1
Her yıl nisan ayı gelince, Ermeniler geniş propagandalarla soykırım iddialarında bulunurlar Pek çok ülkede destekleyici bir kararlar alınmaktadır Bu konuda maalesef yetkililer ve kamuoyu bilinçsizdir Ermeniler ve yaptıkları hakkında kısaca tarihe bir göz atmak ve birkaç çarpıcı örnekle meselenin hakîkatını okuyucularımıza arzetmek istiyoruz Daha geniş bilgi için mutlaka kitaplara müracaat edilmelidir

Ermeniler Hakkında Genel Bilgi

Osmanlılar döneminde Ermeniler Adana'dan Kafkaslara kadar uzanan bir bölgede dağınık olarak ve azınlık olarak yaşıyorlardı Kendilerinin Nuh AS'ın oğlu Ya'fes'in oğlu Hayk'ın soyundan geldiklerine ve bölgenin yerli halkı olduklarına inanıyorlardı Tarihî belgeler ise onların MÖ 6 Yüzyıl'da Balkanlardan bölgeye geldiklerini, Trak-Frig kökenli olduklarını gösteriyor

Ermeniler M Ö 521 yılından itibaren İranlıların, M Ö 331 yılından sonra Makedonya'nın, M Ö 66 yılından sonra Romalıların egemenliği altında yaşamışlardır Zaman zaman el değiştiren bölge 642 yılında Emevilerin yönetimine geçmiştir 970'te tekrar Bizanslıların eline geçen bölge 1071 tarihinden itibaren Selçuklular tarafından ele geçirilmiştir Selçuklulardan sonra İlhanlıların, Akkoyunluların, daha sonra da Osmanlıların yönetimine girmişlerdir (1473 - 1555) Osmanlı devleti yıkılıncaya kadar da azınlık statüsünde yaşamışlardır

Osmanlı devleti yönetimi altındaki Asya topraklarının hiçbir bölümünde Ermeni yoğunluğu olmadığı için, hiçbir yer Ermenistan adıyla isimlendirilmemiştir Birinci Dünya Savaşından önce Anadolu bölgesinde, 1193394 Ermeni yaşıyordu Bu toplam nüfusun % 7'si civarındaydı Ermenilerin en kalabalık olduğu Bitlis ilinde bile, toplam nüfusa oranları %25'i geçmiyordu

Bugün Türkiye'de 1960 sayımına göre Ermenice konuşan halkın toplamı 53173'tür bunun 41311'i İstanbul'da, 11862'si diğer illerde bulunmaktadır (1)

Ermenilerin Ermenice denilen bir dili vardı ve bu dil çok gelişmemişti Soylular ve şehirliler, idaresi altında bulundukları milletin dilini konuşurlardı Hattâ Osmanlı yönetiminde iken 18 Asır ortalarına kadar Türkçeden başka dil konuşmazlardı Kilisede bile İncil'in Türkçesi okunurdu Kültürlerinde, folklör ve edebiyatlarında Türklerin geniş tesiri vardı

Ermeniler de ilk zamanlarda İranlılar gibi ateşperest idiler; aya, güneşe, yanardağlara taparlardı 301 yılında Kirkor Lusaroviç denilen bir rahibin çalışmalarıyla hristiyan oldular Hristiyan olunca, Kirkoriye (Gregorien) ismiyle kendilerine mahsus bir kilise kurdular İnaçları ve ibadetleri katolik ve ortodokslardan farklıydı Kiliseye yalnız erkekler devam ediyordu Dînî liderlerine katagigos deniliyordu En büyük dînî liderleri Erivan yakınındaki Eçmiyazin'de bulunuyordu Fatih İstanbul'u fethettikten sonra 1461 yılında, Bursa'daki Ermeni dînî lideri Hovakim'i İstanbul'a getirtti Yayınladığı bir fermanla Ermeni Patrikhanesini kurarak, onu ilk patrik ilân etti

İranlılar Ermenileri tekrar ateşperest yapmak için, Bizanslılar da kendi mezheplerine çevirmek, ortodoks yapmak için çeşitli baskılar yaparlardı Müslümanların idaresi altında, yâni Emevî, Abbasî, Selçuklu ve Osmanlı döneminde, Ermeniler serbestçe dînî faaliyetlerini yapabildiler Askerlikten muaf oldukları için sanat, ticaret ve tarımla uğraştılar Her bakımdan mutlu ve müreffeh bir hayat yaşıyorlardı

İkinci Viyana bozgunundan sonra Osmanlı devleti gerileme sürecine girince, devleti yıkmak için batılı büyük devletler planlar hazırladılar, iç işlerine karışmaya başladılar Azınlıkları devlete karşı ayaklandırmak için çeşitli çalışmalar yaptılar Başta Rusya olmak üzere, İngiltere, Fransa ve ABD, konsoloslukları vasıtasıyla, açtıkları kolejler vasıtasıyla, Ermeniler arasında milliyetçilik ve ayrılık fikirlerinin gelişmesini sağladılar Tanzimat ve ıslahat fermanlarıyla azınlıklara tanınan haklar, Ermenileri iyice şımarttı

1877-1878 Osmanlı Rus savaşı kaybedilip Ayastefanos antlaşması imzalanırken, Ruslarla görüştüler Daha sonra 1878'de Berlin konferansında Doğu Anadolu'da Ermeni azınlığın olduğu bölgelerde ıslahat yapılacaktır diye bir madde konulmasını sağladılar

Devletin zayıf zamanlarında çeşitli isyanlar çıkartarak yabancı devletlerin müdahelesini beklediler Böylece Balkan ülkeleri gibi bağımsızlıklarını kazanacaklarını, müstakil bir Ermenistan kuracaklarını umuyorlardı

Ermenilerin Örgütlenmesi

Osmanlı Devletinde yaşayan Ermenilerin ilk ulusal hareketleri 1860 yılında kurulan derneklerle başlamıştır Bu dernekler zamanla dış yardım ve kışkırtmalarla, Ermenileri devlete karşı ayaklandıran komiteler haline gelmiştir Ermeni kiliseleri ve Ermeni okulları ihtilalci fikirlerin aşılandığı en önemli merkezlerdir

Dernekler

1860'ta Adana'da Hayırsever Cemiyeti, arkasından Fedâkârlar Derneği kuruldu 1870 - 1880 tarihleri arasında Van'da Araratlı, Muş'ta Okulu Sevenler, Doğulu ve Klikya dernekleri kuruldu 1880 tarihinde bu dört dernek birleşerek Ermenilerin Birleşik Derneği adını almışlardır 1876'da Ermenistan'a Doğru Derneği, 1879'da Milliyetçi Kadınlar Derneği, 1880'de Erzurum'da Silahlılar Derneği, Kafkasya'da Genç Ermenistan Derneği, 1872'de Van'da İttihat ve Halâs Derneği, 1882'de yine Van'da Karahaç Derneği kuruldu Bu derneğin amacı gerekli yerlerde isyanlar çıkartmak ve gençleri silahlandırmaktı

1881'de Erzurum'da kurulan Müdâfi Vatandaşlar Derneği, daha sonra büyüdü, çeteler kurdu, dörtyüzden fazla usta çeteci yetiştirip komutanlar atadı Bunları düzenli silahlı eğitime tabi tutup, silâh ve cephane depoları kurdu

Komiteler

1) Hınçak (Çan) Komitesi: 1887'de İsviçre'de Kafkasyalı Ermeniler tarafından kurulmuştur Amacı Türkiye Ermenistanı'nı kurmak, daha sonra Rus ve İran Ermenistanlarıyla birleşerek bağımsız bir Ermenistan yaratmaktı Sosyalizmi benimsemişlerdi

2) Taşnaksutyun Komitesi (Ermeni İhtilâl Cemiyetleri Birliği): 1890'da Kafkasya'da kuruldu Amacı Ermeni örgütlerini birleştirmek, Türkiye'ye geçen çetelere yardım etmek, isyanlar çıkartmak suretiyle Türkiye Ermenistanı için siyasî ve iktisâdî özgürlük elde etmekti Nasyonal-sosyalizmi benimsemişlerdi

Komitenin örgütüne verdiği emir şu idi:

"--Türkü, Kürdü her yerde, her türlü koşullar altında vur! Mürtecileri, ahdinden dönenleri, Ermeni hafiyelerini, hainleri öldür, intikam al!" (2)

1908 Öncesi Ayaklanmalar

Ermeni komiteleri Ermeni zenginlerinden ağır tehditlerle büyük paralar sızdırdılar Doğu Anadolu'da komitenin emirlerini dinlemeyen yüzlerce Ermeni öldürdüler Türk ve Kürt köylerini de basıp yağmalamaya başladılar Türkleri ve Kürtleri yurtlarını bırakıp gitmeye mecbur etmek için akıl almaz işkencelerle öldürüyorlardı

Anadoluda yer yer çıkan küçük Ermeni isyanları hızla bastırıldı Büyük isyanlarda Avrupa ülkeleri konsolosları vasıtasıyla müdahele ettiler Yurtdışındaki komiteciler Avrupa ve Amerika gazetelerinde Türklerin hristiyanları doğradığını iddia ederek amansız bir propagandaya giriştiler

Sultan Abdülhamid bölgedeki müslüman halkın can güvenliğini sağlamak için, Hamidiye Alayları denilen süvari birlikleri teşkil ettirdi Bunların subayları bölgedeki aşiretlerin ileri gelenlerinden seçiliyordu (3)

Bu ayaklanmalardan önemlileri:

1 Sivas ayaklanması (11 Ekim 1881)

2 Erzurum olayı (20 Haziran 1890)

3 İstanbul'da Kumkapı ayaklanması (15 Temmuz 1890)

4 Yozgat olayı (Ekim 1893)

5 Tokat olayı (Ağustos 1894)

6 Birinci Sason isyanı (Haziran 1893 - Ağus 1894)

7 İstanbul'da Bâb-ı Âli baskını (18 Eylül 1895)

8 1895 - 1896 ayaklanmaları: Bu iki yıl içinde Ermeniler Anadolu'nun çeşitli yerlerinde ayaklanmalar yaptılar Bunların başlıcaları; Geyve, Yozgat, Kayseri, Develi, Diyarbakır, Siverek, Harput, Malatya, Arapgir, Adıyaman, Maraş, Urfa, Antep, Sivas, Niksar, Divriği, Merzifon, Amasya, Trabzon, Gümüşhane, Bitlis, Muş, Erzincan, Bayburt, Erzurum, Hınıs ayaklanmalarıdır

9 Adana olayları (Ekim 1895 - Mart 1896)

10 Zeytun isyanı (Temmuz 1895 - Ocak 1896)

11 Van isyanı (Ekim 1895 - Ekim 1896)

12 Osmanlı Bankası baskını (14 Ağustos 1896)

13 İkinci Sason İsyanı (1898 - 1904)

14 Sultan Abdülhamid'e suikast girişimi, bomba olayı (21 Temmuz 1905