Prof. Dr. Sinsi
|
Ezan Duasının Anlamı Ve Fazileti
Ezan Duası,Ezan Duasının Anlamı,Ezan Duasının Fazileti
Câbir radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Kim ezanı işittiği zaman şu duayı okursa, kıyamet gününde o kimseye şefâatim vâcip olur ” (Buhârî, Ezân 8, Tefsîru sûre(17), 11 Ayrıca bk Ebû Dâvûd, Salât 37; Tirmizî, Mevâkît 43; Nesâî, Ezân 38; İbni Mâce, Ezân 4)
“Allahumme rabbe hâzihîd-davetit-tâmmeh ves-salâtil kâimeh, âti Muhammedenil vesîlete vel-fadîlete ved-dereceter-rafiah veb'ashu mekamen Mahmûden ellezi veadteh İnneke la tuhliful mîâd
Bu duânın meâli şöyledir:
“Allâhım! Ey bu tam dâvetin, yâni mübârek ezânın ve kılınmak üzere bulunan namazın mukaddes Rabbi Peygamberimiz Hz Muhammed (s a v )e vesîleyi ve fazîleti ihsan et ve Onu, kendisine vad buyurmuş olduğun Makâm-ı Muhmûda eriştir Şüphe yok ki, sen vadinden dönmezsin ”
Sad İbni Ebî Vakkas radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre, Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Kim müezzini işittiği zaman: Tek olan ve ortağı bulunmayan Allahtan başka ilâh olmadığına, Muhammedin Onun kulu ve resûlü olduğuna şahitlik ederim Rab olarak Allahtan, resûl olarak Muhammedden, din olarak İslamdan razı oldum, derse, o kimsenin günahları bağışlanır ” (Müslim, Salât 13 Ayrıca bk Tirmizî, Salât 42; Nesâî, Ezân 38; İbni Mâce, Ezân 4)
Her iki hadiste geçen “ezanı işittiği zaman” sözüyle anlatılmak istenen, ezanın tamamını işittikten sonra demektir Çünkü ezanı işiten kimsenin müezzinin söylediklerini aynen tekrar etmesi gerektiğini ve bunun Resûl-i Ekrem tarafından emredildiğini önceki hadiste açıklamıştık Ezan bittikten sonra ise, Peygamber Efendimize salâtü selâm getirilir; sonra da ezan duası okunur Yaygın olarak bilinen ve okunan ilk hadiste geçen dua ise de, bundan başkasının da okunabileceğine bu ikinci hadis delil teşkil eder Hatta bunlar dışında mesûr olan yani Peygamber Efendimizden rivayet edilen ve hadis kitaplarında yer alan dualardan herhangi biri de yapılabilir
Beyhakînin rivayetinde ilk duanın sonunda bir de: “İnneke lâ tühlifül-mîâd = Şüphesiz ki sen vaadinden caymazsın” ilâvesi vardır ki, biz de dualarımıza bunu ilâve ederiz Yaygın olan bu duanın çok kısa tahlilini yapacak olursak: Buradaki “davet” ezanın lâfızlarıdır Daha önce izah edildiği gibi, bu tevhîde davettir “Tam” olmasının anlamı ezanda kelime-i tevhîd ve kelime-i şehâdetin bulunmasıdır Tam ve kâmil olmanın bir yönü de değişikliğe ve bozulmaya uğramadan kıyamete kadar hem lâfzının hem muhtevasının korunacak olması ve itikad esaslarının hiçbir zaman değişmeyeceğidir “Vesîle”nin buradaki anlamı önceki hadiste de işaret edildiği gibi cennetteki çok yüce bir makamdır “Fazilet” de üstün bir makamın adı olup, diğer mahlûkattan yüce bir mertebedir “Makâm-ı mahmûd”, her lisanın övgü ve yüceltmesine lâyık makam demektir O makamda olanı ilk yaratılan insandan son yaratılacak olana kadar herkes över ve yüceltir Makâm-ı mahmûd, şefaat makamıdır ki, Resûlullah Efendimize ihsân olunmuştur Kuranın: “Rabbin seni makâm-ı mahmûda ulaştırır” dediği makamdır [İsrâ sûresi (17), 79> İbni Abbâsın açıklamasına göre: “Öyle bir makam ki, orada öncekiler ve sonrakiler sana hamd ve senâ eder ve mertebece bütün yaratılmışların önünde olursun Şefaat edersin de şefaatin makbul olur Senin sancağın altında olmadık kimse bulunmayacaktır” diye tarif edilir (Alî el-Kârî, el-Mirkât, II, 353) Peygamberimiz çeşitli hadislerinde bu makamdan bahsetmiş ve onun vasıflarını anlatmıştır
Önce de ifade ettiğimiz gibi, ezan İslamın temel prensiplerini kendinde toplayan bir dînî tebliğ, bir davettir Bunu duyup dinleyen ve kalben inanarak tekrar eden bir mümin, istikamet üzere olduğu, sahih bir iman ve sâlih bir amele sahip bulunduğu için Allaha her ezandan sonra dua eder Bu duanın mahiyet ve muhtevasını da böylece özet olarak bile olsa görüp anlayan bir müslüman artık bu fazileti işlemekten kendini müstağni göremez Bütün bunları pekiştirmek üzere, ezandan ayrı olarak her farz namazdan önce bir de kamet getirilir
Hadislerden Öğrendiklerimiz
1 Ezanı, müezzinin söylediklerini tekrar ederek sonuna kadar dinlemek, bitince de dua etmek faziletli sünnetlerdendir
2 Ezan vakitleri duaların reddedilmediği vakitler olup, her ezandan sonra dua etmek bu sebeple faziletli kabul edilmiştir
3 Ezandan sonra duaya devam etmek hayırlara ulaşmanın sebebi olduğu gibi, kıyamet gününde Peygamberimizin şefaatine nâil olabilmenin de vesilesidir
4 Ezan bittikten sonra Peygamber Efendimizin öğrettiği dualardan biri ezan duası olarak okunmalıdır
5 Vesîle, fazîlet ve makâm-ı mahmûd kıyamet gününde sadece Peygamber Efendimize has üstün mertebe ve makamlardır
|