Cüzzam Hastaliği

Cüzzam 1876da Armauer Hansen tarafından bulunan lepra basili tarafından oluşturulan öncelikle, deri ve siniri tutan kronik seyirli bir enfeksiyon hastalığıdır Cüzzam Haçlı seferleri sırasında oldukça yaygın bir hal almıştır Hastalık yaygınlaşmaya başladıkça cüzzamlılar adeta lanetlenmiş kimseler olarak kabul edilip, toplumdan dışlanmışlardır İlk belirtisi burun tıkanıklığı, burun kanaması, saç dökülmesi, burun tabanında çökme, diz ve dirsekte lezyonlar, bu dönemde tedavi başlanılmazsa basiller hızla yayılabilir Tedavi edilmezlerse basil sinirleri tutarak ellerde ve bacaklarda eldiven şeklinde duyu kayıpları ve motor işlev kayıpları görülür Hastalarda felç hali görülebilinir Bunlara bağlı olarak vücutta yaygın şekil bozuklukları ve sakatlıklar görülür Cüzzam erken tanı koyulduğunda tedavisi ilaç ile kesin olarak yapılabilen bir hastalıktır Erken tanı ve tedaviden sonra hiçbir kalıcı sakatlık oluşmadan tedavi mümkündür

Cüzzam hastalığının ilk kez ne zaman ortaya çıktığını kesin olarak belirlemek halen mümkün olmasa da hastalığı tanısı ile ilgili ilk yazılı kayıtlar MÖ 600'lü yıllara aittir Hint, Mısır ve Çin uygarlıklarının bu tarihten daha önceleri MÖ 16-13 yüzyıllarda hastalığı tanıdıkları var sayılmaktadır Bu zaman dilimine tarihlenen Mısır'da bulunan bazı kalıntılar varsayımı desteklemektedir Eski Yunanlılar ve Araplar'ın da hastalığı tanıdıkları düşünülmektedir

Bazı kaynaklar cüzzam'ın Avrupa'ya Hindistan'dan Büyük İskender'in ordusunun askerleri ile, bazıları da Roma askerleri tarafından taşındığını öne sürerler

Cüzzam Haçlı seferleri sırasında oldukça yaygın bir hal almıştır Hastalık yaygınlaşmaya başladıkça cüzzamlılar adeta lanetlenmiş kimseler olarak kabul edilip, toplumdan dışlanmışlardır Tedavisinin bilinmediği dönemlerde cüzzamlılar yerleşim birimlerinden uzak yerlere hatta özel adalara sürülerek, buralarda kendi hallerine bırakılmaktaydılar

Cüzzam hastalığı, vücudun direncine bağlı olarak birbirinden ayrılan iki ana tip ve iki ara tip olarak sınıflandırılır Ana tipler Lepramatöz ve Tüberküloit tip, ara tipler ise Borderlein ve İndetermine tip cüzzamlardır

Lepramatöz Tip Cüzzam

Cüzzamın en kötü tipidir Vücut direnci tamamen hasarlıdır Hastalık etkeni basiller çok sayıda ve etkindirler Küçük, çok sayıda ve gövdede simetrik olarak yayılmış, sınırları keskin olmayan, parlak bakır kırmızısı renginde lekeler sözkonusudur Bu lekelerin olduğu deri bölgeleri zamanla duyu kayıplarına uğrarlar Yüz, ense, memebaşı ve üreme organlarında yerleşen, leprom adı verilen sert açık kahverengi lekeler belirir Yüzde, yerleştiklerinde arslan yüzüsemer burun denilen burun çöküntüsüne, damak delinmesine, göz kapaklarının düşmesine, ses kısıklığına, parmakların kendiliğinden kopmasına da yol açarlar Lepromlar iyileşecek olurlarsa mutlaka yerlerinde iz bırakırlar denilen yüz görünümünü ortaya çıkarırlar Lepromlar ayrıca
Bu tip cüzzamda sinirler görece daha az etkilenirler Fakat iç organlardaki rahatsızlıklar daha sık görülür Karaciğer tahrip olabilir, erbezleri etkilenerek kısırlık ortaya çıkabilir, kemikler etkilenerek derin kemik tahribatları gelişebilir,göz etkilenerek körlük ortaya çıkabilir

Tüberküloit Tip Cüzzam

Bu tür cüzzam çoğunlukla çevresel sinir sistemini etkiler Yüz felci meydana gelebilir El kaslarına gelen bazı sinirlerin felci sonucu pençe el görünümü ortaya çıkar Duyu sinirlerinin felci sonucu ısı temas ve ağrı hislerinin ortadan kalkması sözkonusudur Terbezleri de çalışamadığından deride kuruluk giderek artar ve deri dökülmeye başlar Bu sinirlerle ilgili belirtilerden başka deride dağınık olarak birkaç tane küçük leke bulunabilir

Borderlein Tipi Cüzzam

Lepramatöz ve Tüberküloit tipler arasında bir tiptir Gelişim olarak iki tipten birisine daha yakın olur Hangi tipe doğru gidiyorsa o tipin özellikleri daha belirgin olmaktadır

İndetermine Tip Cüzzam

Genellikle bir tek leke şeklinde kendisini gösterir His bozukluğu da gösteren bu leke etrafa doğru yayılabilir veya ortası iyileşebilir