Prof. Dr. Sinsi
|
Kanser Erken Teşhis Ve Tarama Merkezi İlgili Bilgiler
Kanser Erken Teşhis ve Tarama Merkezi İlgili Bilgiler
Kanserle savaş programı kapsamında açılan Kanser Erken Teşhis ve Tarama Merkezleri'nde dileyen herkes ücretsiz olarak tarama yaptırabiliyor Bunun için kişinin kanser riski ya da belirtisi taşıması gerekmiyor
Sağlık Bakanlığı Kanser Daire Başkanı Prof Dr Murat Tuncer, kanserle savaş için geliştirilen yeni program ve ücretsiz tarama yapan KETEM'lerle (Kanser Erken Teşhis ve Tarama Merkezi) ilgili bilgi verdi:
* Türkiye'de her geçen gün kanser vakasının arttığını düşünürsek, sizce Türkiye kanserle savaşta başarılı mı?
Önümüzdeki on yıldan sonra kanseri, her yıl yüzde 1 ile 2 oranında azaltmaya yönelik hedefimiz var 65 yaş ölümlerini de yüzde 10 azaltmayı planlıyoruz Yani hedefimiz; artışı durdurmak ve ölüm oranını azaltmak Bu, oluşturduğumuz Ulusal Kanser Programı'nın hedefi Bu yıl kanser tedavisi için yaklaşık 2 5 milyar Euro para harcadık Bu rakam, neredeyse Sağlık Bakanlığı bütçesinin yarısı  2009'da yayınlanacak Dünya Kanser Raporu'nda Türkiye, etkin kanser raporu ortaya koymuş örnek ülke olarak gösteriliyor Attığımız en önemli adımlardan biri sigara yasağı Sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite, obezitenin önlenmesi, çevresel kanserlerin kontrol edilmesi de kontrol programımız içinde İkinci aşamada ise çok sık görülen üç kanser türünün, taramayla önceden saptanarak yok edilmesi var Bu üç türün birincisi kadınlardaki meme kanseri, ikincisi rahim ağzı kanseri ve üçüncüsü kalın bağırsak ve rektum kanseri
* Oluşturduğunuz programda ücretsiz kanser taraması da var Ailesinde kanser bulunan kadınlar da ücretsiz olarak taramadan geçebilecek mi?
35 yaşında bir kadın, annesi ve teyzesini erken yaşta meme kanserinden kaybetmişse ve kendisinin de risk taşıdığını söylerse, bu hizmetten yararlanabilir Ama bu tür kişiler, meme kanseri şüpheli tanı olduğu için, zaten daha önce de SGK kapsamına giriyordu Ama bir şüphe taşımayan kadınlar daha önce ödeme kapsamına girmiyordu, yeni programda ise giriyorlar
* Suların kanserojen etkileri çok tartışıldı sizce hangi suları seçmek gerekli?
Bütün içme suları Sağlık Bakanlığı'nın kontrolünde Çevre Bakanlığı'nın denetimi var Sular mevsimsel olarak bile inceleniyor Sağlık Bakanlığı'nın denetiminden geçmiş olanlar güvenlidir Türkiye'de herhangi bir içme suyu ile kanser olunacak diye bir şey yok Arsenik bulunan sularda bile, arsenik kanser yapıcı seviyede değil Ama yine de önümüzdeki on yılda arseniği tamamen yok edeceğiz Ne kadar su içerseniz için, arsenikli bile olsa, sigaradan alacağınız zarardan çok daha yüksek Sigara içenin sudaki arseniği merak etmesi çok abes Sigarayı bıraktıktan sonra hayatınızda alacağınız riskler yüzde biri geçmiyor
ANADOLU'DA ATAKTAYIZ
* Kanser tedavisi için hastalar genelde büyükşehirlere geliyor Anadolu'da neden kanser tedavisi yapılamıyor?
Anadolu'da iyi merkezler açmamız gerekli Dünyada olup da Türkiye'de olmayacak hiçbir şey kalmayacak YÖK ile Sağlık Bakanlığı bu konuda çalışıyor Önümüzdeki 15 yıl içinde 54 tane kapsamlı kanser merkezi açılacak İnsanların Ankara'ya, İstanbul'a gelmesine gerek kalmayacak, bölgesel kanser merkezleri oluşturulacak Eskiden bir kanserli hasta, bütün kamu kurumlarında ücretsiz tedavi oluyordu Şu anda, para ödemeden özel hastanelere de gidebilirler
* Kadınlar, ücretsiz tarama yaptırabilecekleri merkezleri nereden öğrenebilirler?
saglik gov tr adresinden 'Birimler' başlığı altındaki 'Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı' linkinden bilgi alabilirler Ya da bulundukları illerdeki sağlık müdürlüklerine başvurabilirler
* Kadın programlarında kansere ilişkin bilgiler veriliyor Sizce bu programlar kanserle mücadelede yararlı mı, yoksa yanlış bilgiler verdiği için zararlı mı?
Genel olarak birçok kişi bunu eleştirebilir 'Bilimsel altyapısı yok' denebilir Ama ben, halkın bilinçlenmesi konusunda yararlı olduklarını düşünüyorum Yanlış bilgiler verilmezse bu programlar faydalı Aslında kanserle savaş çok zor değil, belli ilkeleri var ve basit kadın programlarında bu ilkeler tekrarlanıyor Sigara içmemeniz, sizi şişmanlatacak bir diyet uygulamamanız, bol meyve ve sebze tüketmeniz, hemen hemen hiç alkol almamanız lazım Avrupa şu anda kansere karşı on anahtar yayınladı İkinci sırada alkol kontrolü geliyor Yani temel felsefe içinde beslenmek çok önemli Kızarmış eti arada bir yiyin, hormonlu yiyeceklerden uzak durun Aslında işin sırrı dengede Kanserden korunmada denge çok önemli
* Sizce hangi tür kanser tedavileri yurtdışında daha başarılı?
Bence Türk hastaların kanser tedavisi için yurtdışına gitmesine artık gerçekten gerek yok Türkiye'de her türlü tedavi yapılıyor Bazen çok az kanserde kullanılan ilaçlarla deneme tedavileri var Bunlara gönüllü olarak katılabilirler Yani yurtdışında olup da Türkiye'de olmayan hiçbir tedavi yöntemi yok Zaten yurtdışına giden hasta sayısı giderek azalıyor
* Hekimler erken tedavi konusunda yeterince bilgililer mi?
Erken tedavi için, her branştan hekimin kanseri bilmesi gerekli Bir kemik ağrısının, löseminin, bir meme ucu çöküklüğünün ya da yaranın, meme kanserinin, bir kötü kokulu akıntının rahim ağzı kanserinin ön belirtisi olabileceğini bilmeli İyileşmeyen ve büyüyen ses kısıklığının, yutak kanserlerinin, dışkılama alışkanlıklarında değişimin ve kakada kan görülmesinin kolon kanserlerinin ilk belirtisi olabileceğini bilmesi şart Bu tarz şikayetleri olan herkes her doktora gidebilir Herkesin bu konuda uyanık olması gerekli Ülkemizde yüzde 80 kanser, teşhis edildiğinde ilerlemiş oluyor Bu yüzden, herkesin kanserin ilk belirtileri hakkında bilgi sahibi olması gerekli Biz de herkesi bilgilendireceğiz Önümüzdeki yıl kanser farkındalığı için çok ciddi bir para ayırdık Halk eğitim programları artacak
* Kanser önce artacak
İlk yıllarda kanser vakalarında azalma beklemiyoruz, hatta istatistiklerde bir artış bile olabilir Çünkü tarama ile, önceden kayıtlara bile giremeyen pek çok kanser türü yakalanacak Ama yakın gelecekte meme kanserinden kaybettiğimiz hasta sayısı çok azalacak Çünkü daha başta ilk kitleyi fark edip yok edeceğiz Önemli olan iki yılda bir bu taramayı yaptırmak Belirtisi ve şüphesi olan insanlara, kitlesi varsa, her yerde tarama yapılır Ama biz, evinde oturan, hiçbir şikayeti olmayan kadınları da kontrole çağırıyoruz
Yeşilkart'a bile gerek yok
* Meme ve rahim ağzı kanserleri için AB'nin oluşturduğu standartlara göre bir tarama programı başladı 2004'te 11 merkez, bu yıl ise 84 KETEM açıldı Önümüzdeki on yılda 280 tane KETEM açılması hedefleniyor
* Bugüne kadar dünya genelinde de kanser taramalarının ücretsiz yapıldığı ülke çok az Avrupa'da bile bu taramalar genellikle ücretli yapılıyor
* Meme kanseri taraması için; 49 yaşını geçmiş her kadın, 69 yaşına kadar, hiçbir şikayeti olmasa bile iki yılda bir ücretsiz mamografi çektirebiliyor
* Evlenmiş ve 20 yaşını aşmış her kadın, beş yılda bir PAP simir ile rahim ağzı kanseri taraması yaptırabilir Bu tarama 60 yaşına kadar ücretsiz
* 50 yaşını aşmış her erkek ve kadın, yılda bir kez ücretsiz olarak kolon kanseri taraması için dışkıda gizli kan taraması yaptırabilir
* Kanser Erten Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezi KETEM'ler, Genel Sağlık Sigortası ya da Yeşilkart gibi hiçbir güvencesi olmayan kişilere de ücretsiz tarama yapıyor Ama bazıları yeni kurulduğu için, şimdilik istenen düzeyin altında çalışma yapıyor
* KETEM'lerin, günde 30-40 mamografi çekmesi, 20 PAP simir yapması hedefleniyor Her yerde bu altyapıyı oluşturduk Kimse sıra beklemiyor, hastanın randevu alması yeterli oluyor
|