Tarihde Bugün 9 Temmuz

Tarihde Bugün 9 Temmuz

Felsefe alanındaki çalışmalarıyla tanınan yazar Orhan Hançerlioğlu 1991 yılında yaşamını yitirdi

Orhan Hançerlioğlu, 19 ağustos 1916'da İstanbul'da doğdu 1939'da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi Keşan ve Karaisalı'da kaymakamlık yaptı



İstanbul Belediye Müfettişi, Emniyet Şube Müdürü, Şehir Tiyatrosu Müdürü oldu 1954'ten sonra Elektrik, Tramvay ve Tünel İşletmeleri Hukuk İşleri Müdürü olarak çalıştı, 1978'de emekli oldu

Sanat hayatına şiirle girdi, 1936'da ilk şiir kitabı olan 'Kıvılcım'ı çıkardı Bazı dergilerde şiir yayımlamaya devam etti Bir süre üykü yazdı, bir öyküsü 'Şadırvan' dergisi yarışmasında birincilik kazandı

1951'den 1957'ye kadar her yıl bir roman çıkardı İlk romanı 'Karanlık Dünya' ile dördüncü romanı 'Ekilmemiş Topraklar'da Anadolu sorunlarını ele aldı, diğer romanlarını ise büyük şehir yaşamlarından seçtiği sahnelerle ördü

Romanlarını birer büyük öykü ölçüsüyle daraltması, her birinde yeni bir biçim denemesine girişmesi, dikkati çeken özelliklerinden oldu

Düşünce akımlarını, düşünce sorunlarını konu edinen, 'Erdem Açısından Düşünce Tarihi' (1963), 'Başlangıcından Bugüne Kadar Mutluluk Düşüncesi' (1985), 'Başlangıcından Bugüne Kadar Özgürlük Düşüncesi' (1966) gibi yapıtlarını, aynı konularda ansiklopedik çalışmaları izlemişdi

1956'da yayımladığı 'Ali' isimli romanıyla Türk Dil Kurumu Ödülü'nü kazandı 9 temmuz 1991'de hayata veda etti

İETT macerası

Orhan Hançerlioğlu, 28 şubat 1953'te İETT Umum Müdürlüğü Hukuk İşleri Müdür Muavini olarak işe başladı Birkaç ay sonra aynı bölümün müdürü oldu Bu görevde 25 yılı aşkın bir süre çalıştı 1978'de kendi isteği ile emekli oldu

Hançerlioğlu'nun kurumda bulunduğu dönemde İstanbul kent tarihi açısından İETT önemli işlere imza attı Hançerlioğlu, kurumun hukuki işleri yanında aynı zamanda kültürel aktivitelerini de yönlendirdi

1952'den itibaren yayımlanmaya başlayan İETT dergisinin müdürlüğünü de üstlendi İstanbul'un 505'inci fetih törenlerinde ilk kez düzenlenen ses ve ışık gösterisinin senaryosunu da Hançerlioğlu yazdı

O dönemde ya da daha sonra İETT'de çalışanlar arasında şu isimler de bulunuyordu: Recep Tayyip Erdoğan (Başbakan), Ferruh Bozbeyli (Eski TBMM Başkanı), Yaşar Kemal (Yazar), Mustafa Sarıgül (Şişli Belediye Başkanı), Memduh Ün (Yönetmen), Tuncel Kurtiz (Tiyatro Oyuncusu), Hıfzı Topuz (Yazar), Necdet Mahfi Ayral (Tiyatrocu), Peride Celal (Yazar), Münevver Andaç (Çevirmen)

Eserleri

Önce sekiz roman, bir öykü kitabı çıkardı: 'Karanlık Dünya' (1951), 'Büyük Balıklar' (1952), 'İnsansız Şehir' (öyküler, 1953), 'Oyun' (1953), 'Ekilmemiş Topraklar' (1954), 'Ali' (1955), 'Kutu Kutu İçinde' (1956), 'Yedinci Gün' (1957), 'Bordamıza Vuran Deniz' (1960), 'Başka Dünyalar' ('Karanlık Dünya', 'Oyun', 'Kutu Kutu İçinde' romanlarının toplu baskısı, 1962) 'Bütün Romanları' iki cilt olarak 1981'de yayımlandı

Sonraki kitapları geniş birer incelemedir: 'Erdem Açısından Düşünce Tarihi' (1963), 'Mutluluk Düşüncesi' (1965), 'Özgürlük Düşüncesi' (1966), 'Felsefe Sözlüğü' (1967), 'Düşünce Tarihi' (1970), 'Ekonomi Sözlüğü' (1972), 'İnanç Sözlüğü' (1975), 'Felsefe Ansiklopedisi Kavramlar ve Akımlar' (son cilt 1980), 'Ticaret Sözlüğü' (1982)

Başka neler oldu:

1401: Moğol İmparatoru Timur'un orduları, Bağdat'ı ele geçirdi
1816: Arjantin, İspanya'dan bağımsızlığını kazandı
1872: İbret gazetesi, Namık Kemal'in 'Garaz Marazdır' yazısı nedeniyle kapatıldı Namık Kemal sürgüne gönderildi
1901: Yazdığı romantik romanların sayısı 500'ü geçen İngiliz kadın yazar Barbara Cartland hayata merhaba dedi
1935: Moda Deniz Kulübü, Atatürk'ün de katıldığı törenle açıldı
1938: Atatürk, Savarona yatında 3 saat süren Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti Bu, Atatürk'ün başkanlık ettiği son toplantıydı
1945: Ormanlar devlet mülkiyetine geçti
1946: Ankara Valisi Nevzat Tandoğan intihar etti
1949: Çorum vapuru, Galata rıhtımında yandı: 56 kişi dumandan boğularak öldü
1952: İstanbul Teknik Üniversitesi televizyon laboratuvarı, ilk televizyon yayınını basın önünde yaptı
1953: ABD'li yazar Dashiell Hammet, antikomünist soruşturmalarda ifade vermeyi reddettiği için 6 ay hapse mahkum oldu
1953: Yerli Film Yapanlar Cemiyeti, ilk resmi film yarışmasını düzenledi
1957: ABD'li aktör Tom Hanks dünyaya gözlerini açtı
1961: Anayasa için halk oylaması yapıldı 1961 Anayasası 615 evet oyuyla kabul edildi
1967: İstanbul'da düzenlenen 24'üncü Avrupa Serbest Güreş Şampiyonası'nda Türk Milli Takımı, Avrupa şampiyonu oldu
1979: Abdi İpekçi cinayetinin sanığı Mehmet Ali Ağca yakalandı
1990: 'Lebleci Horhor', 'Saz Caz' gibi operetlerle tanınan oyuncu ve yönetmen Reşit Gürzap hayata veda etti
1993: Sivas'taki Madımak Olayları'nda yaralanan şair Metin Altıok kaldırıldığı hastanede yaşama veda etti
1998: İstanbul'da Mısır Çarşısı'nda bir patlama oldu: 7 ölü Tüp patlaması mı, PKK bombası mı tartışmaları 4 yıl sürdü Bilirkişi raporunda olayın tüpten kaynaklandığına karar verildi
2001: Emlakbank, Ziraat Bankasına devredildi

Tarihde Bugün 9 Temmuz

Bugün Hayata Gözlerini Açanlar

1884 - Mihayil Markoviç Borodin
1764 - Ann Radcliffe
1901 - Barbara Cartland, İngiliz romancı (ö 2000)
1929 - Lee Hazlewood, ABD'li country şarkıcısı, söz yazarı, yapımcı (ö 2007)
1933 - Oliver Sacks, nörolog, yazar
1934 - Ülkü Erakalın, Türk yönetmen
1935 - Mercedes Sosa, Arjantinli şarkıcı
1938 - Brian Dennehy, ABD'li aktör
1942 - Richard Roundtree, ABD'li aktör
1946 - Ali Poyrazoğlu, Türk tiyatrocu
1950 - Viktor Yanukoviç, Ukraynalı siyasetçi
1956 - Tom Hanks, ABD'li oyuncu
1957 - Marc Almond, şarkıcı
1967 - Yordan Letchkov, Bulgar futbolcu
1981 - Özgür Peştimalci, Türk davulcu
1983 - Deniz Çetin, Türk müzisyen
1991 - Mitchel Musso, ABD'li oyuncu
1995 - Georgie Henley, İngiliz oyuncu

Bugün Aramızdan Ayrılanlar

1828 - Gilbert Stuart, ABD'li ressam (d 1755)
1946 - Nevzat Tandoğan, Eski vali (intihar)
1990 - Reşit Gürzap, Oyuncu ve yönetmen
1991 - Orhan Hançerlioğlu, Felsefeci yazar
2002 - Gerald Campion, Aktör
2002 - Rod Steiger, ABD'li aktör (d 1925)



Bugün Yaşanan Diğer Olaylar

455 - Avitus, Batı Roma İmparatoru oldu
1816 - Arjantin, İspanyadan bağımsızlığını kazandı
1850 - Amerika Birleşik Devletleri başkanı Zachary Taylor öldü, Millard Fillmore 13 başkan oldu
1918 - Nashville'de (Tennessee) iki tren çarpıştı: 101 kişi öldü, 171 kişi yaralandı
1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın görevine son verildiği hakkında Harbiye Nezareti genelgesi yayınlandı
1922 - Johnny Weissmüller 100 m serbest stil yüzmede dünya rekoru kırdı: 586 saniye
1944 - 2 Düünya Savaşı: Amerikalılar Japonya'ya ait Saipan adasını ele geçirdiler
1961 - Anayasa referandumu yapıldı Anayasa yüzde 61,5 “evet” oyuyla kabul edildi
1962 - Emekli Albay Talat Aydemir, açıklamaları nedeniyle tutuklandı Açıklamaları yayımlayan 7 gazeteye soruşturma açıldı
1978 - Paris Büyükelçiliği Çalışma Ataşeliği ve Türkiye Turizm Bürosuna patlayıcı maddeler atıldı Saldırıyı "Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları" üstlendi
1982 - Boeing 727 tipi bir yolcu uçağı Kenner'de (Louisiana) düştü: uçaktaki 146 kişi ve yerdeki 8 kişi öldü
1991 - Güney Afrika, 30 yıl aradan sonra Olimpiyatlara tekrar kabul edildi
1998 - İstanbul Mısır Çarşısı'nda meydana gelen patlamada biri turist, 2'si çocuk 7 kişi öldü 7'si yabancı uyruklu 120 kişi de yaralandı
2002 - Hüsamettin Özkan'dan boşalan devlet bakanlığı ve başbakan yardımcılığına Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel atandı Devlet bakanlıklarına Tayfun İçli ve Zeki Sezer, kültür bakanlığına ise Suat Çağlayan atandı
2006 - FIFA Dünya Kupası'nı Berlin'de Fransa'yı normal süresi 1-1 biten maçta penaltılarla 5-4 mağlup eden İtalya kazandı
2006 - Airbus A310 tipi bir yolcu uçağı 200 yolcusuyla İrkutsk (Sibirya) havaalanına inişte pistten çıktı: 122 kişi öldü
2008 - ABD İstanbul Başkonsolosluğuna Saldırı