Diyetin Zararı

Diyetin Zararı

21 sene diyet yaptım böbreğimi kaybettim

Ünlü işkadını Leyla Akçağlılar, bu yıl ikinci hayatına başladı Amerika'da böbrek nakli oldu Onun böbreklerini iflas ettiren yaptığı bilinçsiz diyetlerdi 21 yıl boyunca diyet yapan ve hiç et yemeyen Akçağlılar, yeni hayatında önce etin tadını öğrendi



*21 yıl boyunca sadece sebze ve salatayla beslendim

* Kilo almak en büyük kabusum

* Böbrek hastaları için sağlıklı beslenmeye yönelik bir kitap yazdım

* Sağlıklı yaşamanın nasıl bir şey olduğunu, ikinci hayatımda anladım

Leyla Akçağlılar, Tekfen Holding Yönetim Kurulu Üyesi ve çikolata markası Butterfly'ın sahiplerinden biri Yani çok yoğun bir işkadını Üç yıl önce hayatı bir anda değişti Böbrek yetmezliği teşhisiyle diyalize bağlı yaşamaya başladı Ülkelerarası iş temposunda, onun için her gece 12 saat diyalize bağlanmak ve sabaha kadar makineyle yaşamak kabullenilemez bir durumdu Her gece evinde olsun, iş toplantıları için gittiği şehirlerin otellerinde olsun, diyaliz makinesini yanından hiç ayırmadı Bu süre içerisinde hep konuştuk Kendisini çok iyi anlıyordum çünkü bundan 5 yıl önce aynı şeyleri ben de yaşamıştım

TATLIYI BİLMİYOR

İlk konuştuğumuzda, Leyla Hanım ameliyattan korkuyordu Sonra kendisi için en doğrusunun nakil olduğuna karar verdi ve 7 Aralık 2007'de yeni hayatına başladı Kuzeninin böbreğiyle sağlığına kavuşan Akçağlılar, geçen hafta Türkiye'ye döndü Kendisiyle yarattığı ünlü çikolata markası Butterfly'da buluştuk Yıllarca diyet yapan ve tatlının tadını unutan Akçağlılar'ın anlattıkları çok ilginçti

* Neden böbrek yetmezliği yaşadınız?

Yaptığım diyetler ve vejetaryen beslenmem yüzünden! Çok gençtim Paris'te ekonomi okuyordum O yıllarda çok zayıflık yeni yeni moda oluyordu Yemek yememeye başladım Et ve balığı ağzıma koymazdım Bilerek proteinden uzak yaşadım 1978'lerden 1999'a kadar 21 sene bu şekilde zayıflayarak yaşamımı sürdürdüm Hiç su içmiyordum Canım istemiyordu ki! Ben vejetaryen yaşıyordum Kendimi sağlıklı zannediyordum Bu yaşam biçimimden de son derece memnundum

DOKTORLARIMI DİNLEMEDİM
* Kendinize, özellikle de böbreklerinize zarar verdiğiniz hiç aklınıza gelmedi mi?

Doktorlar beni devamlı uyarıyordu Fakat ben, "Gencim, bana bir şey olmaz" diyerek hayatıma, sadece sebze ve salata yiyerek devam ediyordum

* Hastalığınız nasıl ortaya çıktı?

Bu yaptığım sıkı diyetler sayesinde yeteri kadar beslenemedim Su içmediğim için artık böbreklerim görevini yerine getiremeyecek hale gelmişti Kısacası böbreklerim büzülmüş ve küçülmüştü 1999 yılında kan değerlerim, durumun kritikliğini açıkça gösteriyordu Doktorlarım su içmem ve et yemem konusunda beni uyardı Ama ben bildiğimi okudum, onları dinlemedim Sadece doktorlarımın verdiği ilaçları içmeye başladım Ama bir yandan da tuzsuz, kalsiyumsuz ve fosforsuz diyete devam ettim

* Diyalizdeyken de, kilo almama konusunda ısrarcı mıydınız?

Evet Diyetime devam ettim Hiçbir zaman sebze ve salatadan vazgeçmedim Diyalizde ise sodyum, kalsiyum, potasyum ve fosfor oranlarıma dikkat ettim

YAŞADIKLARIMI KİTAP YAPTIM
* Ne kadar diyalizle yaşadınız?

25 yıl periton diyalizi yaptım Periton diyalizinde her gece 12 saat makineye bağımlı yaşıyorsunuz Bu benim için önceleri tam bir kabustu Makinedeyken evden dışarı çıkamıyorsun, yemeğe ya da sinemaya gidemiyorsun Aktif olamamak çok canımı sıktı Ben de oturdum, benim gibi böbrek hastaları için 'Böbrek Yetersizliğinde Doğru Beslenme' adlı bir kitap yazdım Ayrıca periton diyalizi makinemle tatile, iş seyahatlerine gittim Paris'i ve Amerika'yı gezdim İki defa karın zarı iltihaplanması geçirdim Karın ağrısı ile hastaneye kaldırıldım Üç gün yoğun bakımda kaldım Serumla beslendim Ne yazık ki karnımdaki hortumları çıkardılar Kolumdan damar yolu açıldı ve ben hemodiyalize girmeye başladım 6 ay da hemodiyaliz yaptım

* Bu süreçte nakil olmayı düşünmediniz mi?

Açıkçası nakil olmayı çok istiyordum Ancak vücudumun bu ameliyata hazır olmadığını hissediyordum Bu süreçte yurtiçinde ve yurtdışında araştırmalar yaptım Organ nakli merkezlerini gezdim Kendimi kilo almaya adadım Kan değerlerim düzelmeden ve kilo almadan ameliyat olamayacağımı anladım ve kabul ettim

TAM ÜÇ KEZ BİYOPSİ OLDUM
* Türkiye'deki merkezler organ nakli konusunda çok başarılı Niye Los Angeles'ı tercih ettiniz?

Kız kardeşim orada yaşıyor Yıllardır ailece check-up'larımızı orada yaptırırız Kardeşimin tanıdığı doktorlar sayesinde, iyice araştırma yaptım 'Cedars Sinai Hospital' çok bağış alan bir hastane Bütçesi geniş, çok büyük bir araştırma merkezi var Neyi istiyorlarsa, onu araştırıyorlar Bu, beni en çok etkileyen nokta oldu İkincisi; oranın Organ Nakli Merkezi Başkanı Dr Stanley C Jordan küçüklüğünde çocuk felci geçirmiş Sonra, çocuklara yönelik araştırmalar yapmaya başlamış Özellikle bağışıklık sistemi ile ilgili araştırmalar yapıyor Ben zaten nakilden değil, nakil sonrasında olabileceklerden korkuyordum Erken müdahale edilmesi gereken bir durumla karşı karşıya kalırsam, ne olacağını düşünüyordum Bu sebeple Los Angeles'ı tercih ettim

* Nakil sonrası korktuklarınız başınıza geldi mi?

Evet Üç kez biyopsi oldum Böbreğim ilk üç hafta yeterli çalışmadı; diyalize bağlandım Vücudum böbreğimi reddedecek diye korktum Her gün internetten İstanbul'daki terapistimle konuştum Zaten Dr Serhat Azizlerli ve çok sevdiğim hemşirem yanımdaydı İçim rahattı ama kalbim küt küt atıyordu Böylece ikinci hayatıma, organ nakli ile başladım

Hızlı diyetin zararları

Diyetisyenimiz Müge Başer, yaza doğru görüştüğümüz kişilerin çoğunun böyle hızlı diyetler istediğinden şikayet ediyor Ben de "O zaman anlat ki yazalım, herkes öğrensin hızlı diyetin zararlarını" dedim İşte diyetisyenimizin anlattıkları:



Elektrolit dengesizliği

Ara sıra haftada 3-5 kilo kaybettiren, düşük kalorili veya tek çeşit beslenmeye dayalı diyetler okuruz Bunlar genellikle vücuttan su ve tuz atılmasıyla gerçekleşen kilo kayıplarına neden olurlar Oysa bu, çok tehlikeli bir durumdur

Hele diyetle birlikte idrar söktürücü veya laksatiflerin alınması çeşitli kalp-damar hastalıkları, böbrek sorunları ve ölümlere kadar giden sonuçlara yol açar Kilo verdiğimizi sanırken aslında yaptığımız vücudumuzdaki suyu atarak onu kurutmak ve mineral kaybına uğratmaktır Yağlarsa eksilmeden yerinde durur

Yaşla birlikte sabit bir hızla kaslar azalarak, yerini yağlara bırakır Şok diyetler yapıldığındaysa verilen kiloların çoğu su ve kaslardan gider Oysa asıl hedef vücutta fazla yağ yüzdesini azaltmak olmalıdır Yeterli ve düzenli bir beslenme programıyla vücuttaki yağdan vermek kalıcı kilo kaybını sağlar

Hormonal rahatsızlıklar

Hormonal dengesizlikler, kilo vermeyi zorlaştıran etkenlerden biridir Genetik yapıdan kaynaklı hormonal bozukluklar dışında beslenme hatalarıyla da hormon dengeleri değişebilir Diyet ne kadar kısıtlıysa vücudun biyokimyası ve temel açlık/tokluk sinyallerinin bozulma riski de o kadar artabilir Metabolizma yavaşlamışsa ve sürekli kilo verip almalar yaşanıyorsa (yo-yo diyeti) diyet krakerleri ve salata yeseniz bile kilo veremezsiniz

Hızlı diyetlerde başarı oranı Metabolizmanın yavaşlaması, kas kaybı ve iştah kontrolünün bozulmasıyla bir araya gelen bu tarz diyetlerin kalıcı olma şansı yoktur Düşük kalorili veya tek çeşit beslenmeye alışmış metabolizma, farklı besin alınımını veya kalori artışını tolere edemeyebilir

Verilmesi gereken ideal kilo

Kişinin mevcut kilosuna bağlı olarak haftada 05-1 kilo vermesine sağlıklı kilo kaybı denebilir Beden Kitle İndeks'i çok yüksek kişilerde (30'un üzerinde) başlangıçta kilo vermek kolay olur ancak bir süre sonra vücut bir platoya ulaşır Diyetisyenin önereceği beslenme yaklaşımıyla kilo verme hızı dengelenir Ayrıca bu süreçte fiziksel aktivitenin önemi büyüktür Hareket edilmiyorsa alınan kaloriler vücutta yakılmayı bekleyecektir Fiziksel aktivite, metabolizmayı hızlandırır ve yağlar yakılır

Yağ yakmanın önemi

Yağları yakmak, yani bilinçli şekilde kilo vermek, aslında ince görünmek için değil, fazla kilolarla ilgili sağlık sorunlarından kaçınmak içindir Vücuttaki yağların eritilmesi sağlığınızı kazanmanın en etkili yollarından biridir Böylece yüksek tansiyon, kalp yetmezliği, kalp-damar hastalıkları, TİP 2 diyabet, kolesterol yüksekliği, karaciğer yağlanması gibi hastalıklara yakalanma riski azalır

Dr Hasan İnsel