Sulukule Yeniden Canlanacak

Sulukule yeniden canlanacak

Çingene yönetmen Tony Gatlif Sulukule'de olanlar hakkında film yapabileceğini söyledi

Çingene yönetmen Tony Gatlif, 'Sulukule'de olanlar bana 'Gazap Üzümleri'ni hatırlattı Evlerini yıkıyorsun, insanlar ne yapacağını bilemiyor Mesela hapisten çıkıyor, bakıyor mahallesi yok Bir sonraki filmimin konusu bu olabilir' diyor

Çingenelerin yaşamına odaklanan 'Latcho Drom', 'Sürgündekiler', 'Çılgın Yabancı', Asia Argento ve Birol Ünel'li 'Transilvanya' gibi filmlerle tanınan ünlü çingene yönetmen Tony Gatlif, geçen hafta İstanbul'daydı İstanbul Film Festivali'nda Sinemada İnsan Hakları bölümündeki filmleri değerlendiren Avrupa Konseyi Film Ödülü (FACE) jürisinde görev alan Gatlif, 1990'da 'Latcho Drom' adlı filminin bir bölümünü çektiği Sulukule'yi ziyaret etmeyi de unutmadı

Televizyonda, gazetelerde gördük, Sulukule'ye gitmişsiniz Bu oraya ilk gidişiniz değil galiba, 1990'da da gitmişsiniz

Evet, 1990'da 'Latcho Drom' filmi için mekân bakmaya, çekim yapmaya gitmiştim Emekçi insanların yaşadığı o mahalleyi iyi tanıyorum 15 gün kaldım orada O zaman yaptığım çekimler 'Latcho Drom'un 10 dakikasını oluşturuyor
Sulukule'yi bu sefer nasıl buldunuz?

Beni müthiş etkiledi Çok acıklı! Ayrıca korkutucu! 600 küsur yıldır orada olan insanları, o toprakların en eski sakinlerini oradan atıyorsunuz O insanları kutu kutu apartmanlara yerleştiriyorsunuz O insanlar öyle yaşayamaz Müthiş sorunlar olacak
Fatih'in belediye başkanıyla da görüştünüz, değil mi?
Evet, ona da bunları anlattım Ama o bir profesyonel Bir aktör! Ama, ben de öyleyim (gülüyor)

Söylediklerinizin bir etkisi olmuş mudur?

Ona izah etmek için gittim Zira ben Romanları tanıyorum, o ise tanımıyor Türkiye'nin Çingenelerini belki biraz tanıyor, bense enternasyonal Romanları tanıyorum Ve dünyadaki bütün Çingeneler, şu anda onun gibilerin yarattığı sorunu yaşadılar, yaşıyorlar İspanyollar, Fransızlar, Romanyalılar, Portekizliler Birileri apansız gelip Çingeneleri mahallelerinden kovuyor ve olay çözümsüz bir sorunsal haline geliyor! Zaten çok kırılgan bir toplum Çingeneler İşsiz güçsüz, her şeyden mahrum bir şekilde kendi kaderleriyle başbaşa kaldıklarında neler olabileceğini tahayyül etmeye çalışın! Bu, İstanbul'un üzerine bir sorun olarak, hem de büyük bir sorun olarak çökecek! Belediye başkanına bunun büyük bir hata olduğunu anlattım

Fransa'da, Perpignan'da böyle bir mahalle var, Çingeneler 16 yüzyıldan kalma bu eski mahallede yaşıyorlar Perpignan'ın en güzel mahallesi Arazi pahalı, büyük rant söz konusu O mahalle tam deniz kenarında Ama kimse onlara dokunmuyor Çünkü biliyorlar ki, eğer dokunurlarsa, devasa bir sorun çıkacak ortaya Bunları anlattım belediye başkanına

Sulukule'de olanlar bana 'Gazap Üzümleri'ni hatırlattı Tastamam 'Gazap Üzümleri'! İnsanların evlerini yıkıyorsun İnsanlar ne yapacaklarını bilemiyor Bir kısmı hapishanelik oluyor Çıkınca bir bakıyorsun mahallen yok olmuş Bir sonraki filmimin konusu bu olabilir (gülüyor)

Sulukule'nin kurtulması için bir umut var mı sizce?

Politikacılar kafalarına bir şeyi koydular mı, umut yok demektir Eğer bütün gençler, insanlar harekete geçer, kitlesel protesto gösterileri yaparlarsa belki! Bütün dünyada biraz böyle İnsanların başına gelenler umurlarında değil Türkiye hâlâ AB'ye girmek istiyor mu?

Hükümet öyle diyor Ama gerçekten istiyor mu orası karışık
Mesele de bu İki yıl sonra İstanbul Avrupa Kültür Başkenti olacak Bu çok iyi bir şey Ama bana hep yaptıkları yüksek kuleleri gösteriyorlar Kültürden söz ettiklerinde kastettikleri 'money' Büyük binalardan, alışveriş merkezlerinden, lâlelerden bahsediyorlar hep Bunlar "kültürün başkenti" anlamına gelmiyor ki, 'kapitalizmin başkenti' anlamına geliyor

Bu sene İstanbul Film Festivali'nde, 68'in 40 yıldönümü dolayısıyla '1968 ve Mirası' adlı bir bölüm vardı Siz 1968'de neredeydiniz, ne yapıyordunuz?
Paris'teydim Bidonla benzin satıyordum, çünkü benzin yoktu Hiçbir şey yoktu Tam bir ayaklanma havası vardı Bütün gençler ayağa kalkmıştı Mayıs '68 bir isyandı Ben de isyancılardandım

1978'de Cezayir devrimini anlatan 'La Terre au Ventre'ı çektiniz Bir söyleşide "O filmi çekerken Andreas Baader'i düşünüyordum" diyorsunuz Baader'de sizi etkileyen neydi?
70'lerde bize tüketim toplumlarını dayatan insanlara ihtiyacımız yoktu 'Hayır' diyen insanlara ihtiyacımız vardı Baader de öyle biriydi Evet, şiddete başvurmuştu Ama yumurtayı kırmadan omlet yapamazsın Liberation gazetesinden onun bir portresini kesmiştim, onun fotoğrafını çekip büyüttüm ve odama astım 'Bu kim?' diye soranlara 'Bir dost' diyordum

Bir örgütle bağınız var mıydı?

Yoktu, ama siyasal fikirlerim vardı Bugün de siyasal fikirlerim aynı